Art of Gaming

Art of Gaming: paese che vai, usanze che trovi

Często nie wiemy, skąd pochodzi gra, w którą gramy. Czy powstała w Chinach, Japonii, Francji? Czy istnieją gry zanurzone w kulturze? I czy wszyscy gramy w to samo?

program_content

<p>Często nie wiemy, skąd pochodzi gra, w którą gramy. Czy powstała w Chinach, Japonii, Francji? Czy istnieją gry zanurzone w kulturze? I czy wszyscy gramy w to samo?</p>

Dookoła świata

program_playNext

Przy grach wideo coraz częściej mówi się o scenarzystach, kamerach, filmowaniu, aktorach… Dlaczego gry czerpią z kinematografii? I czym jest „motion capture”? Sprawdzamy na przykładach Life is strange (2015), Hellblade (2017), Beyond: Two souls (2013) i Call of Duty: infinite Warfare (2016).

Cisza na planie!

Na to czekaliśmy! Zanurzyć się w wirtualnym świecie, bez potrzeby korzystania z monitora. Gry VR sprawiają, że nareszcie jest to możliwe. Czy są to jeszcze gry, czy może nowa forma sztuki? Sprawdzamy na przykładzie Illusion Walk (2017), Doom VFR (2017), Adrift (2016), The Solus Project VR (2016) i Superhot VR (2016).

Wirtualna rzeczywistość

Czy gry z otwartym światem dają nieskończone możliwości, czy tylko iluzoryczne poczucie wolności? Sprawdzamy na przykładach: The Elder Scrolls V: Skyrim (2011), The Legend of Zelda : Breatch of Wild (2017), Shadow of the Colussus (2018), Assasin’s Creed Origins (2017), Gran Theft Auto V (2013) i Red Dead Redemption (2010).

Otwarte światy

Czy gry z otwartym światem dają nieskończone możliwości, czy tylko iluzoryczne poczucie wolności? Sprawdzamy na przykładach.

Woda to ważny symbol i surowiec niezbędny do życia. W grach jest znaczącym elementem wciągających wirtualnych doznań. Zanurzymy się w wirtualnym świecie, by zobaczyć na jak wielu poziomach element ten wpływa na świat gier komputerowych. Jak zwykle na przykładach: ABZÛ (2016), Subnautica (2018), BioShock (2007), Assasin’s Creed IV: Black Flag (2013) i Rain (2013).

Woda

Fifę znają chyba wszyscy. To jeden z najlepiej sprzedających się produktów kultury. Ale czemu ludzie grają w piłkę lub tenisa na konsoli, zamiast naprawdę się poruszać? Przyglądamy się kilku grom sportowym: Dino Dini’s Kick of Revival (2016), NBA2K18 (2017), Fifa 18 (2017), Top spin 4 (2011) i World Cup Italia ’90 (1989)

Wirtualny sport

Dziś zajmiemy się walką w grach i nie tylko. Dojdzie do rękoczynów! Jak w grze poczuć cios przeciwnika? Czy można przenieść do komputera realne walki? I jakie znaczenie w sztuce ma ruch? Sprawdzamy na przykładach: Johann Sebastian Joust (2013), Street Fighter II (1992) Nidhogg (2014) i MadWorld (2009).

Bijatyki

Dziś zajmiemy się snami. Jak ukazuje się je w grach komputerowych? Sny w grach nie zawsze oznaczają potwory. Choć czasem bywa niesamowicie. Pokazujemy to na przykładach „Dream” (2015), „Catherina” (2011), „Max Payne” (2001), „The Dream Machine” (2010), „Batman: Arkham Asylum” (2009) i „The Evil Within 2” (2017).

Drzwi w grach wideo odgrywają szczególną role – napędzenia nam stracha. Czekamy aż spotka nas za nimi coś strasznego, co na nas wyskoczy i zaatakuje. Jakie drzwi najbardziej Was przeraziły w grach wideo? My wybraliśmy Amnesia: The Dark Descent (2010), Spooky Jump Scare Mansion (2015), Portal 2(2011) Silent Hill 4: The Room (2004), Doom 3(20014) i Resident Evil (2002).

Hold the door

Drzwi w grach wideo odgrywają szczególną role – napędzenia nam stracha. Czekamy aż spotka nas za nimi coś strasznego, co na nas wyskoczy i zaatakuje. Jakie drzwi najbardziej Was przeraziły w grach wideo? 

W grze wideo tekst odgrywa najczęściej rolę drugorzędną. Jednak nie zawsze tak było. Melek gra ze swoim gościem, socjolożką mediów Lisą Gotto w gry, w których trzeba dużo pisać.

Typografia

Platformówki to wspomnienie z dzieciństwa niejednego z nas. Dziś powrócimy do starych klasyków jak i przedstawimy kilka nowości. I pokażemy, że mimo prostych zasad, platformówki potrafią być bardzo trudne! Dziś na tapetę weźmiemy Super Meat Boy (2010), Super Mario Odissey (2017), Super Mario Bros 2 (1988), Inside (2016), Cuphead (2017), Donkey Kong Country (1994) Super Mario 64 (1996(, Bubsy 3D: Furbitten Planet (1996) i Prince of Persia (1989)

Platformówki

Platformówki to wspomnienie z dzieciństwa niejednego z nas. Dziś powrócimy do starych klasyków jak i przedstawimy kilka nowości. I pokażemy, że mimo prostych zasad, platformówki potrafią być bardzo trudne! 

Co składa się na religię? Wspólnota? Zaduma? Wizja życia po śmierci? Czy religie nie działają według pewnej mechaniki? Tak jak gry? Jak w ogóle w grach przedstawia się religię? Czy istnieją religijne gry? Czy gry mogą być substytutem religii? Sprawdzamy na przykładach, Anno 1404 (2009), BioShock Infinite (2013), World of Warcraft (2004) i That Dragon, Cancer (2016).

Religia

Co składa się na religię? Wspólnota? Zaduma? Wizja życia po śmierci? Czy religie nie działają według pewnej mechaniki? Tak jak gry?

Zauważyliście, że w grach ciągle gromadzimy rzeczy: broń, zbroje, ubrania, tarcze, psy, koty, złoto, samochody, nawet smoki! Gromadzimy, kupujemy, zbieramy…Czy gry wideo nie są nieco kapitalistyczne? Sprawdzamy na przykładach Crash Bandicoot: N.Sane Trilogy (2017), Star Wars Battlefront II (2017), Super Mario Bros 3 (1988), Grand Theft Auto V (2013) i SimCity (2013)

Kapitalizm

Zauważyliście, że w grach ciągle gromadzimy rzeczy: broń, zbroje, ubrania, tarcze, psy, koty, złoto, samochody, nawet smoki! Gromadzimy, kupujemy, zbieramy…Czy gry wideo nie są nieco kapitalistyczne?

Dwie kreski i kropka na czarnym tle – to wystarczyło żeby „Pong” podbił świat gier wideo. By uwieźć graczy i osiągnąć sukces nie potrzeba skomplikowanej grafiki, intryg czy ścieżki dźwiękowej. Dziś to udowodnimy na przykładach  Hook (2015), Limbo (2011), Duet (2015) i Necosphere (2017).

To takie proste!

By uwieźć graczy i osiągnąć sukces nie potrzeba skomplikowanej grafiki, intryg czy ścieżki dźwiękowej. Dziś to udowodnimy.

Wcielić się w postać głównego bohatera wydarzeń - oto najczęstsza obietnica gier. Jak wpływa to na fabułę gry? Kiedy już znajdziemy się w skórze bohatera, czy możemy się do niego nie przywiązać? Sprawdamy na podstawie Call of Duty: WWII (2017), Mirror’s Edge Catalyst (2016), The Stanely Parable (2013), Resident Evil 7 (2017), Dying Light (2015) i DOOM (1993).

Subiektywny punkt widzenia

Wcielić się w postać głównego bohatera wydarzeń - oto najczęstsza obietnica gier. Jak wpływa to na fabułę gry?

Gry służą do grania: skaczemy, biegamy, strzelamy, nie zatrzymujemy się! A gdybyśmy się tak zatrzymali, rozejrzeli i… zrobili zdjęcie? Zaczyna powstawać nowa dziedzina sztuki - fotografia w grach. Na czym polega i jak bardzo różni się (lub nie) od fotografii w realnym świecie? Sprawdzimy na przykładach „The Elder Scrolls V: Skyrim” (2011), “theHunteL Call of the Wild” (2017) i “No Man’s Sky” (2016).

Fotografia w grach

Gry służą do grania: skaczemy, biegamy, strzelamy, nie zatrzymujemy się! A gdybyśmy się tak zatrzymali, rozejrzeli i… zrobili zdjęcie? 

Miłość to główny temat sztuki. Literatury, teatru, kina. A jak jest w grach? Podobno miłość to gra. Ale czy gry i miłość do siebie pasują? Sprawdzamy na przykładzie „Wiedźmina 3” (2015), „Last Day of June” (2017) i  „The Sims 4” (2014).

Love is a game

Miłość to główny temat sztuki. Literatury, teatru, kina. A jak jest w grach? Podobno miłość to gra. Ale czy gry i miłość do siebie pasują? 

Musimy jeść, by żyć. Ale jedzenie to też przyjemność! Od 30 lat w kulturze popularnej jedzenie zyskuje na znaczeniu. Gry interesowały się nim zawsze. Przyjrzymy się temu fenomenowi na podstawie takich gier jak „Pac-Man” (1980), „Stephen’s Sausage Roll” (2016), „Pizza Connection” (1994), “Ice Cream & Smoothies” (2016), “Candy Crush” (2012) i “Don’t Starve” (2013).

Podano do stołu!

 Od 30 lat w kulturze popularnej jedzenie zyskuje na znaczeniu. Gry interesowały się nim zawsze.

Jak to jest spacerować po wirtualnych łąkach, lasach i pustyniach? Czy wycisza i odpręża nas to tak samo jak przebywanie na prawdziwym łonie natury? Sprawdzamy na przykładach takich gier jak “Red Dead Redemption” (2010) „theHunter: Call of the Wild” (2017), “Nocturlan Hunt” (2017), “Firewatch” (2016) i “Star Wars: Battlefront II” (2017). 

Natura

Jak to jest spacerować po wirtualnych łąkach, lasach i pustyniach? Czy wycisza i odpręża nas to tak samo jak przebywanie na prawdziwym łonie natury?

W grach kobiety rzadko pojawiały się jako główne bohaterki. Często ukazywane były raczej jako słabe, prawie nagie lalki barbie. Dzięki Larze Croft sytuacja ta zaczęła się powoli zmieniać, a od czasów „Horizon Zero Dawn” gracze dostali wreszcie silną, normalnie wyglądającą bohaterkę Aloy. W dzisiejszym odcinku przyjrzymy się też innym grom takim jak „Metroid” (1986), „Bayonetta” (2009) i  “The Last of Us – Left Behind” (2014).

Women as Heroes

W grach kobiety rzadko pojawiały się jako główne bohaterki. Często ukazywane były raczej jako słabe, prawie nagie lalki barbie. Dzięki Larze Croft sytuacja ta zaczęła się powoli zmieniać.

Trinity i badacz nauk sportowych Nicolas Besombes i zastanawiają się czemu gry w których akcja rozgrywa się bardzo szybko cieszą się taką popularnością. Czy to kwestia adrenaliny? Sprawdzamy na przykładzie „Soni Macia” (2017), „WipEout Omega Collection” (2017) i „F-Zero” (1990) i „Gran Turismo”. 

Go Fast

Czemu gry w których akcja rozgrywa się bardzo szybko cieszą się taką popularnością. Czy to kwestia adrenaliny? 

Gry i potwory to nierozłączna para. Czy to w Mario, czy w Evolve, potwory to pożądani przeciwnicy. Dlaczego tak chętnie z nimi walczymy? Nie powinniśmy się raczej bać i uciekać? Jak potwory trafiły do gier? Sprawdzamy w oparciu o takie gry jak Wiedźmin 3, Obcy: Izolacja, Monster Hunter World i Evolve

Potwory w grach wideo

Gry i potwory to nierozłączna para. Dlaczego tak chętnie z nimi walczymy? Nie powinniśmy się raczej bać i uciekać? Jak potwory trafiły do gier?

Angry Birds, Flappy Bird i Szalony Kurczak - skąd tyle gier, w których walczy się z ptakami, gra się z nimi lub jest się jednym z nich? Dlaczego tak wiele ptaków pojawia się w sztuce w ogóle? Czy są dla artystów ciekawsze niż inen zwierzęta? Sprawdzamy to dziwne zjawisko na przykładzie gier Chicken Scream (2017), Szalony Kurczak (1999), Duck Game (2014), Zelda: Breath of the Wild (2017) i Hatoful Boyfriend (2011).

Ptaki

Angry Birds, Flappy Bird i Szalony Kurczak - skąd tyle gier, w których walczy się z ptakami, gra się z nimi lub jest się jednym z nich? Sprawdzamy to dziwne zjawisko.

W grach często chodzi o rywalizację. Dlaczego zależy nam na wygranej? Dlaczego rywalizacja z prawdziwym przeciwnikiem daje więcej radości niż ta z komputerem? Sprawdzamy na przykładach Ponga (1972), Gang Beasts (2017), Super Street Fightera (1993), Distance (2014), Inversus (2016) oraz Counter Strike’a: Global Offensive (2012)

Rywalizacja

Dlaczego rywalizacja z prawdziwym przeciwnikiem daje więcej radości niż ta z komputerem? 

Myślimy, że gry wideo izolują, a gracz to „no life” grający samotnie w swoim pokoju, bez żadnych przyjaciół. Tymczasem zachęcają one do współpracy i spotkań. A może gry to nowa przestrzeń socjalizacji? Sprawdzimy to dziś na Lovers in a dangerous spacetime (2015), Portal 2 (2011) I Ghost Recon Wildlands (2017)

Duch zespołowy

Myślimy, że gry wideo izolują, tymczasem zachęcają one do współpracy i spotkań. A może gry to nowa przestrzeń socjalizacji? 

Zauważyliście, że w grach ciągle strzelamy i zabijamy wrogów. I sprawia nam to frajdę. Dlaczego? Czy nosimy w sobie seryjnego mordercę? Czy to tylko odskocznia? Sprawdzamy na przykładzie Call of Duty IV (2009), Hitman (2016) i Until Dawn (2015).

Zabijanie

Zauważyliście, że w grach ciągle strzelamy i zabijamy wrogów. I sprawia nam to frajdę. Dlaczego? Czy nosimy w sobie seryjnego mordercę?

Kiedy myślimy o grach wideo, często myślimy o grach akcji. Są jednak i takie, które zapewniają graczom przestrzeń do introspekcji. Przeprowadziliśmy wywiady z 3 ekspertami od samotności: trenerem astronautów z ESA, filozofem i specjalistą do spraw mediów, grając jednocześnie w No Man's Sky (2016), Limbo (2011) i Shadow of the colossus (2005)

Samotność

Kiedy myślimy o grach wideo, często myślimy o grach akcji. Są jednak i takie, które zapewniają graczom przestrzeń do introspekcji.

Wyłączyliście kiedyś dźwięk w czasie gry? Zero efektu. Jaką rolę pełni muzyka w grach wideo? Staramy się odpowiedzieć na to pytanie grając w Mario Bros (1983, Tetrisa (1984), Mega Man (1987), ActReiser (1990), Super Mario Bros (1985), Final Fantasy VII (1997), Beyond Good and Evil (2003) i Journey (2012)

Let The Music Play

Wyłączyliście kiedyś dźwięk w czasie gry? Zero efektu. Jaką rolę pełni muzyka w grach wideo?

Pusty świat przedstawiony w grze to jak pusty stadion piłkarski. Bez przeciwników i bez widzów. Po prostu nie ma klimatu. Dlatego porozmawiamy o NPC, czyli bohaterach niezależnych i o tym, jak mogą tchnąć w grę więcej życia. Jak zwykle na przykładach: The Elder Scrolls V Skyrim (2011), BioShock Infinite (2013), Transistor (2014) i Gears of War 3 (2011).

Bohater niezależny (NPC)

Porozmawiamy dziś o NPC, czyli bohaterach niezależnych i o tym, jak mogą tchnąć w grę więcej życia.

Czy gry wideo, tak jak filmy mogą być też komediami? Czy zdarza Wam się porządnie ubawić podczas gry? Usul i Trinity omawiają sposób wplatania humoru w gry wideo na podstawie Day of the Tentacle, Far Cry 3: Blood Dragon i The Stanley Parable. Ironia, absurd, dowcip sprawiają że z chęcią powracamy do tego typu gier.

Humor

Czy gry wideo, tak jak filmy mogą być też komediami?

Specyfika gier wideo w porównaniu z innymi formami sztuki, to umiejętność integracji instrukcji w grę. Tutoriale mają za zadanie wskazać nam zasady gry. Niektóre z nich to prawdziwe perełki – inne niespecjalnie. Przejrzymy dziś kilka z nich: Spelunky (2008), Warcraft III: Regin of Chaos (2002), Far Cry Primal (2016), Fallout 3 (2008) i Far Cry 3: Blodd Dragon (2013)

Tutoriale

Specyfika gier wideo w porównaniu z innymi formami sztuki, to umiejętność integracji instrukcji w grę. Niektóre z nich to prawdziwe perełki – inne niespecjalnie. Przejrzymy dziś kilka z nich.

Dlaczego lubimy wcielać się w postać złoczyńców? Co nam to daje? Radość bezkarnego łamania prawa? Sprawdzamy na przykładzie Star Wars: The Force Unleashed (2008), Manhunt (2003) I Papers Please (2013).

Czarne charaktery

Dlaczego lubimy wcielać się w postać złoczyńców?

Orientacja w przestrzeni jest niezbędna zarówno w życiu jak i w grze. Chyba każdy to zna: w strzelance gdzieś z boku stoi gracz, który spogląda w górę, w dół i znowu w górę. Noob. Xzy to takie oczywiste, że radzimy sobie w wirtualnym świecie? W jaki sposób kolejne poziomy i pomieszczenia sprytnie przeprowadzają nas dalej w grze? Porozmawiamy i pogramy w Portal, Monument Valley i The Unfinished Swan.

Orientacja

Orientacja w przestrzeni jest niezbędna zarówno w życiu jak i w grze.

Historia świata pojawia się w nie jednej grze. Czasami twórcy inspirują się prawdziwymi wydarzeniami, a czasami puszczają wodze fantazji zastanawiając się nad tym jak wyglądałby świat, gdyby niektóre wydarzenia potoczyły się inaczej. Dziś przedstawimy Wam kilka przykładów m.in. Battkefield 1, Assassin’s creed, Wolfenstein: The New Order, Fallout czy BioShock Infinite

Tworzenie historii

Gry komputerowe czasami inspirują się prawdziwymi wydarzeniami, a czasami puszczają wodze fantazji zastanawiając się nad tym jak wyglądałby świat, gdyby niektóre wydarzenia potoczyły się inaczej...

Kiedy myślimy o seksie w grach video, przed oczami staje nam klasyczny Leisure Suit Larry albo myślimy o nim raczej jak o nagrodzie dla gracza niż jak o części fabuły. Jednak niektóre gry mają do seksu inne podejście. Melek rozmawia na ten temat z dziennikarką Niną Kiel i seksuologiem Janem Winterem grając jednocześnie w Mass Effect 3, God of War i Heavy Rain

Kiedy myślimy o seksie w grach video, przed oczami staje nam klasyczny Leisure Suit Larry. Jednak niektóre gry mają do seksu inne podejście.

program_recommendations

Kicz, czy niezrozumiały geniusz? Włoskie disco lat 80. to historia światowego sukcesu, który wyrósł pod ogniem ostrzejszej niż kiedykolwiek krytyki, przyzwyczajonej przez poprzednie dekady do autorskiej i politycznie zaangażowanej muzyki. "Wszystko, co trzeba, to dwie nuty, syntezator i gotowe": tak kiedyś ludzie odtwarzali to, co 40 lat później niektórzy uznaliby za sprytny modus operandi wynalazku ikony nagrywania.  Jak Sabrina Salerno czy duet Righeira podbili branżę i parkiety takimi hitami jak "Boys" czy "Let's go to the beach"? Odpowiedź w tym dokumencie.

Brzmienie lat 80.

Ścieżka dźwiękowa do lat 80-tych: tandeta czy innowacja? Eksperci, świadkowie i muzycy przyglądają się złotej erze Italo Disco.

Italo Disco

Wyobraź sobie, że zakończenie roku szkolnego musisz świętować w ruinach swojej szkoły. Albo że odmawia Ci się prawa do istnienia ze względu na Twoją seksualność. Młode pokolenie z Europy Wschodniej nie ma łatwego życia. Jak sobie radzą? Jak widzą przyszłość?

Nowe pokolenie

Wyobraź sobie, że zakończenie roku świętujesz w ruinach szkoły. Albo że skreśla się Ciebie ze względu na seksualność.

Tracks East

Rower – symbol wolności i szacunku do środowiska. W dzisiejszym odcinku zajeżdżamy do Berlina - nieoficjalnej stolicy rowerów vintage, do Londynu – gdzie rowerowe kafejki proponują również wieczory „speed-dating”, oraz do Holandii - prekursorki rowerowego szaleństwa.

Rower to styl życia

Rower – symbol wolności i szacunku do środowiska. 

Biking Boom

W Strefie Wykluczenia wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej znajduje się Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny. Żyją tu wielkie drapieżniki, rzadkie ptaki i unikalne płazy. Te tereny zamieszkuje też populacja wilków. Skąd wzięły się legendy o czarnobylskich wilkach?

Ukraina: wilki z Czarnobyla

Wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej znajduje się Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny. Żyją tu wilki, o których krąży wiele legend. 

Toxic Tour

Na przełomie lat 50. kilku filmowców zrewolucjonizowało francuskie i światowe kino. To Nowa Fala La Nouvelle Vague: Truffaut, Chabrol, Godard, Rivette, Rohmer & Co. Filmy kręcą szybko, z małymi budżetami, w naturalnej scenografii i w ciągłym ruchu. Ich manifestem jest "Do utraty tchu" Jean-Luca Godarda. Opowiemy wam to wszystko w jednym ujęciu.

La Nouvelle Vague

Na początku lat pięćdziesiątych grupa filmowców zrewolucjonizowała kino francuskie: wśród nich François Truffaut, Jean-Luc Godard, Jacques Rivette, Éric Rohmer, Claude Chabrol i Jean Pierre Melville. Ruch kinematograficzny przejdzie do historii jako „nowa fala”.

Gimnastyka

W Nadrenii gigantyczna kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego pochłania całe wsie, zatruwa wody, powietrze i gleby. Teren zamienia się w księżycowy krajobraz, a winny jest przemysł energetyczny. Czy aktywistom uda się zatrzymać tę piekielną machinę?

Niemcy: żarłoczna odkrywka

W Nadrenii gigantyczna kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego pochłania całe wsie, zatruwa wody, powietrze i gleby. 

Uprzejmość w Japonii to mechanika ciała mierzona z dokładnością co do milimetra: ukłon o nachylenia 15 stopni nazywa się "eshaku", 30 stopni to "keirei" a 45 stopni - "saikeirei". Kąt ukłonu wyraża intensywność pozdrowienia, które może być wyrazem szacunku, przywitania, przeprosin, podziękowania, poważania dla przełożonych i starszych. Ten ukłon, zwany "ojigi" to dosłownie "honorowy ceremoniał wyrażający szacunek".

"Ojigi", japońskie savoir-vivre

Uprzejmość w Japonii to mechanika ciała mierzona z dokładnością co do milimetra.

Gacha Gacha (5/9)

Czy w czasach renesansu istniały znane, uzdolnione malarki? Oczywiście! Niestety historia o nich zapomniała. Od renesansu mężczyznom udawało się utrzymać kobiety z dala od malarstwa. Zabraniano im studiowania anatomii i aktów. A także sprzedaży dzieł i wstępu na zajęcia malarstwa. Linda Falcone stara się to zmienić. W fundacji Advancing Women Artists zbierane są środki na katalogowanie, renowację i wystawianie obrazów autorstwa... kobiet!

Gdzie się podziały artystki renesansu?

Czy w czasach renesansu istniały znane, uzdolnione malarki? Oczywiście! Niestety historia o nich zapomniała. Linda Falcone stara się to zmienić.

Rower jako symbol buntu i ideologia wolności. Of Stanów Zjednoczonych przez Londyn aż po Iran.

Jednośladowa rewolucja

Polecamy również

program_bonus

Bonuses and Extracts

program_external

Odkryj więcej

program_categoryMostViewed

Czy wiedzieliście, że średniowiecze leży tylko kilka kilometrów od wybrzeża Normandii? Ustrój panujący na wyspie Sark to feudalna monarchia dziedziczna pod władzą seniora. Nie ma tu samochodów, drzwi domów nie zamyka się na klucz, a towary rolnicze wystawiane są wraz z ceną i skarbonką.

Sark: feudalna nibylandia

Czy wiedzieliście, że średniowiecze leży tylko kilka kilometrów od wybrzeża Normandii?

Crazy borders

Miasto podzielone między dwa kraje i linia graniczna przebiegająca pod stopami na chodniku. Baarle leży w Belgii, ale też w Holandii. I to jeszcze nie koniec historii: w jej dalszej części dowiecie się o przemycie krów i sztucznych ogni, musztardzie i makabrycznym trupie.

Baarle: krowy i fajerwerki

Baarle leży w Belgii, ale też w Holandii. Ale jak to się ma do przemytu krów i sztucznych ogni?

Żyzna Kachetia to pradawny spichlerz Gruzji. Szesnaście lat temu osiadł tu Francuz Jean-Jacques Jacob. Z wykształcenia filozof, w Kachetii zafascynował się dawnymi odmianami pszenicy i tradycją wypiekania chleba. Owocem tej fascynacji jest jego piekarnia w Tbilisi. 

Gruzja: Filozofia pieczenia chleba

Jak francuski filozof zakochał się w chlebie?

Rzemieślnicy dobrego chleba

Reportaż z Lwowa. Jeszcze kilka dni temu ci mężczyźni byli robotnikami, sprzedawcami, profesorami. Dziś przygotowują się do wojny. Rozmawiamy z nimi pod jednym z biur poborowych. Czy się boją? Czy są przygotowani do walki? A co o ich zaangażowaniu myśli rodzina? Poznajemy także oddolne formy zaangażowania w walkę z wojną i firmy, które przyłączyły się do obywateli, by bronić Ukrainy.

Ukraina: Obywatelski Opór

W Ukrainie obrona kraju odmienia się przez wszystkie przypadki. To nie tylko wojsko, ale też zaangazowanie obywateli.lek.

ARTE Reportage

Jak można zgubić 80 km2 terytorium? Tak właśnie stało się z wyspą Bermeja w Meksyku. W konsekwencji kraj stracił potężne źródło ropy naftowej, którym chętnie zajęły się Stany Zjednoczone. 

Bermeja: wyspa, która gdzieś się zapodziała

Majdan, Plac Niepodległości, miejsce zebrań. To tutaj w 2004 roku rozpoczęła się pierwsza demokratyczna rewolucja po zakończeniu zimnej wojny i upadku Związku Radzieckiego. Zimą 2013/14 Ukraińcy zepchnęli stąd skorumpowany rząd, walcząc o zbliżenie z Unią Europejską. Wszystko zaczęło się tutaj i tu wszystko może się skończyć. Młodej demokratycznej historii Ukrainy grozi zmiażdżeniem pod gąsienicami rosyjskich czołgów. Jednak duch Majdanu, ta milcząca siła, napędzająca wszystkich bojowników Kijowa.

Ukraina: Kroniki Majdanu

Inwazja Rosji zagraża marzeniom wielu Ukraińców o prawach człowieka, wolności i demokracji.

Zorze polarne to nie tylko spektakularne choreografie świetlne. Niestety mogą również zakłócać działanie sieci telekomunikacyjnych i satelitów, a nawet negatywnie wpływać na klimat.

Zorze polarne to nie tylko spektakularne choreografie świetlne. 

Zorze polarne - piękne i niebezpieczne

Pomimo zakazu wprowadzonego w 2020 roku, ekstrawagancki nawyk oswajania i trzymania w domu dzikich zwierząt ma się w Rosji dobrze. Dla niektórych jest to przypływ adrenaliny, dla innych znak statusu społecznego i... źródło dochodów. Często zdarza się, że egzotyczne koty biorą udział w sesjach zdjęciowych z celebrytami. Kierownik jedynego w Rosji schroniska dla dzikich zwierząt ostrzega przed ryzykiem związanym z tą kosztowną rozrywką.

Dzikie zwierzątka domowe są w Rosji popularne. Gdy dorastają, szybko wchodzą właścicielom na głowę. Szef jedynego w Rosji schroniska dla dzikich zwierząt bije na alarm.

Rosja: dzikie zwierzęta domowe

Od 1979 roku setki tysięcy Irańczyków opuściło ojczyznę. Jedni dobrowolnie, inni pod przymusem. Wielu z nich trafiło do Los Angeles. W Mieście Aniołów mieszka ich obecnie 500 000. To największa irańska wspólnota za granicą. Żyją głównie w Beverly Hillls i Westwood, tak zwanym "Teherangeles". Te dzielnice to dowód ich sukcesu. Średnie zarobki imigranta z Iranu są 30% wyższe od średniej krajowej.

USA: Los Angeles, druga stolica Iranu

Od 1979 roku setki tysięcy Irańczyków opuściło ojczyznę. Jedni dobrowolnie, inni pod przymusem. Wielu z nich trafiło do Los Angeles. W Mieście Aniołów mieszka ich obecnie 500 000. To największa irańska wspólnota za granicą.

Według Europejskiego Lobby Kobiet, w 2017 roku kobiety były 27 razy częściej niż mężczyźni narażone na nękanie w sieci i w mediach społecznościowych. Cyberprzemoc wobec kobiet nie jest nagromadzeniem odosobnionych aktów, ale plagą systemu: rozszerzeniem systematycznej przemocy, której kobiety doświadczały i doświadczają codziennie i od zawsze. Internet tylko zaostrzył zakorzeniony od dawna problem.

Mizoginia w internecie

Cyberprzemoc wobec kobiet nie jest nagromadzeniem odosobnionych aktów, ale plagą systemu: rozszerzeniem systematycznej przemocy, której kobiety doświadczały i doświadczają codziennie i od zawsze.

#Szmata

W odniesieniu do inwazji na Ukrainę ludności rosyjskiej nie wolno używać słowa „wojna”. Oficjalnie, jest to „specjalna operacja wojskowa”. Władze instruują obywateli, by pozostali wierni swojemu przywódcy i armii, której znakiem rozpoznawczym jest niesławne "Z". Jednak pomimo nacisków władzy, wśród Rosjan pojawiają się głosy sprzeciwu: artystów, którzy odmawiają emigracji, demokratów i zwykłych ludzi, którzy czują się niesprawiedliwie ukarani zachodnimi sankcjami i uwięzieni w totalitarnym systemie. Z drugiej strony wciąż jest też wielu zwolenników propagandy państwowej i Kościoła prawosławnego, wrogo nastawionych do Zachodu. Reportaż.

Rosja, podzielony kraj

Wielu Rosjan wierzy w propagandę Putina, jednak nie wszyscy mu ufają.

Juliusz ma 91 lat i jest królem włóczęgów. Co roku wraz z nadejściem wiosny przenosi się z mieszkania w mieście do własnoręcznie zbudowanej chaty nad brzegiem Jeziora Solińskiego. Tam może wreszcie żyć samowystarczalnie i w zgodzie z naturą, co według niego jest sekretem długowieczności.

Juliusz ma 91 lat i jest królem włóczęgów. Żyje w zgodzie z naturą nad brzegiem Jeziora Solińskiego.  

Karpaty: polscy wagabundzi

Jack White stał się legendą dzięki zespołom, w których śpiewał: The White Stripes i The Raconteurs. Każdy zna „Seven Nation Army” - utwór, który nadaje smaku meczom piłkarskim. W paryskiej Olympii Jack White występuje jednak solo. Jak smakuje sauté? Sprawdźcie sami. 

Koncert w paryskiej Olympii

Jack White stał się legendą dzięki zespołom, w których śpiewał: The White Stripes i The Raconteurs. Jak smakuje sauté?

Jack White

To brzmi jak paradoks, ale im więcej ulew, tym więcej powodzi i pustynnienia. Woda spływa i wypłukuje z gleby cenne składniki. Problem ten dotyczy już ⅔ powierzchni Hiszpanii i rozprzestrzenia się na północ Europy. W tym odcinku odwiedzamy Johannę, która w Brandenburgii promuje rolnictwo na małą skalę, a także z Reme z Andaluzji, która w walce z pustynnieniem odkurza metody z dawnych czasów.

Walka z pustynnieniem

Im więcej ulew, tym więcej powodzi i pustynnienia. Spotykamy się z ludźmi, którzy temu przeciwdziałają.

Życiodajna gleba

Katowice. Miasto, z polsko-niemiecką historią i dziedzictwem socjalizmu, jak żadne inne symbolizuje postindustrialne zmiany. Jednak dziś ważna jest tu kultura, nie węgiel. Industrialna przestrzeń, która została po fabrykach, stała się miejscem realizacji nowych projektów artystycznych. Dziś porozmawiamy o nich z fotografem Bartkiem Barczykiem, malarką Martyną Czech i pianistką Anną Górecką.

Katowice. Miasto, z polsko-niemiecką historią i dziedzictwem socjalizmu, jak żadne inne symbolizuje postindustrialne zmiany. Jednak dziś ważna jest tu kultura, nie węgiel. 

Metropolis: Katowice

Wyruszamy w podróż do Argentyny. Postaramy się dowiedzieć, dlaczego ten zasobny kraj nie doświadczył rozwoju, który prognozowano mu w latach 20. XX wieku. Przyjrzymy się źle ulokowanym inwestycjom, nierówności i korupcji. Zastanowimy się też, jaką rolę odegrał w Argentynie brak strategii i ambicji geopolitycznych.

Argentyna, kraj straconych szans

Dlaczego zasobna Argentyna nie doświadczyła rozwoju, który prognozowano jej w latach 20. XX wieku?

Na rewersie mapy

[Wersja z lektorem] W Sankt-Petersburgu grupa złożona z około 8 tysięcy anonimowych wolontariuszy pomaga ukraińskim uchodźcom, którzy po wybuchu wojny znaleźli się w Rosji. Ci Ukraińcy i Ukrainki w większości przybyli do kraju agresora wbrew swojej woli korytarzami humanitarnymi z Donbasu. Pomoc okazana im przez Rosjan i Rosjanki jest dowodem międzyludzkiej dobroci, która jest odporna na konflikty polityczne.

Rosja: pomoc dla Ukrainy

[Wersja z lektorem] W Sankt-Petersburgu grupa ok. 8 tysięcy anonimowych wolontariuszy pomaga ukraińskim uchodźcom.

Alexis Fleming stworzyła w Szkocji hospicjum dla ponad setki zwierząt: kóz, owiec, świń, czy kurczaków. Zapewnia piękną jesień życia tym, których nikt już nie chce. Czterdziestolatka sama jest nieuleczalnie chora. W towarzystwie zwierząt znalazła jednak miejsce pełne życia, w którym śmierć nie jest tematem tabu.

Alexis Fleming stworzyła w Szkocji hospicjum dla ponad setki zwierząt: kóz, owiec, świń, czy kurczaków. 

Szkocja: Przystań dla zwierząt

Jest to prawdopodobnie największa operacja wojskowa w Europie od czasów zimnej wojny. Mimo protestów, 24 lutego 2022 roku Rosja przypuściła atak na Ukrainę. Prezydent USA Joe Biden stanowczo potępił rosyjską interwencję wojskową. Pozostaje pytanie, jakie interesy w konflikcie ukraińskim reprezentują Rosja i USA? Kto na tym korzysta, a komu może to zaszkodzić? Odpowiedzi udzielają dwaj politolodzy.

Jakie interesy reprezentują Rosja i USA w konflikcie ukraińskim?

Dookoła świata

Art of Gaming

Art of Gaming

Art of Gaming

Cisza na planie!

Art of Gaming

Art of Gaming

Wirtualna rzeczywistość

Art of Gaming

Art of Gaming

Otwarte światy

Art of Gaming

Art of Gaming

Woda

Art of Gaming

Art of Gaming

Wirtualny sport

Art of Gaming

Art of Gaming

Bijatyki

Art of Gaming

Dookoła świata

Art of Gaming

Art of Gaming

Sny

Art of GamingDookoła świata

Polecamy również

Italo Disco

Italo Disco

Brzmienie lat 80.

Tracks East

Tracks East

Nowe pokolenie

Biking Boom

Biking Boom

Rower to styl życia

Toxic Tour

Toxic Tour

Ukraina: wilki z Czarnobyla

Gimnastyka

Gimnastyka

La Nouvelle Vague

Toxic Tour

Toxic Tour

Niemcy: żarłoczna odkrywka

Gacha Gacha (5/9)

Gacha Gacha (5/9)

"Ojigi", japońskie savoir-vivre

Gimnastyka

Gimnastyka

Gdzie się podziały artystki renesansu?

Najpopularniejsze wideo

Crazy borders

Crazy borders

Sark: feudalna nibylandia

Crazy borders

Crazy borders

Baarle: krowy i fajerwerki

Rzemieślnicy dobrego chleba

Rzemieślnicy dobrego chleba

Gruzja: Filozofia pieczenia chleba

ARTE Reportage

ARTE Reportage

Ukraina: Obywatelski Opór

Crazy borders

Crazy borders

Bermeja: wyspa, która gdzieś się zapodziała

ARTE Reportage

ARTE Reportage

Ukraina: Kroniki Majdanu

Zorze polarne - piękne i niebezpieczne

Zorze polarne - piękne i niebezpieczne

Italo Disco

Italo Disco

Brzmienie lat 80.