Bienvenue en Géozarbie

Crazy Borders

Fronteras locas

Crazy borders

Jak można zgubić 80 km2 terytorium? Tak właśnie stało się z wyspą Bermeja w Meksyku. W konsekwencji kraj stracił potężne źródło ropy naftowej, którym chętnie zajęły się Stany Zjednoczone. 

program_content

<p>Jak można zgubić 80 km2 terytorium? Tak właśnie stało się z wyspą Bermeja w Meksyku. W konsekwencji kraj stracił potężne źródło ropy naftowej, którym chętnie zajęły się Stany Zjednoczone. </p>

Bermeja: wyspa, która gdzieś się zapodziała

program_playNext

Monumentalny masyw, hordy turystów, cesarz, król i niewyraźna mapa - historia szczytu Mont Blanc naszpikowana jest ciekawostkami. Bo to góra położona we Francji, choć we Włoszech. Jak to?

Mont Blanc: kłótnia na szczycie

Monumentalny masyw, hordy turystów, cesarz, król i niewyraźna mapa - historia Mont Blanc naszpikowana jest ciekawostkami.

Rajskie wyspy czy istne piekło? Żeglarze docierający do wysp Spratly nie byli pewni. Nie ma też konsensusu co do ich przynależności: są chińskie, tajwańskie, filipińskie czy wietnamskie? Faktem jest, że kto nadzieje się na okalające je rafy, znajdzie się w tarapatach! 

Wyspy Spratly: niebo czy piekło?

Rajskie wyspy czy istne piekło? Żeglarze docierający do wysp Spratly nie byli pewni.

Wertykalne slumsy, chińska mafia, dentyści i opium - witamy w Kowloon Walled City w Hongkongu. To najgęściej zaludnione miejsce na świecie: na 2,5 hektarach mieszka tu 33 tysiące osób. I jest to naprawdę państwo w państwie.

Kowloon: mrowisko Hongkongu

Na 2,5 hektarach mieszka tu 33 tysiące osób. I jest to naprawdę państwo w państwie.

Czy wiedzieliście, że średniowiecze leży tylko kilka kilometrów od wybrzeża Normandii? Ustrój panujący na wyspie Sark to feudalna monarchia dziedziczna pod władzą seniora. Nie ma tu samochodów, drzwi domów nie zamyka się na klucz, a towary rolnicze wystawiane są wraz z ceną i skarbonką.

Sark: feudalna nibylandia

Czy wiedzieliście, że średniowiecze leży tylko kilka kilometrów od wybrzeża Normandii?

Miasto podzielone między dwa kraje i linia graniczna przebiegająca pod stopami na chodniku. Baarle leży w Belgii, ale też w Holandii. I to jeszcze nie koniec historii: w jej dalszej części dowiecie się o przemycie krów i sztucznych ogni, musztardzie i makabrycznym trupie.

Baarle: krowy i fajerwerki

Baarle leży w Belgii, ale też w Holandii. Ale jak to się ma do przemytu krów i sztucznych ogni?

Dwa wojujuące kraje i biorące się za łby górale: witajcie w Llivii. Leży ona w Hiszpanii, we Francji, ale przede wszystkim w Cerdanyi. Tutaj granice są naprawdę szalone! 

Llivia: między Francją i Hiszpanią

Dwa wojujuące kraje i biorące się za łby górale.

Zaklęty w czasie półwysep, mnisi i kury - witajcie na Athos w Grecji. Ale czy na pewno w Grecji? Faktem jest, że kobiety nie mają tu wstępu. W XXi w., w Europie. Nie do wiary, ale przekonajcie się sami i same!

Athos: nie do końca Grecja

Czy w XXI w. w Europie można odmówić kobietom wstępu na jakieś terytorium?

Czy wiesz, że niektórzy mieszkańcy i mieszkanki Cypru mogą codziennie pieszo przekraczać granicę Wielkiej Brytanii? Mowa tu o Akrotiri i Dhekelia -  brytyjskim terytorium zależnym obejmującym dwie bazy wojskowe. Roi się tam od szpiegów i kotów, a historię tego miejsca dopełniają niezapłacone czynsze, puste lotnisko, alkohol i Afrodyta. 

Akrotiri i Dhekelia: UK na Cyprze

Czy wiesz, że mieszkańcy i mieszkanki Cypru mogą codziennie pieszo przekraczać granicę Wielkiej Brytanii?

Dawna baza wojskowa w Camp Zeist została kiedyś użyczona Szkocji przez Holandię. Po co? By zorganizować ważny proces w historycznej sprawie. Miejsce uznano za neutralną enklawę, ale rzeczy, które się tam działy, zdecydowanie nie były neutralne! Zobaczcie sami. 

Camp Zeist: historyczny proces

Miejsce uznano za neutralną enklawę, ale rzeczy, które się tam działy, zdecydowanie nie były neutralne!

program_recommendations

Niełatwo jest sprawić, by kilka narodów żyło w pokoju na tym samym terytorium. Marszałkowi Tito udało się przez 35 lat utrzymać zjednoczenie państwa jugosłowiańskiego. Po jego śmierci w 1980 r. wybuchła beczka prochu w regionie i obudziły się dążenia separatystyczne. Rezultat: dziesięciolecia brutalnych walk i niezliczone ludzkie dramaty.

Jugosławia: wojna byłych

Niełatwo jest sprawić, by kilka narodów żyło w pokoju na tym samym terytorium.

Stories of Conflict

Narodowosocjalistyczni władcy przystąpili do zacierania śladów swoich zbrodni równie skrupulatnie, co planowali i przeprowadzali masowe mordy. Początkowo chowali ofiary egzekucji w masowych grobach, ale po przełomie wojny i kontrofensywie Armii Czerwonej obawiali się, że ich okrucieństwa zostaną odkryte. Jak systematycznie biurokraci dokonujący masowych mordów zacierali ślady i jak okrutni i nieludzcy się zachowywali, jest do dziś w dużej mierze nieznanym rozdziałem historii wojny.

Jak naziści ukrywali swoje zbrodnie

Narodowosocjalistyczni władcy zacierali ślady swoich zbrodni równie skrupulatnie, co planowali i przeprowadzali masowe mordy. 

Akcja 1005

Geneviève jest jedną z pierwszych kobiet, pracujących jako analityczka w DST, francuskiego kontrwywiadu. W latach 70. jego zadaniem było rejestrowanie wszystkich radzieckich dyplomatów obecnych na terytorium Francji. Wśród nich był pułkownik KGB, który przejdzie do historii...

Geneviève, pierwsza francuska agentka?

Geneviève jest jedną z pierwszych kobiet, pracujących jako analityczka w DST, francuskiegp kontrwywiadu.

Kobiety-szpiedzy

Wiemy, gdzie jest Krym, ale do kogo należy? Do Ukrainy? Do Rosji? Putin dokonał już wyboru. To problem dla sąsiadów Krymu i Zachodu, którzy boją się zniknięcia granic po przejściu Putina.

Rosja, Ukraina i przyszłość Krymu

Wiemy, gdzie jest Krym, ale do kogo należy? Do Ukrainy? Do Rosji? Putin dokonał już wyboru

Historie konfliktu

Od interwencji Francji w 2011 r. i upadku dyktatora, w Libii panuje bajzel. Walka o władzę, migracje, niewolnictwo, terroryzm... Pogrążony w wojnie domowej kraj pada ofiarą anarchii i wygląda na upadły. Przedstawiamy Wam przeszłość i teraźniejszość kraju o niepewnej przyszłości.

Libia: Synowie anarchii

Od interwencji Francji w 2011 r. i upadku dyktatora, w Libii panuje bajzel.

Szpiegostwo Ludmiły zaczęło się z miłości. Krótko przed ślubem narzeczony wyznał jej, że pracuje dla KGB i że wkrótce wyjedzie do Buenos Aires identyfikować byłych żołnierzy SS. By mogli być razem, Ludmiła też musi zostać agentem...

Ludmila, agentka KGB

Krótko przed ślubem narzeczony Ludmiły wyznał jej, że pracuje dla KGB. By z nim pozostać, ona też mosi zostać szpiegiem.

Podpułkowniczka Martha Duncan pracowała dla DIA (Defense Intelligence Agency) – amerykańskiej agencji wywiadu. Kiedy w 1989 roku Armia amerykańska najechała Panamę Manuela Noriegi. Martha została wysłana na miejsce, by odnaleźć dyktatora, który rozpłynął się w powietrzu.

Mertha, poszukiwania dyktatora Noriegy

W 1989 podpułkowniczka Martha Duncan została wysłana do Panamy, by odnaleźć ówczesnego dyktatora, który rozpłynął się w powietrzu.

Jonna Mendez i jej mąż Tony należą do celebrytów CIA. Pamiętacie film "Operacja Argo"? Ben Affleck gra tam agenta CIA, który w czasie kryzysu w Iranie wydostał 6 dyplomatów USA przebranych za filmowców. Postać grana przez Afflecka to Tony Mendez, mąż Jonny. W CIA szkoliła agentów operacyjnych w używaniu fałszywych dokumentów, peruk, teczek z podwójnym dnem, mikrofonów... W 1989 roku wraz z mężem wyprowadziła z ZSRR najlepszego agenta CIA działającego w KGB. Potrzebne były do tego triki rodem z Hollywood...

Jonna, Hollywood w służbie CIA

Jonna Mendez i jej mąż Tony należą do celebrytów CIA. W 1989 r wyprowadzili z ZSRR najlepszego agenta CIA używając do tego trików rodem z Hollywood...

Przez 10 lat, w czasach Muru Berlińskiego Gabriele Gast była jedną z najlepszych agentek NRD w RFN. Podczas wizyty w Niemczech Wschodnich zakochuje się w agencie Stasi. Postanawia szpiegować Zachód ze względu na wiarę w komunistyczne ideały, większą emancypację kobiet na Wschodzie, brak zgody na ważne stanowiska zajmowane na Zachodzie przez byłych Nazistów, oraz próbę uniknięcia wojny atomowej pomiędzy Wschodem a Zachodem.

Gabriele, najlepsza agentka NRD w RFN

Przez 10 lat, w czasach Muru Berlińskiego Gabriele Gast była jedną z najlepszych agentek NRD w RFN...

Polecamy również

program_bonus

Bonuses and Extracts

program_external

Odkryj więcej

program_categoryMostViewed

To jezioro zmienia barwy. Czasem bywa czerwone, czasem lazurowe, czasem jeszcze innego koloru. Dla pobliskich mieszkańców jest przekleństwem – wielu z nich musiało stąd uciekać. A wszystko zaczęło się od kopalni miedzi, która powstała tu za rządów komunistycznego dyktatora Nicolae Ceausescu pod koniec lat siedemdziesiątych.

Rumunia: zatrute jezioro

Czasem bywa czerwone, czasem lazurowe. Dla pobliskich mieszkańców jest przekleństwem – wielu z nich musiało stąd uciekać. 

Toxic Tour

W Nadrenii gigantyczna kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego pochłania całe wsie, zatruwa wody, powietrze i gleby. Teren zamienia się w księżycowy krajobraz, a winny jest przemysł energetyczny. Czy aktywistom uda się zatrzymać tę piekielną machinę?

Niemcy: żarłoczna odkrywka

W Nadrenii gigantyczna kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego pochłania całe wsie, zatruwa wody, powietrze i gleby. 

Upadek Troi to jedna z najbardziej tajemniczych historii, jakie dotąd opowiedziano. Według mitologii Grekom udało się zdobyć Troję dzięki ogromnemu drewnianiemu koniowi, w którego wnętrzu ukryli się żołnierze i przedostali się do miasta. Naukowcy postanowili zbadać, ile jest prawdy w tysiącletnim micie.

Upadek Troi to jedna z najbardziej tajemniczych historii, jakie dotąd opowiedziano. Ile w iej prawdy?

Tajemnica konia trojańskiego

Ludzie albo czują obrzydzenie w stosunku do owadów, albo nic o nich nie wiedzą. Są mniej atrakcyjne niż słonie, orangutany czy pandy. Ludzie bardzo rzadko utożsamiają się ze ślimakiem, pasikonikiem czy karaluchem. To o wiele trudniejsze. Jesteśmy świadkami cichej masakry: Przemysł agrochemiczny właśnie wycisza brzęczenie planety. To najgorsze masowe wymieranie w historii naszej planety. Tracimy gatunki z prędkością, jakiej Ziemia nie widziała. To gorsze niż wymieranie dinozaurów. Każdy kierowca samochodu, który ma ponad 45 lat, wie, że w środowisku doszło do olbrzymiej zmiany. Po przejechaniu 200 km samochodem na przedniej szybie nie będzie żadnych owadów. A przecież gdy w dzieciństwie i jeździliśmy autem na wakacje, już po dwóch godzinach trzeba było zatrzymać się i czyścić szybę. Owady były wszędzie. Dziś zupełnie zniknęły.


Film dokumentalny na podstawie dziennikarskiego śledztwa oraz książki francuskiego dziennikarza Stephane'a Foucarta "I świat umilkł".

Jak chemia niszczy nasz ekosystem

Masowe stosowanie neonikotynoidów, tak zwanych „systemowych” insektycydów, zagraża nie tylko owadom…

Insektycydy

Vanessa została poparzona kwasem przez swojego byłego chłopaka. Rebeccah zmarła od ciosów nożem zadanych przez jej partnera. Chahinez spłonęła, bo domagała się rozstania. Jakie mechanizmy działają u zabójców kobiet? Co mówią o naszych społeczeństwach? W dokumencie zadajemy te pytania prawnikom, działaczkom i bliskim ofiar.

Jakie mechanizmy działają u zabójców kobiet? Co mówią o naszych społeczeństwach?

Należysz do mnie! Kobietobójstwa w Europie

Dlaczego niektórzy młodzi ludzie sięgają po broń? Dlaczego podkładają bomby i otwierają ogień do przechodniów? Wiele osób radykalizuje się w internecie - nawoływanie do nienawiści jest szczególnie widoczne na skrajnie prawicowych stronach społecznościowych. Ale problem ma swoje korzenie znacznie głębiej. Reportaż.

Przemoc wśród młodzieży

Dlaczego niektórzy młodzi ludzie sięgają po broń? Dlaczego podkładają bomby i otwierają ogień do przechodniów?

Lajkuję. Hejtuję. Morduję.

Z ogarniętej wojną Ukrainy ewakuowało się już około 6 milionów osób. Ponad 700 tysięcy z nich trafiło do Rosji - na ziemię wroga. Uchodźcy i uchodźczynie trafiły tam do specjalnych obozów. Chcieliby jak najszybciej je opuścić, ale wielu nie ma dokąd wracać.  

Ukraińcy w Rosji

700 tys. osób z Ukrainy trafiło do rosyjskich obozów. Chcieliby jak najszybciej je opuścić, ale dokąd wracać?

Re: W kraju wroga

W Strefie Wykluczenia wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej znajduje się Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny. Żyją tu wielkie drapieżniki, rzadkie ptaki i unikalne płazy. Te tereny zamieszkuje też populacja wilków. Skąd wzięły się legendy o czarnobylskich wilkach?

Ukraina: wilki z Czarnobyla

Wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej znajduje się Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny. Żyją tu wilki, o których krąży wiele legend. 

Ludzie z Korei są zdrowi. Jedzą dobrze i niskokalorycznie, są w formie. Do tego w medycynie chętnie stosuje się nowe technologie, które przyczyniają się do ogólnej poprawy zdrowia. Ale to jeszcze nie tłumaczy, dlaczego w Korei Południowej jest najmniej chorób zakaźnych na świecie. I dlaczego kraj tak dobrze poradził sobie z Covidem.

Korea Południowa: obsesja na punkcie zdrowia

Ludzie z Korei są zdrowi. Jedzą dobrze i są w formie. Ale dlaczego jest tam najmniej chorób zakaźnych na świecie?

ARTE Reportage

W Andaluzji żadna ryba nie przetrwa w krwistoczerwonych wodach Rio Tinto. Rzeka jest zakwaszona i pełna metali ciężkich. Jej cechą szczególną jest podobieństwo do powierzchni Marsa. Dlatego Rio Tinto przyciąga astrobiologów z całego świata i rzesze turystów.

Hiszpania: marsjańska rzeka

W Andaluzji żadna ryba nie przetrwa w krwistoczerwonych wodach Rio Tinto. Rzeka jest zakwaszona i pełna metali ciężkich.

Dokument analizuje używanie pestycydów w rolnictwie, które mimo iż zakazane w Europie, są eksportowane do krajów, gdzie ich stosowanie jest dozwolone pomimo wysokiej szkodliwości - przede wszystkim do Brazylii. Następnie produkowane tam pomarańcze, kawa czy soja, z pozostałościami trujących pestycydów, są wysyłane z powrotem do Europy. Dlaczego UE pozwala na ten (lukratywny) eksport do krajów wschodzących?

Pestycydy zakazane w Europie są eksportowane do krajów, w których ich stosowanie jest dozwolone, np. do Brazylii.

Pestycydy: europejska hipokryzja

Jest to prawdopodobnie największa operacja wojskowa w Europie od czasów zimnej wojny. Mimo protestów, 24 lutego 2022 roku Rosja przypuściła atak na Ukrainę. Prezydent USA Joe Biden stanowczo potępił rosyjską interwencję wojskową. Pozostaje pytanie, jakie interesy w konflikcie ukraińskim reprezentują Rosja i USA? Kto na tym korzysta, a komu może to zaszkodzić? Odpowiedzi udzielają dwaj politolodzy.

Jakie interesy reprezentują Rosja i USA w konflikcie ukraińskim?

Wojna w Ukrainie: USA vs. Rosja, o co toczy się gra?

Plaża Rosignano w Toskanii wygląda idyllicznie. Biały piasek, mlecznoturkusowe morze. Ta piękna woda jest jednak zabójcza. Jej odcień pochodzi od środków chemicznych, które od ponad wieku wlewa do niej pobliska fabryka. To arsen, cynk, rtęć czy ołów.

Włochy: zabójczy turkus

Plaża Rosignano w Toskanii wygląda idyllicznie. Biały piasek, mlecznoturkusowe morze. Ta woda jest jednak zabójcza. 

Na kilka tygodni przed wydaniem albumu The Sick, the Dying... and the Dead! Megadeth zachwyci fanów thrashu na Hellfest.

Megadeth

Megadeth prezentuje, na kilka tygodni przed premierą, album "The Sick, the Dying... and the Dead!".

Hellfest 2022

"Deus absens est" - "Bóg jest nieobecny", podobnie jak publiczność. Dystans jest wyczuwalny. Podczas tego koncertu, zarejestrowanego w czasie kryzysu koronawirusa, muzycy Behemotha grają w zniszczonym kościele. 

Legendarny zespół Behemoth interpretuje pojęcie nieobecności. Koncert w zrujnowanym kościele. 

Behemoth: "In Absentia Dei"

Fani punk rocka zacierają ręce: The Offspring wydali nowy album! I oczywiście nie przegapią okazji, by zaprezentować "Let the Bad Times Roll" na Hellfest.

The Offspring

The Offspring pozwalają nam rozkoszować się słodkimi wspomnieniami młodości.

Hania Rani, polska pianistka, kompozytorka i wokalistka, potrafi poruszyć swoich słuchaczy zaledwie kilkoma nutami. Przekonajcie się samo podczas jej koncertu na Piano Day.

Piano Day 2022

Polska wschodząca gwiazda muzyki neoklasycznej

Hania Rani

Seul: konsumpcja i komputery. Ta roziskrzona metropolia oszałamia nas dźwiękami, obrazami i zapachami. Jednak w górach na południe od stolicy odnajdujemy zupełnie inny świat. W małym klasztorze życie toczy się spokojnie, zgodnie z porami roku. Mieszka tam mniszka Wookwan Sunim, jedna z najlepszych kucharek świata. W otoczeniu natury zgłębia alchemię smaków i aromatów.

Dusza kuchni koreańskiej

Mniszka Wookwan Sunim, jedna z najlepszych kucharek świata, w otoczeniu natury zgłębia alchemię smaków i aromatów.

360° Świat bez granic

Dla narodu rosyjskiego negocjacje w Genewie są oznaką rosnącego znaczenia ich kraju, odwetem za upokorzenie lat 90., kiedy po rozpadzie Związku Radzieckiego Rosja straciła na znaczeniu geopolitycznym. Media państwowe bliskie prezydentowi kultywują wizerunek Putina, jako męża stanu, który pomaga ustalać porządek świata i jako jedyny może przywrócić Rosji dawną wielkość na arenie międzynarodowej. Co ludność rosyjska myśli o relacjach z Ukrainą? Nadajemy z Krasnojarska na Syberii, 3500 km od Moskwy.

Co ludność rosyjska myśli o relacjach z Ukrainą? Nadajemy z Krasnojarska na Syberii.

Ukraina oczami Rosjan

Kryptowaluty takie jak bitcoin są fascynujące i niepokojące jednocześnie. Trudno jest je przewidzieć, łatwo na nich zarobić a jeszcze łatwiej stracić. Badamy nowy rynek, który wymaga nieporównywalnie szybkiego czasu reakcji i bardzo konkretnego know-how.  

Re: Bitcoin milionerzy

Kryptowaluty takie jak bitcoin są fascynujące i niepokojące jednocześnie. Trudno jest je przewidzieć, łatwo na nich zarobić a jeszcze łatwiej stracić.

Bermeja: wyspa, która gdzieś się zapodziała

Crazy borders

Crazy borders

Crazy borders

Mont Blanc: kłótnia na szczycie

Crazy borders

Crazy borders

Wyspy Spratly: niebo czy piekło?

Crazy borders

Crazy borders

Kowloon: mrowisko Hongkongu

Crazy borders

Bermeja: wyspa, która gdzieś się zapodziała

Crazy borders

Crazy borders

Sark: feudalna nibylandia

Crazy borders

Crazy borders

Baarle: krowy i fajerwerki

Crazy borders

Crazy borders

Llivia: między Francją i Hiszpanią

Crazy borders

Crazy borders

Athos: nie do końca Grecja

Crazy bordersBermeja: wyspa, która gdzieś się zapodziała

Polecamy również

Stories of Conflict

Stories of Conflict

Jugosławia: wojna byłych

Akcja 1005

Akcja 1005

Jak naziści ukrywali swoje zbrodnie

Kobiety-szpiedzy

Kobiety-szpiedzy

Geneviève, pierwsza francuska agentka?

Historie konfliktu

Historie konfliktu

Rosja, Ukraina i przyszłość Krymu

Historie konfliktu

Historie konfliktu

Libia: Synowie anarchii

Kobiety-szpiedzy

Kobiety-szpiedzy

Ludmila, agentka KGB

Kobiety-szpiedzy

Kobiety-szpiedzy

Mertha, poszukiwania dyktatora Noriegy

Kobiety-szpiedzy

Kobiety-szpiedzy

Jonna, Hollywood w służbie CIA

Najpopularniejsze wideo

Toxic Tour

Toxic Tour

Rumunia: zatrute jezioro

Toxic Tour

Toxic Tour

Niemcy: żarłoczna odkrywka

Tajemnica konia trojańskiego

Tajemnica konia trojańskiego

Insektycydy

Insektycydy

Jak chemia niszczy nasz ekosystem

Należysz do mnie! Kobietobójstwa w Europie

Należysz do mnie! Kobietobójstwa w Europie

Lajkuję. Hejtuję. Morduję.

Lajkuję. Hejtuję. Morduję.

Przemoc wśród młodzieży

Re: W kraju wroga

Re: W kraju wroga

Ukraińcy w Rosji

Toxic Tour

Toxic Tour

Ukraina: wilki z Czarnobyla