Histoire | ARTE

Geschichte | ARTE

History | ARTE

Historia | ARTE

Storia | ARTE

Najważniejsze wydarzenia historyczne, które ukształtowały współczesny świat.

Historia

highlights_category

Ziemia liczy sobie 4,5 miliarda lat. Od 500 lat istnieją na niej muzea, w których człowiek wystawia to, co ma najdroższego w sercu. Zaczynały jako gabinety osobliwości w domach uczonych. Były symbolem statusu. Czym są dziś? Zapraszamy Was w podróż po historii muzeów.

Zaczynały jako gabinety osobliwości w domach uczonych. Były symbolem statusu. Czym są dziś?

Wspaniała historia muzeów

Nie przegap

collections

Kolekcje

playlists

Playlisty

highlights_subcategory

W 2017 r. Ahed Tamimi, młoda Palestynka mieszkająca na Zachodnim Brzegu, uderza izraelskiego żołnierza w twarz. Jej matka robi z tego live'a na Facebooku. Po stronie palestyńskiej film staje się powodem do dumy. Po stronie izraelskiej, zwłaszcza wśród prawicy, mówi się raczej o splamieniu idei narodowego honoru. A co dzieje się z samą Ahed?

Efekt domina

W 2017 r. młoda Palestynka Ahed Tamimi policzkuje izraelskiego żołnierza. Nagranie staje się wiralem.

Ahed Tamimi - palestyński opór w sieci

Styczeń 2015 r. Krótko po ataku na magazyn satyryczny Charlie Hebdo hasło i grafika #JeSuisCharlie zalały media społecznościowe. Następnie stały się źródłem debaty i kontrowersji. Spotykamy się z Joachimem Roncinem, który stworzył grafikę „Je suis Charlie”. Opowiada, jakie konsekwencje dla jego życia miało jej udostępnienie.

Spotykamy się z Joachimem Roncinem, autorem grafiki „Je suis Charlie”. Jak zmieniła jego życie?

Joachim Roncin - "Je suis Charlie"

W lipcu 2018 r. studentka Marie Laguerre zamieściła na Facebooku nagranie z napaści na tle seksualnym, której była ofiarą kilka godzin wcześniej. Internet oszalał. Jej post został udostępniony setki tysięcy razy. Przyglądamy się temu, jak jeden wpis stał się katalizatorem feministycznej walki z przemocą na ulicach, której codziennie doświadczają kobiety na całym świecie.

Przyglądamy się temu, jak jeden post stał się się katalizatorem feministycznej walki z przemocą wobec kobiet.

Marie Laguerre - walka z mizoginią na ulicach

Berlin, 10 września 2015 r. Kanclerka Niemiec Angela Merkel robi sobie selfie z młodym syryjskim uchodźcą Anasem Modamanim. „Nie sądziłem, że to jedno zdjęcie tak wstrząśnie moim życiem” – powie później Anas. Zdjęcie przejmuje bowiem skrajna prawica i robi z niego fake news, w którym Anas jest terrorystą.

Wrzesień 2015 r. Angela Merkel robi sobie selfie z syryjskim uchodźcą Anasem Modamanim. Ma to dla niego straszne konsekwencje.

Anas Modamani - fatalne selfie

Szalona stara pokojówka staje się jednym z największych artystów XX wieku. Niepiśmiennej Séraphine objawił się Archanioł Gabriel, nakazując jej malować. Maluje więc niestrudzenie, aż popadnie w totalne obłąkanie.

Zapomniani

Szalona stara pokojówka staje się jednym z największych artystów XX wieku.

Séraphine de Senlis, delirium malarstwa

Yukio Mishima, największy japoński pisarz swojego pokolenia, obsesyjnie związany był ze związkiem ciała. W 1970 roku dokonał nieudanego zamachu stanu i zabił się w archaiczny sposób samurajów przed tłumem przestraszonych i zafascynowanych gapiów.

Yukio Mishima, największy japoński pisarz swojego pokolenia w 1970 roku dokonał nieudanego zamachu stanu i zabił się w archaiczny sposób samurajów przed tłumem przestraszonych i zafascynowanych gapiów.

Yukio Mishima: piękny aż do śmierci

Był już wszystkim: kierowcą, dostawcą, kupcem kawy, sprzedawcą pereł w Dżibuti, przemytnikiem broni i haszyszu, marynarzem i pisarzem. Ludzie poznali go jako pasjonata przygód i geniusza zła. Wzbudzał lęk i podziw na wszystkich wybrzeżach Morza Czerwonego.

Wzbudzał lęk i podziw na wszystkich wybrzeżach Morza Czerwonego.

Henry de Monfreid: geniusz zła

XX wiek

f02e04ca-1f68-4c46-99a5-1332aab879fb

Kto dziś pochyla się nad historią opowiadaną przez bunkry na Linii Maginota? Są zrujnowane, zapomniane i tylko nieliczni wiedzą, gdzie dokładnie się znajdują. Jednak te ruiny są pozostałością po wielkiej historii: zbudowano je po I wojnie światowej, by chronić Francję przed atakiem wroga. Na początku postrzegano je jako perły zaawansowanej techniki. Później stały się symbolem francuskiej klęski w 1940 roku.

Postrzegano je jako perły zaawansowanej techniki. Później stały się symbolem francuskiej klęski w 1940 roku.

Linia Maginota

Dochodzi siedemnasta, kiedy 28 sierpnia 1963 r. Martin Luther King rozpoczyna przemówienie. Nie jest pierwszym ani ostatnim mówcą występującym podczas Marszu na Waszyngton. Lecz to za sprawą jego przemówienia ten dzień zapisze się na kartach historii.

I Have a Dream - Martin Luther King

28.08.1963 17:00. Martin Luther King rozpoczyna przemówienie, dzięki któremu Marsz na Waszyngton na zawsze zapisze się w kartach historii.

Mowy, które zmieniły historię

Niełatwo jest sprawić, by kilka narodów żyło w pokoju na tym samym terytorium. Marszałkowi Tito udało się przez 35 lat utrzymać zjednoczenie państwa jugosłowiańskiego. Po jego śmierci w 1980 r. wybuchła beczka prochu w regionie i obudziły się dążenia separatystyczne. Rezultat: dziesięciolecia brutalnych walk i niezliczone ludzkie dramaty.

Jugosławia: wojna byłych

Niełatwo jest sprawić, by kilka narodów żyło w pokoju na tym samym terytorium.

Stories of Conflict

Zakon Cystersów założony został we Francji w 1098 roku. Zgodnie z mottem „ora et labora” („módl się i pracuj”) mnisi mieli żyć z pracy własnych rąk. Pierwszy odcinek tego serialu dokumentalnego poprowadzi Was do klasztoru Cîteaux, następnie do Pontigny i Notre-Dame de la Trappe oraz dawnego klasztoru Fontenay, obecnie wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Zakon Cystersów założony został we Francji w 1098 roku. Zgodnie z mottem „ora et labora” („módl się i pracuj”) mnisi mieli żyć z pracy własnych rąk.

Dziedzictwo Cystersów we Francji

W wieku 29 lat Tsutomu Yamaguchi jest prawdopodobnie najbardziej pechowym człowiekiem w historii. 6 sierpnia 1945 roku był w podróży służbowej do Hiroszimy, gdy wybuchła bomba atomowa. Przerażony ucieka od apokaliptycznych scen, by wrócić do domu... do Nagasaki.

Yamaguchi, ocalały z Hiroszimy i Nagasaki

Tsutomu Yamaguchi ma talent do pojawianie się w niewłaściwym sztukę miejscu w niewłaściwym czasie.

Wiemy, gdzie jest Krym, ale do kogo należy? Do Ukrainy? Do Rosji? Putin dokonał już wyboru. To problem dla sąsiadów Krymu i Zachodu, którzy boją się zniknięcia granic po przejściu Putina.

Rosja, Ukraina i przyszłość Krymu

Wiemy, gdzie jest Krym, ale do kogo należy? Do Ukrainy? Do Rosji? Putin dokonał już wyboru

Historie konfliktu

Nieco ponad rok po zakończeniu II wojny światowej Europa znajduje się na rozdrożu: Niemcy, podzielone na strefy okupacyjne, są pod kontrolą aliantów. Francja wierzy, że znów nadejdą szczęśliwe dni. Na wschodzie Sowieci potęgują swoje wpływy. Na zachodzie Amerykanie wzmacniają sojusze. Nastaje nowy podział świata. Aby uniknąć kolejnej wojny, Churchill nawołuje do zrzeszenia narodów Europy podczas przemówienia na uniwersytecie w Zurychu, 19 września 1946 roku.

Let Europe Arise! - Winston Churchill

Nieco ponad rok po zakończeniu II wojny światowej Europa znajduje się na rozdrożu. Nastaje nowy podział świata. Aby uniknąć kolejnej wojny, Churchill nawołuje do zrzeszenia narodów Europy.

W czasie zamachu stanu generała Franco w 1936 roku, Dolores Ibárruri Gómez na antenie madryckiego radia wzywała hiszpańską ludność do protestów. Podczas trzech kolejnych lat wojny domowej w Hiszpanii jej hasło „¡No Pasarán!” stało się zawołaniem bojowym wszystkich antyfaszystów i najpopularniejszym hasłem używanym przez stronę republikańską. 

¡No Pasarán! - Dolores Ibárruri

W czasie zamachu stanu generała Franco w 1936 roku, hasło  Dolores Ibárruri Gómez „¡No Pasarán!” stało się zawołaniem bojowym wszystkich antyfaszystów.

Trzy filmy dokumentalne odkrywają historię klasztorów cystersów w Niemczech, Francji i Włoszech. Opowiadają o wielkim wpływie Zakonu na kulturalny rozwój Europy. W dzisiejszym odcinku odwiedzimy trzy zakony w Waldsassen w Bawarii, St. Marienstern w Saksonii i Kloster Wienhausen w Lüneburgu.

Trzy filmy dokumentalne odkrywają historię klasztorów cystersów w Niemczech, Francji i Włoszech. 

Dziedzictwo Cystersów w Niemczech

Myśląc o terroryzmie, widzimy kolesi przebranych za Ninja, którzy odcinają głowy na pustyni lub strzelają, krzycząc "Allahu akbar". Jednak terroryzm nie jest wcale nowym zjawiskiem i odpowiada logikom bardziej złożonym, niż przypuszczamy. W dzisiejszym programie mamy dla Was „bombowy” odcinek, w którym wyjaśnimy czym jest terroryzm i jak z nim walczyć.
 

Terroryzm

Terroryzm nie jest wcale nowym zjawiskiem i odpowiada logikom bardziej złożonym, niż przypuszczamy.

Od interwencji Francji w 2011 r. i upadku dyktatora, w Libii panuje bajzel. Walka o władzę, migracje, niewolnictwo, terroryzm... Pogrążony w wojnie domowej kraj pada ofiarą anarchii i wygląda na upadły. Przedstawiamy Wam przeszłość i teraźniejszość kraju o niepewnej przyszłości.

Libia: Synowie anarchii

Od interwencji Francji w 2011 r. i upadku dyktatora, w Libii panuje bajzel.

15 sierpnia 1947: Wielka Brytania wycofuje się z Indii, Indie i Pakistan uzyskują niepodległość i rozpoczyna się najstarszy konflikt na świecie: Region Dżammu i Kaszmiru, jeden z najbardziej zmilitaryzowanych na świecie, jest przedmiotem roszczeń obu krajów i Chin.

Indie vs. Pakistzn

Dlaczego Indie i Pakistan walczą ze sobą od 70 lat?

Alma Mahler to prawdziwa osobowość wiedeńskiej sceny artystycznej, literackiej i muzycznej początków XX wieku. Uważana jest za wiedeńską femme fatale, której wdziękom ulegli najwięksi z artystów: Gustav Mahler, Oskar Kokoschka, Gustav Klimt, Walter Gropius, Franz Werfel… Piękna Alma jest jednak sfrustrowaną kompozytorką, która musiała zrezygnować z wielkiej muzycznej kariery…

Alma Mahler, wiedeńska femme fatale

Alma Mahler to prawdziwa osobowość wiedeńskiej sceny artystycznej, literackiej i muzycznej początków XX wieku. Uważana jest za wiedeńską femme fatale, której wdziękom ulegli najwięksi z artystów.

Pośród śnieżnych krajobrazów Laponii, w samym środku gorączki złota, pewien człowiek niestrudzenie drąży skały w poszukiwaniu cennego metalu. Nazywa się Jaakko Isola. Jest skromnym drwalem, który stał się poszukiwaczem złota. Gdy w końcu trafia na samorodek, nie wie, co zrobić. To, co uważał za prezent od losu, wkrótce staje się jego największym przekleństwem.

Przeklęte złoto  Jaakka Isoli

Jak prezent od losu stał się największym przekleństwem.

Dziennikarka, fotografka, poetka Annemarie Schwarzenbach przechodzi przez pierwszą połowę XX wieku niczym meteor. Uciekła ze szwajcarskiej arystokracji, by podróżować po świecie. Jest przeciwna faszyzmowi, twierdzi, że jest lesbijką. Od Iranu po Afganistan jej liczne podróże, morfina i pisarstwo pomagają jej odnaleźć siebie - a raczej zagubić się w sobie.

Annemarie Schwarzenbach, upadły anioł literatury

Dziennikarka, fotografka, poetka Annemarie Schwarzenbach przechodzi przez pierwszą połowę XX wieku niczym meteor.

Najpopularniejsze programy w tej kategorii:

Cywilizacje

a5147e51-7bf8-48c8-960e-ad8db1715ade

14 lutego 2003 roku podczas Rady Bezpieczeństwa ONZ, Dominique Villepin, ówczesny minister spraw zagranicznych, odmawia wytoczenia wojny przeciwko Saddamowi Husseinowi – propozycji forsowanej przez USA i Wielką Brytanię. Wygłosił wtedy niezwykle mocne i poruszające przemówienie na temat pokoju.

Nie dla wojny w Iraku - Dominique de Villepin

14 lutego 2003 roku Dominique Villepin, ówczesny minister spraw zagranicznych, odmawia wytoczenia wojny przeciw Irakowi, wygłaszając poruszające przemówienie na temat pokoju.

4 września 2013 roku, prezydent François Hollande i prezydent Joachim Gauck udali się do francuskiej miejscowości Oradour-sur-Glane, której ludność została zmasakrowana przez SS. 10 czerwca 1944 mężczyźni zostali rozstrzelani w stodole, a kobiety i dzieci podpaleni w kościele. Z ponad 2000 mieszkańców przeżyło tylko 6. Dwóch prezydentów dwóch sąsiadujących ze sobą krajów wygłosiło dwa poruszające przemówienia.

Cisza - Joachim Gauck i François Hollande

4 września 2013 roku, prezydent François Hollande i prezydent Joachim Gauck udali się do francuskiej miejscowości Oradour-sur-Glane, której ludność została zmasakrowana przez SS. Prezydenci wygłosili poruszające przemówienia.

W 1981 roku Yola pracuje jako stewardessa w El Al - Izraelskich państwowych liniach lotniczych. To tam została zwerbowana przez Mossad. Pomagała w przemycie przez Sudan tysiąców Żydów Felaszów z Etiopii. Yola zaczęła więc pracować pod przykrywką jako kierowniczka hotelu, otwartego w strategicznym miejscu w Sudanie nad samym brzegiem Morza Czerwonego. W nocy hotel służył jako baza tranzytowa dla uchodźców ... Była to najtrudniejsza operacja prowadzona przez kobietę. Misja trwała 3 lata, nie było planu ratunkowego, a gdyby ją zdemaskowano, skazano by ją na śmierć...

Yola i hotel Mossad w Sudanie

W 1981 roku stewardess  Yola została zwerbowana przez Mossad i wysłana do Sudanu by wykonać jedną z najtrudniejszych misii jaką kiedykolwiek powierzonych kobiecie...

Kobiety-szpiedzy

Jonna Mendez i jej mąż Tony należą do celebrytów CIA. Pamiętacie film "Operacja Argo"? Ben Affleck gra tam agenta CIA, który w czasie kryzysu w Iranie wydostał 6 dyplomatów USA przebranych za filmowców. Postać grana przez Afflecka to Tony Mendez, mąż Jonny. W CIA szkoliła agentów operacyjnych w używaniu fałszywych dokumentów, peruk, teczek z podwójnym dnem, mikrofonów... W 1989 roku wraz z mężem wyprowadziła z ZSRR najlepszego agenta CIA działającego w KGB. Potrzebne były do tego triki rodem z Hollywood...

Jonna, Hollywood w służbie CIA

Jonna Mendez i jej mąż Tony należą do celebrytów CIA. W 1989 r wyprowadzili z ZSRR najlepszego agenta CIA używając do tego trików rodem z Hollywood...

Podpułkowniczka Martha Duncan pracowała dla DIA (Defense Intelligence Agency) – amerykańskiej agencji wywiadu. Kiedy w 1989 roku Armia amerykańska najechała Panamę Manuela Noriegi. Martha została wysłana na miejsce, by odnaleźć dyktatora, który rozpłynął się w powietrzu.

Mertha, poszukiwania dyktatora Noriegy

W 1989 podpułkowniczka Martha Duncan została wysłana do Panamy, by odnaleźć ówczesnego dyktatora, który rozpłynął się w powietrzu.

Szpiegostwo Ludmiły zaczęło się z miłości. Krótko przed ślubem narzeczony wyznał jej, że pracuje dla KGB i że wkrótce wyjedzie do Buenos Aires identyfikować byłych żołnierzy SS. By mogli być razem, Ludmiła też musi zostać agentem...

Ludmila, agentka KGB

Krótko przed ślubem narzeczony Ludmiły wyznał jej, że pracuje dla KGB. By z nim pozostać, ona też mosi zostać szpiegiem.

Przez 10 lat, w czasach Muru Berlińskiego Gabriele Gast była jedną z najlepszych agentek NRD w RFN. Podczas wizyty w Niemczech Wschodnich zakochuje się w agencie Stasi. Postanawia szpiegować Zachód ze względu na wiarę w komunistyczne ideały, większą emancypację kobiet na Wschodzie, brak zgody na ważne stanowiska zajmowane na Zachodzie przez byłych Nazistów, oraz próbę uniknięcia wojny atomowej pomiędzy Wschodem a Zachodem.

Gabriele, najlepsza agentka NRD w RFN

Przez 10 lat, w czasach Muru Berlińskiego Gabriele Gast była jedną z najlepszych agentek NRD w RFN...

Geneviève jest jedną z pierwszych kobiet, pracujących jako analityczka w DST, francuskiego kontrwywiadu. W latach 70. jego zadaniem było rejestrowanie wszystkich radzieckich dyplomatów obecnych na terytorium Francji. Wśród nich był pułkownik KGB, który przejdzie do historii...

Geneviève, pierwsza francuska agentka?

Geneviève jest jedną z pierwszych kobiet, pracujących jako analityczka w DST, francuskiegp kontrwywiadu.

Młoda rosyjska arystokratka XIX wieku postanawia zostawić wszystko, by podążyć za swoim przeznaczeniem. W Algierii przebrana za arabskiego jeźdźca przemierza gorące piaski pustyni pod imieniem Si Mahmoud. Ta ekscentryczna wolna i buntownicza kobieta staje się wspaniałą pisarką i reporterką wojenną jedyną w swoim rodzaju.

Isabelle Eberhardt, buntowniczka z Sahary

Młoda rosyjska arystokratka XIX wieku postanawia zostawić wszystko, by podążyć za swoim przeznaczeniem.

W samym sercu dwudziestego wieku Basil Zaharoff wzbogaca się na sprzedaży broni wszystkim stronom konfliktu. Równie wpływowy co tajemniczy, Zaharoff był bandytą, sprzedawcą, strażakiem, artylerzystą, bankierem w Egipcie, przewodnikiem po Konstantynopolu, dyplomatą, a przede wszystkim „sprzedawcą śmierci”. To historia najbogatszego i najbardziej wpływowego człowieka w Europie.

Basil Zaharoff, sprzedawca śmierci

W samym sercu dwudziestego wieku Basil Zaharoff wzbogaca się na sprzedaży broni wszystkim stronom konfliktu. 

Młody amerykański reporter wojenny, absolwent Harvardu, przekracza Atlantyk, by stać się świadkiem rosyjskiej rewolucji. W sercu Piotrogrodu spisuje wszystko, co słyszy i widzi, aż daje się ponieść szaleństwu rewolucji.