Ze względu na prawa autorskiej, program ten nie jest dostępny w kraju, w którym się znajdujesz.

Dowiedz się więcej

Żydzi w PolsceWalka o prawdę

60 min

Dostępny od 06/05/2025

W historii Polski istnieje swoiste tabu dotyczące losów polskich Żydów podczas II wojny światowej. W 2000 r. polsko-amerykański historyk Jan Tomasz Gross opublikował książkę "Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka", która opowiada ona o pogromie, jakiego mieli dopuścić się polscy mieszkańcy Jedwabnego na swoich żydowskich sąsiadach w 1941 roku. Gross oparł swoją książkę przede wszystkim na zeznaniach ocalałego Samuela Wassersteina.

Książka wywołała w Polsce ostry spór i do dziś pozostaje źródłem kontrowersyjnej debaty społecznej: z jednej strony pojawiają się wezwania do ponownej oceny wydarzeń, z drugiej zaś chęć stłumienia prób rozliczenia się z przeszłością. Różne wersje wydarzeń jasno pokazują, że historia Żydów w Polsce nigdy nie była prostą sprawą.

Naukowcy i historycy, którzy chcieli przerwać milczenie, często spotykali się z wrogością. W tym dokumencie zabierają głos, aby przyszłe pokolenia mogły zacząć godzić się z przeszłością.
„Żydzi w Polsce – walka o prawdę” to wstrząsający dokument ukazujący bolesną i wciąż kontrowersyjną prawdę o losach polskich Żydów w czasie II wojny światowej i o trudnej pamięci historycznej we współczesnej Polsce.

Film zabiera widza na północny wschód Polski – do miejsc, gdzie przed wojną tętniło życie żydowskich społeczności, a które w czasie wojny stały się areną dramatycznych wydarzeń. Centralnym wątkiem jest masakra w Jedwabnem – zbrodnia, której sprawcami, jak dowodzą świadectwa i badania historyczne, byli nie niemieccy okupanci, lecz polscy sąsiedzi.

Narracja prowadzona jest przez świadków historii, badaczy oraz nauczycieli starających się przywrócić prawdę do świadomości młodego pokolenia. W filmie pojawia się postać Jana Tomasza Grossa, autora przełomowej książki „Sąsiedzi”, oraz Szmula Wassersztejna, ocalałego, którego relacja po wojnie stała się jednym z najważniejszych dowodów zbrodni.

Dokument ukazuje również dramatyczny opór części społeczeństwa wobec konfrontacji z trudną prawdą. Obnaża mechanizmy wyparcia, propagandy oraz antysemickich stereotypów, które wciąż kształtują debatę publiczną.

To film o pamięci, odwadze i odpowiedzialności – o konieczności uznania przeszłości, by móc budować uczciwą przyszłość. „Żydzi w Polsce – walka o prawdę” to nie tylko dokument historyczny, ale i ważny głos w dyskusji o tożsamości narodowej i moralnej odpowiedzialności.

Reżyseria

Joanna Grudzinska

Autor

Joanna Grudzinska

Produkcja

Zadig Production

Producent/ka

  • Paul Rozenberg

  • Céline Nusse

  • Rafael Lewandowski

  • Vertigo films

Kraj

  • Polska

  • Francja

Rok

2024

Polecamy również

Zobacz Ukraina: siostra i morderca 16 min Zobacz program

Ukraina: siostra i morderca

Zobacz Historia w obiektywie Północnokoreańscy jeńcy wojenni 11 min Zobacz program

Historia w obiektywie

Północnokoreańscy jeńcy wojenni

Zobacz ARTE Reportage Ukraina: Niewidoczne rany 25 min Zobacz program

ARTE Reportage

Ukraina: Niewidoczne rany

Zobacz Jann Eurosonic 2024 35 min Zobacz program

Jann

Eurosonic 2024

Zobacz Animowane świadectwa Głosy z Białorusi 14 min Zobacz program

Animowane świadectwa

Głosy z Białorusi

Zobacz Na rewersie mapy Polska nowym liderem Europy? 12 min Zobacz program

Na rewersie mapy

Polska nowym liderem Europy?

Najpopularniejsze wideo

Zobacz Na rewersie mapy Polska nowym liderem Europy? 12 min Zobacz program

Na rewersie mapy

Polska nowym liderem Europy?

Zobacz ARTE: tydzień w Europie Metale ziem rzadkich: nowa gorączka złota w Europie 11 min Zobacz program

ARTE: tydzień w Europie

Metale ziem rzadkich: nowa gorączka złota w Europie

Zobacz ARTE: Tydzień w Europie Czy da się uniknąć ofiar śmiertelnych na drogach? 10 min Zobacz program

ARTE: Tydzień w Europie

Czy da się uniknąć ofiar śmiertelnych na drogach?

Zobacz Pociągiem przez norweskie fjordy 44 min Zobacz program

Pociągiem przez norweskie fjordy

Zobacz TWIST Życie poza systemem - oczekiwania a rzeczywistość 30 min Zobacz program

TWIST

Życie poza systemem - oczekiwania a rzeczywistość

Zobacz Pociągiem wokół Tajwanu 43 min Zobacz program

Pociągiem wokół Tajwanu