Emergenza climatica: un problema globale

Urgence climatique : un défi mondial

Emergencia climática: un reto global

Climate Change: A Global Challenge

Zmiany klimatyczne na świecie

Klimakrise: Globale Herausforderung

Pustynnienie, susze, burze, powodzie: Skutki zmieniającego się klimatu są oczywiste, a potrzeba działania jest pilna. W tym dokumencie pokazujemy, jak i gdzie zmiany klimatyczne są odczuwalne. Przyglądamy się też projektom, które wychodzą z kryzysu i dają nadzieję.

Walka ludzi z wielkimi firmami to pojedynek Dawida z Goliatem. Przedstawiamy historię Saúla Luciano LLiuyi, rolnika z Andów, który odważył się zaatakować niemieckiego giganta energetycznego RWE. Firma jest jednym z największych trucicieli na świecie – od początku swojego istnienia wyemitowała więcej CO2 niż samo Peru. A to właśnie jeden z krajów, który w największym stopniu odczuwa skutki zmiany klimatu. Dokument z lektorem.

Rolnicy kontra giganci energetyczni

Rolnik z Andów odważył się pozwać niemieckiego giganta energetycznego RWE.

ARTE Reportage

Wiatr napędza pogodę. Przynosi zmianę. Ale kryzys klimatyczny sprawia, że wraz z rosnącą temperaturą wiatry zachowują się inaczej. Widać to między innymi po huraganach, które stają się coraz częstsze i coraz bardziej destrukcyjne. W dokumencie rozmawiamy z naukowcami i naukowczyniami, by dokładnie poznać mechanizmy wpływu zmiany klimatu na wiatr i zrozumieć, co to oznacza dla naszej przyszłości.

Kryzys klimatyczny sprawia, że wraz z rosnącą temperaturą wiatry zachowują się inaczej. Co to dla nas znacza?

Wiatr a zmiany klimatyczne

Skutki zmian klimatycznych są coraz bardziej odczuwalne. Istnieje ryzyko, że letnie susze zostaną z nami na zawsze, co bardzo zagraża zasobom wodnym. Czy jesteśmy na to gotowi? Czy zadbaliśmy o sprawiedliwy dostęp do wody tak, by uniknąć konfliktów? 

Czy jesteśmy gotowi na susze? Czy zadbaliśmy o sprawiedliwy dostęp do wody tak, by uniknąć konfliktów? 

Susze: czy jesteśmy gotowi?

Meteorolodzy przewidzieli, że El Niño powróci w 2023 roku. Prognoza ta jest bardzo niepokojąca dla ekspertów, ponieważ pojawia się w kontekście świata już osłabionego przez globalne ocieplenie. To zjawisko pogodowe może pogorszyć istniejące problemy, takie jak spadek produkcji zbóż, wyższe ceny lub wzrost epidemii.

Czy powinniśmy się bać El Niño?

W krajach globalnej Północy zmiany klimatu są często postrzegane jako coś strasznego, ale również odległego. Jednak skutki globalnego ocieplenia już teraz są odczuwalne w wielu częściach Ziemi: topnieje lód, występują coraz częstsze powodzie i pożary, fale upałów i inne anomalie pogodowe. Prowadzi to do pogłębiającej się biedy i masowych migracji. Kto najbardziej odczuwa zmiany klimatu?

Klimat się destabilizuje

W krajach globalnej Północy zmiany klimatu są często postrzegane jako coś strasznego, ale również odległego. Kto odczuwa je najbardziej?

Na rewersie mapy

Położony w Arktyce archipelag Svalbard to najdalej na północ wysunięta część Norwegii i jedno z najodleglejszych miejsc na świecie. Tu skutki globalnego ocieplenia są najbardziej widoczne i dramatyczne.

Svalbard, gdzie topnieje lód koła polarnego

Położony w Arktyce archipelag Svalbard to jedno z najodleglejszych miejsc na świecie. Tu skutki globalnego ocieplenia są najbardziej widoczne.

Nieposłuszeństwo obywatelskie to jedna z metod, za pomocą której aktywiści i aktywistki klimatyczne alarmują społeczeństwo o galopującym ociepleniu. Czy to skuteczne? By zrozumieć motywację i skuteczność takich działań, towarzyszymy hiszpańskiej grupie Futuro Vegetal, 23-letniej Dinie, która protestuje przeciwko zniszczeniu wioski Lützerath przez kopalnię węgla i osobom z grupy Last Generation, którzy zostali pozwani za swoje akcje.

Czy nieposłuszeństwo obywatelskie to dobra metoda uświadamiania społeczeństwa o kryzysie klimatycznym?

Re: Ratować klimat za wszelką cenę

Najnowszy raport IPCC po raz kolejny ostrzega: musimy szybciej redukować emisje, by utrzymać globalne ocieplenie poniżej krytycznego 1,5°C. Kto bierze sobie do serca przestrogi klimatologów? Sprawdzamy. 

Ekologia: komu zależy najbardziej?

Najnowszy raport IPCC ostrzega: musimy szybciej redukować emisje. Kto bierze sobie do serca przestrogi klimatologów?  

Na ile bydło jest faktycznie szkodliwe dla powietrza, wody i gleby? Elisabeth z Dolnej Saksonii uważa swoje krowy za prawdziwe ratowniczki klimatu. Natomiast w Anglii Mark przeprowadza eksperyment, by sprawdzić, czy jego owce wpuszczone na pole pszenicy zwiększą jego zyski.

Gleba a bydło

Na ile bydło jest faktycznie szkodliwe dla powietrza, wody i gleby?

Życiodajna gleba

Na długo przed kryzysem energetycznym na Ziemi istniała równowaga przepływów energii. Kiedy prawie 500 000 lat temu ludzie nauczyli się władać ogniem, zaczęli wykorzystywać go dla własnych korzyści. A gdybyśmy znaleźli źródło energii, które byłoby niewyczerpalne i przyjazne dla środowiska?

Czy istnieje idealna energia?

Czy nie moglibyśmy odkryć energii, która jest łagodna dla ziemi i klimatu, a jednocześnie niewyczerpalna...?

42 - odpowiedź na prawie wszystko

W 3 pierwszych miesiącach 2020 r. Amazonia straciła powierzchnię, jaką zajmuje Nowy Jork. To o 50% więcej niż w 2019 r. w tym samym okresie. Drwale ścinają drzewa i wywołują pożary, by oczyścić glebę. Po oczyszczeniu używają działek do uprawy soi. Walką z wylesianiem zajmuje się policja ekologiczna. Towarzyszymy takiemu w brazylijskim stanie Rondônia.

W 3 pierwszych miesiącach 2020 r. Amazonia straciła powierzchnię, jaką zajmuje Nowy Jork. To o 50% więcej niż w 2019 r. w tym samym okresie.

Brazylia: żądza zysku niszczy Amazonię

Wszystkie wideo

Wodór jest uważany za paliwo przyszłości. Dowód: Unia Europejska zaplanowała już wyprodukowanie 10 mln ton tego surowca do 2030 r., aby zasilić nim bezemisyjne autobusy, ciężarówki, łodzie i samoloty. Czy już wkrótce będzie można ogrzewać, a nawet gotować wodorem? I czy rzeczywiście jest taki genialny?

Wodór: hit czy kit?

Wodór jest uważany za paliwo przyszłości. Ale czy rzeczywiście jest taki genialny?

Niewygodne pytania

Nasza energetyka się zmienia. Odnawialne źródła energii muszą zastąpić paliwa kopalne, ale musimy także pomyśleć o sieciach przesyłowych, które są uszkadzane przez klęski żywiołowe i cyberataki. Nie mówiąc już o tym, że globalnie zapotrzebowanie na kilowaty rośnie pięć razy szybciej niż populacja. Czy pewnego dnia może nam zabraknąć prądu? Film z lektorem.

Czy kiedyś może zabraknąć nam prądu?

Odnawialne źródła energii muszą zastąpić paliwa kopalne, ale musimy także pomyśleć o sieciach przesyłowych.

Francja boi się kryzysu energetycznego i blackoutu. I choć od lat stawiała na czystą energię, strach popchnął ją do wskrzeszenia elektrowni węglowej Saint-Avold, zamkniętej w 2022 r. Zwolnionym pracownikom zaproponowano powrót, ale wraz z nimi i spalaniem węgla powróciły też wyższe emisje gazów cieplarnianych. Obrońcy klimatu są przerażeni, ale francuski rząd tłumaczy, że wojna w Ukrainie nie pozostawiła im wyjścia. Naprawdę? Reportaż.

Strach przed blackoutem popchnął Francję do wskrzeszenia elektrowni węglowej Saint-Avold. Obrońcy klimatu są przerażeni.

Re: Powrót francuskiego węgla

Czas przemyśleć europejską energetykę. Paliwa kopalne odchodzą do lamusa. Czym je zastąpić?

Jaka energia dla Europy?

Czy pociągi wrócą do łask? Bardzo chcieliby tego Niemcy, którzy od 1 czerwca wprowadzili bilet miesięczny na pociągi regionalne za 9 euro. Ma to zachęcać ludzi do przesiadania się z samochodów do pociągów, co pozwoliłoby szybciej uniezależnić się od rosyjskich paliw kopalnych, a jednocześnie zmniejszyłoby emisje dwutlenku węgla. Czy podobne zachęty wprowadza się w innych krajach?

Podróże pociągiem: dla klimatu, wbrew Rosji

Czy pociągi wrócą do łask? Chcieliby tego Niemcy, którzy od 1 czerwca wprowadzili bilet miesięczny na pociągi regionalne za 9 euro.

Na Rewersie Mapy

Transport towarów i osób odpowiada za znaczną część globalnej emisji gazów cieplarnianych. Jakie są rozwiązania?

Przyszłość podróży

Senegal mierzy się z wyzwaniami na wielu frontach: kryzys klimatyczny powoduje tu agresywne susze i wylesianie, a intensywny wzrost liczby ludności prowadzi do napięć i walki o zasoby. Stowarzyszenie Nebeday postanowiło zapobiec pogarszaniu się sytuacji poprzez sadzenie drzew. Ich cel: 1,5 miliona drzew w 2022 roku: na dziedzińcach domów, przy drogach, w lasach namorzynowych, w szkołach. Film z lektorem.

Senegal: drzewa życia

W Senegalu kryzys klimatyczny powoduje agresywne susze i wylesianie. Na ratunek ruszają NGOsy.

W czwartek 19 maja w Berlinie było 28°C, czyli o 10 stopni więcej niż zazwyczaj o tej porze. Fale upałów odnotowano również w Egipcie, Meksyku, Indiach i Pakistanie. I choć takie zjawiska zdarzały się w przeszłości, obecnie występują one coraz częściej. Odpowiedzialna jest zmiana klimatu. Kto poczuje ją najdotkliwiej i najwcześniej?

Fala upałów na wiosnę

W maju odnotowano niepokojące fale upałów w Europie, Egipcie, Meksyku, Indiach i Pakistanie.

Gdy tego lata zapłonął las syberyjski, Rosja uświadomiła sobie, że równiez ją dotyczą konsekwencje zmian klimatu. Pożary, potęgowane przez wysokie temperatury w lecie, niskie opady i silne wiatry, rozprzestrzeniają się na słabo zaludnionych obszarach Syberii i zatruwają miasta i wsie toksycznymi oparami.

Rosja: fala gorąca na Syberii

Gdy tego lata zaczął płonąć las syberyjski, Rosja uświadomiła sobie konsekwencje zmian klimatu.

Od kilku lat Bangladesz i jego 164 mln mieszkańców wyraźnie odczuwają zmiany klimatu. Cyklony, powodzie i zalania są coraz częstsze. Domy, fabryki i warsztaty regularnie znajdują się pod wodą. Podejmowane są próby dostosowania się do nowej sytuacji. Przykładem może być statek-szpital cumujący na północy kraju, u brzegu Brahmaputry.

Bangladesz walczy z powodziami

Od kilku lat Bangladesz i jego 164 mln mieszkańców wyraźnie odczuwają zmiany klimatu. 

Europejscy kolonizatorzy radykalnie zmienili krajobraz Kalifornii i całej Ameryki Północnej. Ich dewiza: czynić sobie Ziemię poddaną. Doprowadziło to do katastrofy ekologicznej, która objawia się głównie suszą i megapożarami. Współcześni Amerykanie próbują im przeciwdziałać czerpiąc z mądrości rdzennych mieszkańców kontynentu. Plemiona Yurok i Karuk przyłączają się do ratowania Kalifornii, choć ich metody budzą kontrowersje. Film  lektorem.

USA: Kalifornia walczy z pożarami

Amerykanie próbują przeciwdziałać megapożarom czerpiąc z mądrości rdzennych mieszkańców kontynentu. Film z lektorem.

W 2020 roku francuski korpus leśny dokonał przeglądu około 218 000 hektarów (20 razy więcej niż powierzchnia Paryża) lasów gnijących z powodu suszy i szkodliwego działania owadów i zwierzą jak np. jelenie. Poziom alarmu nie jest tak wysoki, jak na południu kraju, jednak wschodnie lasy u podnóża masywu Wogezów mogą słono zapłacić za skutki globalnego ocieplenia. 

Francja, las Wogezów w niebezpieczeństwie

Wschodnie lasy u podnóża masywu Wogezów mogą słono zapłacić za skutki globalnego ocieplenia. 

Upały i brak deszczu: Hiszpania, Włochy, a także południowa Francja cierpią z powodu obecnej suszy.