Le Dessous des cartes

Mit offenen Karten

Mapping the World

El revés de los mapas

Na rewersie mapy - Geopolityka

Przegląd geopolityczny zaprezentowany i objaśniony w 10-cio minutowych odcinkach. Poznaj mapy historyczne i obecną sytuację geopolityczną świata.  

collection_content

Magazyn geopolityczny

collection_videos

Wojna w Ukrainie jeszcze bardziej unaoczniła strategiczny charakter Azji Środkowej. To zróżnicowany i niezrozumiany region, którego kraje rozwijają się w zmiennym tempie i kierują różnymi ambicjami. Jest jednak jedno silne pragnienie, które je łączy: zniknąć z radaru Moskwy.

Azja Centralna: wielkie skrzyżowanie świata

Kraje Azji środkowej łączy jedno pragnienie: zniknąć z radaru Moskwy.

Na Rewersie Mapy

Pacyfik: ocean, który fascynuje swoim ogromem i różnorodnością krajów nad nim położonych. To także scena, na której rozgrywa się dyplomacja i walka o władzę. Przykład? Chińsko-amerykańska rywalizacja handlowa.

Pacyfik: Centrum świata

Pacyfik: scena, na której rozgrywa się dyplomacja i walka o władzę.

Na rewersie mapy

Czy w XXI wieku demokracje stają się coraz bardziej kruche? Przyglądamy się sytuacji w Europie i zestawiamy ją z niepokojącą sytuacją w Chinach i Rosji, gdzie model sprawowania władzy jest już zdecydowanie autorytarny.  

Demokracje: coraz bardziej kruche?

Czy w XXI wieku demokracje stają się coraz bardziej kruche?

Sektor rybołówstwa nie umknął globalizacji i uprzemysłowieniu. Na nasze talerze trafiają ryby z całego świata, często z bardzo daleka. Ma to konsekwencje nie tylko dla lokalnych biznesów, ale także dla bioróżnorodności. Czy wkrótce będziemy musieli się zmierzyć z wyczerpywaniem się zasobów rybnych? Sprawdzamy. 

Co dalej z rybołówstwem?

Na nasze talerze trafiają ryby z całego świata, często z bardzo daleka. Czy to dobrze?

W czerwcu 2019 roku prezydent Rosji Władimir Putin i prezydent Chin Xi Jinping spotkali się, by uczcić 70. Rocznicę nawiązania relacji dyplomatycznych. Obaj przywódcy dołożyli wszelkich starań, by ukazać całemu światu ich pełne porozumienie. Tych dwóch autokratów łączy także SOW (Szanghajska Organizacja Współpracy), międzyrządowe porozumienie w kwestii bezpieczeństwa i współpracy gospodarczej, stworzone przez Chiny, Rosję oraz inne kraje Azji i Eurazji. To właśnie tej tajemniczej organizacji przyjrzymy się w dzisiejszym odcinku.

Chiny, Rosja i tajemnicza "SOW"

W dzisiejszym odcinku przyjrzymy się SOW - Szanghajskiej Organizacji Współpracy - międzyrządowemy porozumieniu w kwestii bezpieczeństwa i współpracy gospodarczej, stworzonemu przez Chiny, Rosję oraz inne kraje Azji i Eurazji.

Kaukaz to majestatyczna górzysta kraina na styku Europy i Azji, a także tygiel różnych kultur i religii trzymany przez lata pod kloszem sowieckiej dyktatury. Kojarzy się przede wszystkim z konfliktami w Czeczenii czy Górskim Karabachu. Bo na Kaukazie ściera się wiele interesów.

Kaukaz: geopolityczny kocioł

Kaukaz: tygiel kultur i religii trzymany przez lata pod kloszem sowieckiej dyktatury. 

Trzydzieści lat po zakończeniu apartheidu RPA nadal nawiedzają stare demony. Utrzymuje się tam przemoc, nierówności ekonomiczne i rasowe oraz korupcja. Jednak „tęczowy naród” pielęgnuje też swoje atuty: turystykę, zasoby naturalne i olśniewającą naturę.

Afryka Południowa: demony przeszłości

Z jednej strony przemoc, nierówności ekonomiczne i rasowe. Z drugiej: zasoby naturalne i olśniewająca natura.

Indonezja to archipelag leżący na pograniczu dwóch światów: chińskiego i indyjskiego. Po latach dyktatury stał się demokracją. Zahamował ekstremistyczne tendencje i dynamicznie rozwija gospodarkę. Jaka przyszłość stoi przed Indonezją? Czy stanie się ważnym graczem w polityce międzynarodowej?

Indonezja: archipelag z ambicjami

Indonezja to archipelag leżący na pograniczu dwóch światów: chińskiego i indyjskiego. Jakie ma ambicje?

10 lat po upadku Kaddafiego Libia utrzymuje pozory państwa narodowego, z jedną stolicą i jednym narodem. Jednak w rzeczywistości dzisiejsza Libia to dwa różne kraje: Libia oficjalna, legalna, uznana przez wspólnotę międzynarodową, i Libia nieoficjalna – zarządzana przez słynnego już marszałka Haftara. Sytuację komplikują jeszcze obce mocarstwa, które angażują się w konflikt.

Libia: strefa wpływów zagranicznych

Dzisiejsza Libia to dwa różne kraje. Sytuację komplikują jeszcze obce mocarstwa, które angażują się w konflikt.

Czym jest owa „wielkość” Francji, często przywoływanej w kampanii wyborczej? Analizujemy miejsce Francji na arenie międzynarodowej i porównujemy jej pozycję gospodarczą, wojskową, dyplomatyczną, kulturową i technologiczną z innymi krajami Europy i świata.

Francja: między wielkością a upadkiem

W dzisiejszym programie chcemy ocenić, jakie jest miejsce Francji na świecie w XXI wieku. Gospodarka, wojskowość, dyplomacja: hard, gold i soft power. Oto Francja między potęgą a strachem przed upadkiem.

Putin uczynił z pszenicy broń geopolityczną. Pszenica, kluczowy element naszego wyżywienia, od zawsze była potężnym narzędziem. Od starożytnej Grecji, po nazistowskie Niemcy, przez plan Marshalla po 1945 roku - zobaczycie, jak pszenica przyczynia się dziś do wzmacniania potęgi byłego ZSRR.

Geopolityka pszenicy

Jedno z najczęściej spożywanych zbóż na świecie, a nawet notowana na giełdzie, pszenica stała się częścią geopolitycznej potęgi.

Inwazja Rosji na Ukrainę to bardzo ważne i historyczne wydarzenie geopolityczne. To punkt zwrotny, który spróbujemy dziś - w niecodziennym formacie - wpisać w jego ramy geograficzne i historyczne, spoglądając również w przyszłość. Zaprosiliśmy do programu badaczkę Annę Colin Lebedev, specjalistkę w dziedzinie postradzieckich społeczeństw i dyrektora Instytutu Spraw Międzynarodowych, Thomasa Gomarta. Ale jak zwykle najpierw przyjrzymy się mapom.

Putin i Ukraina: co dalej?

Emilie Aubry przygląda się historii stosunków między Rosją a Ukrainą.

Władimir Putin lubi promować się w kontekście ogromnych przedsięwzięć: mostów, autostrad, czy połączeń kolejowych. W naszej analizie pokazujemy jednak, że Rosja ma dwie twarze: nowoczesną – tę, której symbolami są Moskwa czy Sankt Petersburg – i nieudolną – zmagającą się z biedą, starzeniem się społeczeństwa i osłabioną sankcjami.

Rosja: gigant o dwóch twarzach

Rosja ma dwie twarze: nowoczesną i nieudolną.

Uniwersytety to nie tylko miejsca nauki. Mają też inne zadanie: reprezentować potęgę państw i gwarantować im wpływy kulturowe. Od czasu ustanowienia „rankingu szanghajskiego” i w obliczu rosnącej konkurencji między światem zachodnim a azjatyckim, nasiliła się „wojna uniwersytecka”. Z naszej analizy dowiecie się, na czym polega.

Soft power: Wojny uniwersyteckie

Czym jest „ranking szanghajski” i dlaczego uniwesytety tak bardzo między sobą rywalizują? 

Wyruszamy w podróż do Argentyny. Postaramy się dowiedzieć, dlaczego ten zasobny kraj nie doświadczył rozwoju, który prognozowano mu w latach 20. XX wieku. Przyjrzymy się źle ulokowanym inwestycjom, nierówności i korupcji. Zastanowimy się też, jaką rolę odegrał w Argentynie brak strategii i ambicji geopolitycznych.

Argentyna, kraj straconych szans

Dlaczego zasobna Argentyna nie doświadczyła rozwoju, który prognozowano jej w latach 20. XX wieku?

Dla Kataru, gospodarza tegorocznego Mundialu, piłka nożna od dawna jest intratnym biznesem. Kraj jest właścicielem klubu Paris-Saint-Germain i sponsoruje koszulki FC Barcelona. Ale nie jest to odosobniony przypadek. W naszej analizie zaglądamy do piłkarskich szatni i do restauracji, w których podpisywane są bajońskie kontrakty na transmisje meczów. Spoglądamy też na trybuny, na których protestują obrońcy praw człowieka i demokracji.

Piłka nożna, kwestia władzy

Piłka nożna to intratny biznes. Krocie zarabia na niej Katar, gospodarz tegorocznego Mundialu. Analiza.

Od 2021 roku Joe Biden i Xi Jinping siłują się na rękę. Chiny chcą przodować na wielu polach – gospodarczym, wojskowym, dyplomatycznym, kulturalnym i politycznym. Takie same ambicje od dawna mają Stany Zjednoczone, więc atmosfera jest gęsta. Przyglądamy się tej chińsko-amerykańskiej rywalizacji i zastanawiamy się, do czego może doprowadzić.

USA kontra Chiny: druga zimna wojna?

Przyglądamy się chińsko-amerykańskiej rywalizacji i zastanawiamy się, do czego może doprowadzić.

Imigranci - to słowo w ostatnim czasie wydaje się synonimem problemów. Nieczęsto mówi się o imigracji jako o szansie lub konieczności demograficznej czy ekonomicznej, zwłaszcza dla krajów starzejących się. Dziś chcemy przyjrzeć się, jak ruchy migracyjne współtworzą historię, zwłaszcza historię Europy. Istnieje bowiem obawa zalania Północy przez Południe, wspierana przez tezę, zgodnie z którą wzrost demograficzny w Afryce doprowadzi do masowych migracji na nasz kontynent. Spójrzmy jej prosto w oczy za pomocą map i liczb.

Długa historia imigracji do Europy

Imigracja ekonomiczna, przemieszczanie się ludności z powodów politycznych i wreszcie przyjmowanie osób ubiegających się o azyl miały wpływ na historię Europy ostatnich 70 lat. Opowiadamy o nich za pomocą liczb i map.

Historia Renu i Dunaju – dwóch najdłuższych rzek w UE – to opowieść o dwóch Europach, którym nawet dziś nie do końca udało się zjednoczyć. Jakie różnice najtrudniej pogodzić? I dlaczego to ważne, by nadal się starać? Naszą analizę geopolityczną rozpoczniemy od rejsu po kanale łączącym Ren z Dunajem.

Ren i Dunaj: dwie rzeki, dwie Europy?

Historia Renu i Dunaju to opowieść o dwóch Europach, którym nawet dziś nie do końca udało się zjednoczyć.

Bagdad, stolica Iraku, od czasu inwazji na Kuwejt w 1990 r. nie zaznał wytchnienia. Embargo, interwencja USA, konflikt międzywyznaniowy, Państwo Islamskie, a także społeczeństwo, które bez złudzeń obserwuje dziś klasę rządzącą, ocenianą jako niekompetentną i skorumpowaną, niezdolną do zagwarantowania suwerenności kraju. Wiele pytań pozostaje dziś w Iraku bez odpowiedzi. Co z obecnością USA po zapowiedzi wycofania wojsk z kraju? Czy Iran na tym skorzysta, by jeszcze bardziej wzmocnić swoje wpływy, których nie akceptują wszyscy szyici? Jaka przyszłość czeka mniejszość kurdyjską? Czy poziom bezpieczeństwa będzie nieustannie spadać na skutek obecności ISIS w regionie? Dziś opowiemy wam o Iraku w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.

Irak - suwerenny kraj?

Dziś opowiemy wam o Iraku w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości i odpowiemy na najbardziej nurtujące pytania natury geopolitycznej.

Wszystkie wideo

collection_subcollection

Przywódcy Unii Europejskiej spotkali się w Brukseli na szczycie, którego celem jest pokazanie siły wspólnoty w obliczu wojny w Ukrainie. UE wysyła też zarówno do Rosji, jak i do zainteresowanych krajów sygnały, że jest w stanie powiększyć się o nowych członków: Ukrainę, ale także Mołdawię i Gruzję. A co z Bałkanami?

UE: granice rozszerzenia

UE wysyła sygnały, że jest w stanie powiększyć się o nowych członków: Ukrainę, ale także Mołdawię i Gruzję. A co z Bałkanami?

Po Meksyku, Boliwii, Peru, Chile, Argentynie i Hondurasie nadeszła kolej Kolumbii. Podczas niedawnych wyborów jej mieszkańcy wybrali lewicowego prezydenta - Gustavo Petro. Przed nim niełatwe zadanie: zmniejszyć nierówności społeczne w kraju. Czy to zapowiedź zmian w całej Ameryce Łacińskiej? 

Ameryka Łacińska skręca lewo

Po Meksyku, Boliwii, Chile i Argentynie nadeszła kolej Kolumbii. Jej mieszkańcy wybrali lewicowego prezydenta.

Niedawno odbyły się wybory w Kolumbii i we Francji. Kolumbia wybrała lewicowego prezydenta, Gustavo Petro. W kraju zanotowano też najwyższą frekwencję w historii: aż 58%! We Francji po wyborach parlamentarnych, w których masowo wstrzymano się od głosu, rozpoczyna się bezprecedensowy okres bez absolutnej większości. Jak to rozumieć w kontekście demokracji? 

Co dalej z modelem demokratycznym?

Niedawno odbyły się wybory w Kolumbii i we Francji.

Olaf Scholz, Mario Draghi i Emmanuel Macron odbyli ryzykowną podróż do Kijowa. Ryzykowną nie tylko ze względów bezpieczeństwa, ale także na poziomie dyplomatycznym: według Ukrainy miała ona miejsce o wiele za późno. Kolejnym problemem jest fakt, że Francja chce kontynuować dialog z Rosją. Przyjrzyjmy się sytuacji.

Macron i Scholz w Kijowie

Scholz, Draghi i Macron odbyli ryzykowną podróż do Kijowa. Według Ukrainy miała ona miejsce o wiele za późno.

Port w rumuńskiej Konstancy stał się ostatnio strategicznym ośrodkiem wojskowym i handlowym. Po zablokowaniu przez Rosjan portów nad Morzem Czarnym pozostały tylko trzy możliwości transportu ukraińskiego zboża: kolej, droga… i Dunaj. Rzeka ta wyznacza granicę między Ukrainą i Rumunią.

Dunaj: transport ukraińskiego zboża

Pozostały tylko trzy możliwości transportu ukraińskiego zboża: kolej, droga… i Dunaj.

Boris Johnson postanowił deportować migrantów, którzy nielegalnie przybyli do Wielkiej Brytanii do Rwandy. Książę Karol powiedział, że decyzja ta “przeraziła go”, podobną opinię wydali Kościół Anglikański i Organizacja Narodów Zjednoczonych. Dlaczego Rwanda zawarła taką umowę z Wielką Brytanią? Gdzie dokładnie trafiają ci migranci?

Londyn-Kigali: skandal migracyjny

Boris Johnson postanowił deportować migrantów, którzy nielegalnie przybyli do Wielkiej Brytanii do Rwandy.

„Jeśli ktokolwiek odważy się oddzielić Tajwan od Chin, chińska armia będzie walczyć za wszelką cenę, aby zmiażdżyć wszelkie próby secesji” – powiedział chiński minister obrony Fengh Wei. Stanowcza odpowiedź jego amerykańskiego odpowiednika, Lloyda Austina: „Nie szukamy konfrontacji, bronimy naszych interesów”. O co chodzi w tym chińsko-amerykańskim pojedynku o Tajwan?

Tajwan: interesy Chin i USA

O co chodzi w chińsko-amerykańskim pojedynku o Tajwan?

6 stycznia 2021 r. zwolennicy Trumpa wdarli się do Kapitolu w Waszyngtonie. Czy była to próba zamachu stanu? Tego właśnie próbuje dowiedzieć się komisja śledcza Izby Reprezentantów. Przyjrzyjmy się strukturze władzy w Stanach Zjednoczonych.

Atak na Kapitol

Przyjrzyjmy się strukturze władzy w Stanach Zjednoczonych.

Ukraińskie rezerwy zboża, kluczowy surowiec dla Afryki, są nadal blokowane przez rosyjskiego okupanta; Macky Sall, polityczny przywódca Senegalu i Unii Afrykańskiej, pojechał osobiście porozmawiać o tym z Władimirem Putinem. Podobnie jak większość krajów afrykańskich, Dakar unika konfliktów i sporów geopolitycznych między Zachodem a innymi mocarstwami, woląc rozwijać własną gospodarkę i zwiększać liczbę partnerów.

Pszenica, Putin i Afryka

Ukraińska pszenica, od której Afryka jest w dużym stopniu uzależniona, jest nadal blokowana przez Rosję.

Przeżyjmy to jeszcze raz! W Londynie świętowano niedawno 70. rocznicę objęcia tronu przez królową Elżbietę II. Obchody trwały 4 dni i miały miejsce nie tylko w WIelkiej Brytanii, ale także na terenach podlegających Koronie.

Królowa i Commonwealth

Przeżyjmy to jeszcze raz! W Londynie świętowano niedawno 70. rocznicę objęcia tronu przez królową Elżbietę II.

Bułgaria mocno odczuła skutki wojny w Ukrainie, zwłaszcza embarga na ropę wprowadzonego przez UE. Dlatego należy do krajów czasowo zwolnionych z embarga, tak jak Węgry, Czechy i Słowacja. To kraje bardzo uzależnione od dostaw rosyjskiej ropy.

Wojna, embarga i Bułgaria

Bułgaria mocno odczuła skutki wojny w Ukrainie, zwłaszcza embarga na ropę wprowadzonego przez UE.

Mimo sprzeciwu Węgier i Słowacji, Europa wprowadziła embargo na rosyjską ropę. Nowymi dostawcami będą teraz koncerny ze Stanów Zjednoczonych, Wenezueli, Norwegii i krajów Bliskiego Wschodu. Co to oznacza dla światowej geopolityki?

Europejskie embargo na rosyjską ropę

Europa wprowadziła embargo na rosyjską ropę. Nowi dostawcy: Stany Zjednoczone, Wenezuela, Norwegia i Bliski Wschód.

Czy pociągi wrócą do łask? Bardzo chcieliby tego Niemcy, którzy od 1 czerwca wprowadzili bilet miesięczny na pociągi regionalne za 9 euro. Ma to zachęcać ludzi do przesiadania się z samochodów do pociągów, co pozwoliłoby szybciej uniezależnić się od rosyjskich paliw kopalnych, a jednocześnie zmniejszyłoby emisje dwutlenku węgla. Czy podobne zachęty wprowadza się w innych krajach?

Podróże pociągiem: dla klimatu, wbrew Rosji

Czy pociągi wrócą do łask? Chcieliby tego Niemcy, którzy od 1 czerwca wprowadzili bilet miesięczny na pociągi regionalne za 9 euro.

Covid zahamował ruch lotniczy i znacznie ograniczył turystykę. Jednak obecnie sytuacja wraca do stanu przedpandemicznego: znowu planujemy podróże i kupujemy bilety. Jednak na horyzoncie majaczą kolejne ograniczenia - tym razem związane z wojną w Ukrainie i drożejącymi paliwami. 

Powrót turystyki masowej?

Znowu planujemy podróże i kupujemy bilety. Jednak na horyzoncie majaczą kolejne ograniczenia.

Setki międzynarodowych firm zdecydowało się opuścić Rosję. Jednak nie zrobiło to wrażenia na Władimirze Putinie, który kontynuuje ofensywę na Donbas i nie zmienia swojej wersji wydarzeń, w której Rosji zagraża agresywny Zachód. A Moskwa, stolica Rosji, jest wizytówką jego reżimu. 

Moskwa: Twierdza Putina

Moskwa jest wizytówką putinowskiego reżimu. 

W Afganistanie talibowie zabronili dziennikarkom pojawiania się na antenie z odkrytymi twarzami. Decyzja ta to powrót do przeszłości i kilka kroków wstecz w kwestii praw afgańskich kobiet.

Afganistan: Kobiety na celowniku

W Afganistanie talibowie zabronili dziennikarkom pojawiania się na antenie z odkrytymi twarzami.

W czwartek 19 maja w Berlinie było 28°C, czyli o 10 stopni więcej niż zazwyczaj o tej porze. Fale upałów odnotowano również w Egipcie, Meksyku, Indiach i Pakistanie. I choć takie zjawiska zdarzały się w przeszłości, obecnie występują one coraz częściej. Odpowiedzialna jest zmiana klimatu. Kto poczuje ją najdotkliwiej i najwcześniej?

Fala upałów na wiosnę

W maju odnotowano niepokojące fale upałów w Europie, Egipcie, Meksyku, Indiach i Pakistanie.

Podczas niedawnych wyborów w Libanie doszło do małej rewolucji: do parlamentu dostało się 13 deputowanych pochodzących z ruchu z października 2019 r. Manifestanci domagali się wówczas zniesienia przestarzałego systemu opartego na przynależności wyznaniowej polityków. Inną niespodzianką była utrata większości przez proirański Hezbollah.

Czy jest nadzieja dla Libanu?

Podczas niedawnych wyborów w Libanie doszło do małej rewolucji.

W Mali junta ogłosiła, że ​​udaremniła zamach stanu zorganizowany przez „oficerów armii malijskiej wspieranych przez Zachód”. Od tamtego czasu aresztowano wiele osób i wzmocniono kontrole. Ale o co tak naprawdę chodzi?

Mali: koniec pewnej epoki?

W Mali junta ogłosiła, że ​​udaremniła zamach stanu zorganizowany przez „oficerów wspieranych przez Zachód”.

Szwecja i Finlandia składają wniosek o przyjęcie do NATO i kończą z dotychczasową neutralnością. To wojna w Ukrainie skłoniła je do tej decyzji. Rozpoczyna się nowy rozdział w historii i zupełnie inne relacje krajów skandynawskich z Rosją.

Szwecja i Finlandia w NATO

Rozpoczyna się nowy rozdział w historii i zupełnie inne relacje krajów skandynawskich z Rosją.

Nowy krótki format „Na rewersie mapy” analizuje sytuację geopolityczną wokół wojny w Ukrainie.

Na rewersie mapy - wydanie specjalne

Podczas kryzysu koronawirusa „Na rewersie mapy” proponuje Wam nowy format programu.