Le dessous des cartes

Mit offenen Karten

Coffee: A Global Beverage

Café: un viaje por el mundo

Dalekie korzenie kawy

Il lungo viaggio del caffè

Według legendy, ojczyzną kawy jest Etiopia. To tu w VIII wieku pewien pasterz miał odkryć jej pobudzające właściwości po zjedzeniu owoców kawowca. Dziś kawa napędza etiopską gospodarkę, ale powoduje też nierówności między południem i północą kraju.

program_content

<p>Według legendy, ojczyzną kawy jest Etiopia. To tu w VIII wieku pewien pasterz miał odkryć jej pobudzające właściwości po zjedzeniu owoców kawowca. Dziś kawa napędza etiopską gospodarkę, ale powoduje też nierówności między południem i północą kraju.</p>

Na rewersie mapy

Kawa napędza etiopską gospodarkę, ale powoduje też nierówności między południem i północą kraju.

program_playNext

Odkrywamy Chiny – gigantyczny i różnorodny kraj, w którym ścierają się różne interesy. Przyglądamy się dysproporcjom między Wschodem i Zachodem, Chińczykom Han i mniejszościami. A podróż rozpoczynamy w Wuhan – mieście, w którym wybuchła pandemia Covid-19.

Odkrywamy Chiny – gigantyczny i różnorodny kraj, w którym ścierają się różne interesy. 

Chiny, jeden kraj, wiele twarzy

Następne wideo:

program_recommendations

Magazyn geopolityczny

W marcu 2018 r. Xi Jinping ogłosił, że nie odda władzy, ale zmieni konstytucję, aby zostać „prezydentem dożywotnim”. Od czasów Mao to pierwszy przywódca skupiający taką władzę. Niektórzy nazywają jego Chiny „połączeniem dyktatury z Silicon Valley”, inni wskazują na Ujgurów i wprost mówią o niebezpieczeństwach.

Niektórzy nazywają Chiny Xi Jinpinga „połączeniem dyktatury z Silicon Valley”.

Świat według Xi Jinpinga

Rdzenna ludność Kanady padła ofiarą kulturowego ludobójstwa. Ta okrutna reedukacja trwała przez dziesięciolecia: dzieci wyrywano rodzicom i zabierano do szkół z internatem. Tam, wiele z nich zmarło z powodu chorób, przemocy lub wykorzystywania seksualnego. Ci, którzy przeżyli ten koszmar, domagają się teraz odszkodowania za wyrządzoną krzywdę.

Wykorzystywanie dzieci Pierwszych Narodów w Kanadzie

Rdzenna ludność Kanady padła ofiarą kulturowego ludobójstwa. Ci, którzy przeżyli ten koszmar, domagają się teraz odszkodowania za wyrządzoną krzywdę.

„Zabić w dziecku Indianina”

W 2017 r. Raport „GuptaLeaks” ujawnił rozmiary korupcji dotykającej instytucje Republiki Południowej Afryki. Przedstawiamy na polityczny i finansowy skandal, który przyspieszył upadek byłego prezydenta Jacoba Zumy. Kraj wpada w ręce kleptokratów, państwo zostaje przejęte - jak to często bywa nie tylko w Afryce, ale na całym świecie. Jednak jak to możliwe w Afryce Południowej, gdzie o demokrację tak ciężko walczono z reżimem apartheidu? Jacob Zuma nadużywał swojej reputacji jako byłego bojownika ANC i swojego urzędu prezydenta, aby osobiście się wzbogacić...

Jak skorumpowana elita może wpłynąć na szanse życiowe milionów ludzi...

Korupcja w RPA

„Jeden kraj, dwa systemy? Nie ma mowy”. W obliczu paradygmatu komunistycznych Chin i ich przywódcy Xi Jinpinga, Tajwan – liczący 24 miliony mieszkańców, posiadający własną flagę, walutę, hymn, język i instytucje – zawsze odrzucał jakiekolwiek „zaproszenie” do ponownego wejścia pod egidę Pekinu. Tym bardziej po wyborach prezydenckich w 2020 r., w których wygrała Tsai Ing-wei i jej wartości: autonomia, prawa człowieka i demokracja. Pod tym względem Internet był tu kluczowy do ukształtowania zupełnie nowej koncepcji władzy politycznej.

Tajwan – liczący 24 miliony mieszkańców, posiadający własną flagę, walutę, hymn, język i instytucje – zawsze odrzucał jakiekolwiek „zaproszenie” do ponownego wejścia pod egidę Pekinu.

Tajwan: demokracja w chińskim cieniu

W lutym 2020 r. Włochy jako pierwsze w Europie dotknął Covid, co poskutkowało lockdownem w całym kraju. Pionierska rola Włoch nie zawęża się jednak do tego wydarzenia i jest od dawna komentowana przez obserwatorów i obserwatorki polityczne i społeczne. To tu przed wojną powstał faszyzm, a później chrześcijańska demokracja. To również Włochy uważa się za kolebkę współczesnego populizmu i krytycznej debaty wokół europejskiej polityki migracyjnej.

Pionierska rola Włoch jest od dawna komentowana przez obserwatorów i obserwatorki polityczne i społeczne.

Covid, populizm - czy Włochy są laboratorium Europy?

W krajach globalnej Północy zmiany klimatu są często postrzegane jako coś strasznego, ale również odległego. Jednak skutki globalnego ocieplenia już teraz są odczuwalne w wielu częściach Ziemi: topnieje lód, występują coraz częstsze powodzie i pożary, fale upałów i inne anomalie pogodowe. Prowadzi to do pogłębiającej się biedy i masowych migracji. Kto najbardziej odczuwa zmiany klimatu?

W krajach globalnej Północy zmiany klimatu są często postrzegane jako coś strasznego, ale również odległego. Kto odczuwa je najbardziej?

Klimat się destabilizuje

Może jesteście w gronie szczęśliwców, którzy pamiętają czasy, gdy można było jeszcze pojechać do Syrii. Zobaczyli to, czego w dzisiejszej Syrii już nie ma. Od prawie dziesięciu lat w kraju toczy się konflikt, w wyniku którego zginęło ponad 500 tysięcy osób, a 22 miliony zostały przesiedlone. Analizujemy ponury efekt domina, który doprowadził do syryjskiej wojny domowej, później religijnej, a następnie do konfliktu międzynarodowego.

Od prawie 10 lat w Syrii toczy się konflikt, w wyniku którego zginęło ponad 500 tysięcy osób, a 22 miliony zostały przesiedlone. 

Syria: 10 lat wojny

Na samym dole mapy świata leży jedyny w swoim rodzaju lodowy kontynent. Nie należy do żadnego państwa, ale w istocie zarządza nim kilka wielkich potęg. Oficjalnie mają na celu wyłącznie działania pokojowe i naukowe. Jednak naturalne bogactwa tego regionu wzbudzają także chciwość.

Na samym dole mapy świata leży jedyny w swoim rodzaju lodowy kontynent. Jego naturalne bogactwa wzbudzają chciwość.

Antarktyda: lód i chciwość

Polecamy również

program_bonus

Bonuses and Extracts

program_external

Odkryj więcej

program_categoryMostViewed

Świat zaczyna mówić o powięzi – ukrytej tkance łącznej, która otacza całe nasze ciało osłaniając nasze mięśnie i „trzymając” nasze ciało razem. Jaką rolę odgrywa dla naszego ciała? Czy poznanie jej pomoże nam w stworzeniu nowych terapii i metod leczenia np. bólu pleców? Przedstawiamy najnowsze wyniki międzynarodowych badań.

Świat zaczyna mówić o powięzi – ukrytej tkance łącznej, która otacza całe nasze ciało osłaniając nasze mięśnie i „trzymając” nasze ciało razem.

Powięzi - ukryci sprzymierzeńcy naszego organizmu

W 1974 roku, we Francji, gdzie mimo maja '68 nadal panuje bardzo silna konserwatywna moralność, uniemożliwiająca wielu kobietom prowadzenie satysfakcjonującego życia seksualnego, niespodziewanie uderza (erotyczny) piorun: „Emmanuelle”. Film obejrzały miliony osób na całym świecie. Zapoczątkował on złoty wiek filmów erotycznych w czasach rewolucji seksualnej. Choć zaczarowany okres zakończył się wraz z dekadą, estetyka "Emmanuelle" przetrwała do dziś.

Francuskie kino erotyczne

Film „Emmanuelle” zapoczątkował złoty wiek filmów erotycznych. 

„Emmanuelle”

Miesiączkowanie wciąż jest wielkim tabu w naszym społeczeństwie. Tak wielkim, że ukrywamy je przed publicznym przedstawianiem. W reklamach podpasek, nie wiedzieć czemu, krew miesięczna długo była niebieska. Kiedy po raz pierwszy pokazano w reklamie czerwoną krew, widzowie byli tak zszokowani, że złożyli skargę w KRRiT. A przecież połowa społeczeństwa w ciągu życia krwawi ok. 2 250 dni!

Niezależne!

Dlaczego miesiączkowanie wciąż jest wielkim tabu w naszym społeczeństwie?

Gdy poleje się krew

Masz wrażenie jakby ktoś wyciągnął wtyczkę. Światła gasną, karuzela zwalnia, muzyka cichnie. Upadasz. Nic nie możesz z tym zrobić. Zaczynać czuć się chory.a. I trwa to lata. Nie masz energii na nic.Miliony ludzi cierpią na syndrom chronicznego zmęczenia (ME/CFS): skrajne i uporczywe wyczerpanie, na które nie ma lekarstwa. Na podstawie zeznań pacjentów i badaczy ten dokument zagłębia się w postawione do tej pory hipotezy dotyczące przyczyn tej choroby.

ME/CFS - Niezrozumiana choroba

Masz wrażenie jakby ktoś wyciągnął wtyczkę. Światła gasną, karuzela zwalnia, muzyka cichnie. 

Zespół chronicznego zmęczenia

„Boy Scouts of America” to jedna z najstarszych i największych organizacji młodzieżowych w kraju. Działała pod egidą Kościoła. W lutym 2020 r. wyszło na jaw, że w szeregach skautów miał miejsce największy pedofilski skandal seksualny w Stanach Zjednoczonych. Złożono prawie 100 tys. skarg dotyczących wykorzystywania seksualnego nieletnich. Reportaż.

W 2020 r. wyszło na jaw, że w „Boy Scouts of America” miał miejsce największy pedofilski skandal seksualny w USA.

USA: Skandal pedofilski wśród skautów

Amerykański piosenkarz i autor tekstów Townes Van Zandt (1944-1997) był jedną z wielkich postaci amerykańskiego country folku. Niektóre z jego kompozycji, takie jak „If I Needed You”, „To Live is to Fly”, „Pancho and Lefty” czy „Kathleen” są uważane za arcydzieła. Dokument ten przypomina życie i twórczość artysty niesłusznie zapomnianego i pochłoniętego przez ekscesy.

Tragiczne życie muzyka folk

Amerykański piosenkarz i autor tekstów Townes Van Zandt (1944-1997) był jedną z wielkich postaci amerykańskiego country folku.

"Be here to love me": Townes van Zandt

Wdowiec Lionel sam wychował córkę, Josephine. Teraz ich życie zaczyna przypominać związek pary. Troszczą się o siebie tak, jakby miało tak być już zawsze.

Film Claire Denis

Wdowiec Lionel sam wychował córkę, Josephine. Teraz ich życie zaczyna przypominać związek pary.

"35 kieliszków rumu" (2008)

Koronawirus odsłonił to, czego kraj od dawna nie chciał widzieć: system opieki zdrowotnej w Rumunii sam jest ciężko chory wskutek kilkudziesięcioletnich zaniedbań. 10.000 nowych przypadków koronawirusa dziennie, śmiertelność między 70 a 90% - najwyższa w UE - Rumunia, już osłabiona przez swoją gospodarkę, zostaje dodatkowo osłabiona przez pandemię. Przestarzały sprzęt medyczny, niewiele leków, niewielu specjalistów: kraj walczy o zatrzymanie lekarzy, którzy wyjeżdżają, aby praktykować w innych częściach Europy.

ARTE Reportage

Koronawirus odsłonił to, czego kraj od dawna nie chciał widzieć: system opieki zdrowotnej w Rumunii sam jest ciężko chory wskutek kilkudziesięcioletnich zaniedbań. 

Rumunia: wybuch wirusa

Tinder uzależnia jak kokaina. Mechanizm „losowej nagrody”, na którym oparta jest aplikacja, uczy nasz mózg wydzielać dopaminę – hormon oczekiwania przyjemności – za każdym razem, gdy trafimy na ciekawy profil. A im więcej czasu na to poświęcimy, tym większe zyski Tindera.

Tinder nową kokainą? Jak aplikacja zmienia szlak nagrody w naszych mózgach.

Dopamina: Tinder

Jak odwieść kobiety od tracenia pieniędzy i zdrowia na chirurgię plastyczną? Jak mam przekonać moją 70-letnią mamę, że może się podobać, zachowując naturalność, kiedy faceci jak Leonardo DiCaprio nigdy nie pokazują się z kobietą starszą niż 25-latka?

Jak odwieść kobiety od tracenia pieniędzy i zdrowia na chirurgię plastyczną?

Forever young

W maju 2020 roku w Afganistanie miała miejsce straszna zbrodnia. Uzbrojeni mężczyźni włamali się do szpitala położniczego i zabili 25 osób: położne, ciężarne kobiety i noworodki. Tragedia wstrząsnęła społeczeństwem i poddała w wątpliwość sens negocjacji pokojowych, które afgański rząd negocjuje z talibami.

W maju 2020 r. w Afganistanie uzbrojeni mężczyźni włamali się do szpitala położniczego i zabili 25 osób: położne, ciężarne kobiety i noworodki. 

Afganistan: wojna przeciwko noworodkom

Od starożytności artyści przedstawiają gładką skórę. Zatem czemu owłosienie jest czarną owcą historii sztuki? Czemu kreacja ma się rymować z depilacją?

Gimnastyka

Czemu kreacja ma się rymować z depilacją?

Owłosiony bunt

Historia Eltona Johna zaprowadziła nas na ścieżki rewizjonizmu biograficznego. Ekscentryczny Brytyjczyk, który należy do elity szczycącej się szlacheckim tytułem „Sir”, ma również na swoim koncie mniej chlubne dokonania. Skandaliczne eskapady i obraźliwe komentarze to tylko początek listy.

TAPE

Historia Eltona Johna zaprowadziła nas na ścieżki rewizjonizmu biograficznego. 

Elton John

Podbić serca zarówno gospodyń domowych, jak i fanów BDSM, to potrafi tylko Freddie Mercury z zespołem Queen!

Jak Freddie Mercury wprowadził kulturę queer pod strzechy domów na całym świecie.

Queen: Freddie Mercury ojcem chrzestnym kultury queer

Mamy problem. W Polsce 52% 15-latek uważa, ze są za grube, 47% w Holandii i w Niemczech i 46% w Danii. Niełatwo jest zignorować dyktat piękna, zaakceptować swój wygląd. A kompleksy pojawiają się bardzo szybko. Czasem mogą prowadzić do zaburzeń odżywiania.

Vox Pop

Niełatwo jest zignorować dyktat piękna, zaakceptować swój wygląd. 

Kult ciała: jak zakończyć tyranię?

Po 35 latach Chiny oficjalnie pogrzebały politykę jednego dziecka, ale cały kraj mocno kładzie nacisk na jej dziedzictwo, ogromny brak równowagi płci i wynikającą z tego głęboką rozpacz mężczyzn bez kobiet: Ci nieszczęśnicy są tu nazywani „Guang Gun - Martwe gałęzie”, bo nigdy nie przyniosą owoców. W Chinach jest dziś od 30 do 40 milionów mężczyzn więcej. Brak równowagi przyprawia o zawrót głowy: co piąty młody Chińczyk nie będzie w stanie znaleźć żony w ciągu pięciu lat. Zwłaszcza w niektórych regionach wiejskich są całe wsie, w których mieszkają głównie kawalerowie z rodzicami. Niektórzy panowie z "wiosek kawalerów" podróżują daleko do innych regionów Chin w poszukiwaniu wybranki swojego serca. Niektórzy wyjeżdżają nawet za granicę, do Birmy, Wietnamu czy Indonezji, by tam kupić sobie żonę. Sytuacja mężczyzn bez kobiet jest tak zła, że ​​gangi przestępcze wyspecjalizowały się w porywaniu kobiet i sprzedawaniu ich mężczyznom daleko od ich rodzinnych stron. Reportaż.

Po 35 latach Chiny oficjalnie pogrzebały politykę jednego dziecka, ale cały kraj mocno kładzie nacisk na jej dziedzictwo, ogromny brak równowagi płci i wynikającą z tego głęboką rozpacz mężczyzn bez kobiet: Ci nieszczęśnicy są tu nazywani „Guang Gun - Martwe gałęzie”, bo nigdy nie przyniosą owoców.

Chiny: w poszukiwaniu kobiet

W Japonii rzadko zdarza się zdradzać swoje słabości, a psychoterapia jest znacznie mniej rozpowszechniona niż na Zachodzie. Jak radzić sobie z bólem, na przykład po stracie bliskich po tragedii Tsunami w 2011 roku? Na północy Japonii leży miasteczko Otsuchi, które w 2011 roku zniszczyło tsunami. Nad samym morzem leży ogród, w którym znajduje się budka telefoniczna. A w niej: niepodłączony telefon. Jest nazywany "telefonem wiatru". Po katastrofie ta budka telefoniczna stała się miejscem, z którego ludzie starają się porozumieć z krewnymi, których stracili. Telefon w zaświaty stał się instytucją, do której wielu zwraca się, aby złagodzić swoje cierpienia. Reportaż.

W Japonii rzadko zdarza się zdradzać swoje słabości, a psychoterapia jest znacznie mniej rozpowszechniona niż na Zachodzie. Jak radzić sobie z bólem, na przykład po stracie bliskich po tragedii Tsunami w 2011 roku?

Japonia: Telefon w zaświaty

Gabrielle Deydier ma 1,54 m. i waży 125 kg. Od dzieciństwa zamieszkuje ciało potępiane przez społeczeństwo. Świadoma kpin i moralizatorstwa, z którymi spotykają się osoby z nadwagą, postanawia aktywnie włączyć się do walki ze stygmatyzacją otyłości. Pisze książkę, która stanie się podręcznikiem samoakceptacji i krytyką tyranii standardów.

Gabrielle Deydier zamieszkuje ciało potępiane przez społeczeństwo. Postanawia podjąć walkę ze stygmatyzacją otyłości. 

Stygmatyzacja otyłości

W temacie seksualności lubimy liczby, średnie, sondaże, pomiary. Nie ma miesiąca bez publikacji ankiety na temat życia seksualnego. Tylko że w rzeczywistości to wszystko bujda i żadne sondaże na temat seksu nie są wiarygodne. Amerykański statystyk Seth Stephens-Davidowitz przyjrzał się częstotliwości stosunków seksualnych. Jego werdykt jest ostateczny: Każdy kłamie. Mężczyźni przeceniają swoje zdolności, podczas gdy kobiety nie wspominają o wstydliwych (w ich opinii) praktykach. I po co to wszystko? Zajmijmy się może raczej tym, co naprawdę sprawia nam przyjemność, zamiast zaglądać do łóżka sąsiadowi?

W temacie seksualności lubimy liczby, średnie, sondaże, pomiary. Tylko że w rzeczywistości to wszystko bujda i żadne sondaże na temat seksu nie są wiarygodne.

Dalekie korzenie kawyNa rewersie mapy