Le dessous des cartes

Mit offenen Karten

Mapping the World

El revés de los mapas

Na rewersie mapy

Dietro le mappe

Kiedyś większość Alp była niedostępna dla ludzi.
Zmieniła to budowa przejazdów i tuneli, co zresztą doprowadziło też do rozwoju turystyki. Tym wyjątkowym terytorium o długości 1200 km zarządza 8 różnych państw, które musiały dojść do porozumienia i wypracować kompromisy. Czego uczy nas ich historia?

program_content

Magazyn geopolityczny

Na rewersie mapy - Geopolityka

Kiedyś większość Alp była niedostępna dla ludzi.<br />Zmieniła to budowa przejazdów i tuneli, co zresztą doprowadziło też do rozwoju turystyki. Tym wyjątkowym terytorium o długości 1200 km zarządza 8 różnych państw, które musiały dojść do porozumienia i wypracować kompromisy. Czego uczy nas ich historia?

Alpy i historia Europy

Czego uczy nas historia Alp, zarządzanych przez 8 różnych krajów?

program_playNext

Czy w XXI wieku demokracje stają się coraz bardziej kruche? Przyglądamy się sytuacji w Europie i zestawiamy ją z niepokojącą sytuacją w Chinach i Rosji, gdzie model sprawowania władzy jest już zdecydowanie autorytarny.  

Demokracje: coraz bardziej kruche?

Czy w XXI wieku demokracje stają się coraz bardziej kruche?

Sektor rybołówstwa nie umknął globalizacji i uprzemysłowieniu. Na nasze talerze trafiają ryby z całego świata, często z bardzo daleka. Ma to konsekwencje nie tylko dla lokalnych biznesów, ale także dla bioróżnorodności. Czy wkrótce będziemy musieli się zmierzyć z wyczerpywaniem się zasobów rybnych? Sprawdzamy. 

Co dalej z rybołówstwem?

Na nasze talerze trafiają ryby z całego świata, często z bardzo daleka. Czy to dobrze?

Na Rewersie Mapy

W czerwcu 2019 roku prezydent Rosji Władimir Putin i prezydent Chin Xi Jinping spotkali się, by uczcić 70. Rocznicę nawiązania relacji dyplomatycznych. Obaj przywódcy dołożyli wszelkich starań, by ukazać całemu światu ich pełne porozumienie. Tych dwóch autokratów łączy także SOW (Szanghajska Organizacja Współpracy), międzyrządowe porozumienie w kwestii bezpieczeństwa i współpracy gospodarczej, stworzone przez Chiny, Rosję oraz inne kraje Azji i Eurazji. To właśnie tej tajemniczej organizacji przyjrzymy się w dzisiejszym odcinku.

Chiny, Rosja i tajemnicza "SOW"

W dzisiejszym odcinku przyjrzymy się SOW - Szanghajskiej Organizacji Współpracy - międzyrządowemy porozumieniu w kwestii bezpieczeństwa i współpracy gospodarczej, stworzonemu przez Chiny, Rosję oraz inne kraje Azji i Eurazji.

Kaukaz to majestatyczna górzysta kraina na styku Europy i Azji, a także tygiel różnych kultur i religii trzymany przez lata pod kloszem sowieckiej dyktatury. Kojarzy się przede wszystkim z konfliktami w Czeczenii czy Górskim Karabachu. Bo na Kaukazie ściera się wiele interesów.

Kaukaz: geopolityczny kocioł

Kaukaz: tygiel kultur i religii trzymany przez lata pod kloszem sowieckiej dyktatury. 

Trzydzieści lat po zakończeniu apartheidu RPA nadal nawiedzają stare demony. Utrzymuje się tam przemoc, nierówności ekonomiczne i rasowe oraz korupcja. Jednak „tęczowy naród” pielęgnuje też swoje atuty: turystykę, zasoby naturalne i olśniewającą naturę.

Afryka Południowa: demony przeszłości

Z jednej strony przemoc, nierówności ekonomiczne i rasowe. Z drugiej: zasoby naturalne i olśniewająca natura.

Po upadku ZSRR Kaliningrad stał się małym rosyjskim terytorium wciśniętym między Litwę i Polskę. Historycznie jednak miasto podlegało Królestwu Prus i Cesarstwu Niemieckiemu, dlatego więcej łączy je Berlinem niż z Moskwą.

Kaliningrad - rosyjska enklawa w Europie

Po upadku ZSRR Kaliningrad stał się małym rosyjskim terytorium wciśniętym między Litwę i Polskę.

10 lat po upadku Kaddafiego Libia utrzymuje pozory państwa narodowego, z jedną stolicą i jednym narodem. Jednak w rzeczywistości dzisiejsza Libia to dwa różne kraje: Libia oficjalna, legalna, uznana przez wspólnotę międzynarodową, i Libia nieoficjalna – zarządzana przez słynnego już marszałka Haftara. Sytuację komplikują jeszcze obce mocarstwa, które angażują się w konflikt.

Libia: strefa wpływów zagranicznych

Dzisiejsza Libia to dwa różne kraje. Sytuację komplikują jeszcze obce mocarstwa, które angażują się w konflikt.

Czym jest owa „wielkość” Francji, często przywoływanej w kampanii wyborczej? Analizujemy miejsce Francji na arenie międzynarodowej i porównujemy jej pozycję gospodarczą, wojskową, dyplomatyczną, kulturową i technologiczną z innymi krajami Europy i świata.

Francja: między wielkością a upadkiem

W dzisiejszym programie chcemy ocenić, jakie jest miejsce Francji na świecie w XXI wieku. Gospodarka, wojskowość, dyplomacja: hard, gold i soft power. Oto Francja między potęgą a strachem przed upadkiem.

Putin uczynił z pszenicy broń geopolityczną. Pszenica, kluczowy element naszego wyżywienia, od zawsze była potężnym narzędziem. Od starożytnej Grecji, po nazistowskie Niemcy, przez plan Marshalla po 1945 roku - zobaczycie, jak pszenica przyczynia się dziś do wzmacniania potęgi byłego ZSRR.

Geopolityka pszenicy

Jedno z najczęściej spożywanych zbóż na świecie, a nawet notowana na giełdzie, pszenica stała się częścią geopolitycznej potęgi.

Inwazja Rosji na Ukrainę to bardzo ważne i historyczne wydarzenie geopolityczne. To punkt zwrotny, który spróbujemy dziś - w niecodziennym formacie - wpisać w jego ramy geograficzne i historyczne, spoglądając również w przyszłość. Zaprosiliśmy do programu badaczkę Annę Colin Lebedev, specjalistkę w dziedzinie postradzieckich społeczeństw i dyrektora Instytutu Spraw Międzynarodowych, Thomasa Gomarta. Ale jak zwykle najpierw przyjrzymy się mapom.

Putin i Ukraina: co dalej?

Emilie Aubry przygląda się historii stosunków między Rosją a Ukrainą.

Władimir Putin lubi promować się w kontekście ogromnych przedsięwzięć: mostów, autostrad, czy połączeń kolejowych. W naszej analizie pokazujemy jednak, że Rosja ma dwie twarze: nowoczesną – tę, której symbolami są Moskwa czy Sankt Petersburg – i nieudolną – zmagającą się z biedą, starzeniem się społeczeństwa i osłabioną sankcjami.

Rosja: gigant o dwóch twarzach

Rosja ma dwie twarze: nowoczesną i nieudolną.

Uniwersytety to nie tylko miejsca nauki. Mają też inne zadanie: reprezentować potęgę państw i gwarantować im wpływy kulturowe. Od czasu ustanowienia „rankingu szanghajskiego” i w obliczu rosnącej konkurencji między światem zachodnim a azjatyckim, nasiliła się „wojna uniwersytecka”. Z naszej analizy dowiecie się, na czym polega.

Soft power: Wojny uniwersyteckie

Czym jest „ranking szanghajski” i dlaczego uniwesytety tak bardzo między sobą rywalizują? 

Wyruszamy w podróż do Argentyny. Postaramy się dowiedzieć, dlaczego ten zasobny kraj nie doświadczył rozwoju, który prognozowano mu w latach 20. XX wieku. Przyjrzymy się źle ulokowanym inwestycjom, nierówności i korupcji. Zastanowimy się też, jaką rolę odegrał w Argentynie brak strategii i ambicji geopolitycznych.

Argentyna, kraj straconych szans

Dlaczego zasobna Argentyna nie doświadczyła rozwoju, który prognozowano jej w latach 20. XX wieku?

Dla Kataru, gospodarza tegorocznego Mundialu, piłka nożna od dawna jest intratnym biznesem. Kraj jest właścicielem klubu Paris-Saint-Germain i sponsoruje koszulki FC Barcelona. Ale nie jest to odosobniony przypadek. W naszej analizie zaglądamy do piłkarskich szatni i do restauracji, w których podpisywane są bajońskie kontrakty na transmisje meczów. Spoglądamy też na trybuny, na których protestują obrońcy praw człowieka i demokracji.

Piłka nożna, kwestia władzy

Piłka nożna to intratny biznes. Krocie zarabia na niej Katar, gospodarz tegorocznego Mundialu. Analiza.

Od 2021 roku Joe Biden i Xi Jinping siłują się na rękę. Chiny chcą przodować na wielu polach – gospodarczym, wojskowym, dyplomatycznym, kulturalnym i politycznym. Takie same ambicje od dawna mają Stany Zjednoczone, więc atmosfera jest gęsta. Przyglądamy się tej chińsko-amerykańskiej rywalizacji i zastanawiamy się, do czego może doprowadzić.

USA kontra Chiny: druga zimna wojna?

Przyglądamy się chińsko-amerykańskiej rywalizacji i zastanawiamy się, do czego może doprowadzić.

Imigranci - to słowo w ostatnim czasie wydaje się synonimem problemów. Nieczęsto mówi się o imigracji jako o szansie lub konieczności demograficznej czy ekonomicznej, zwłaszcza dla krajów starzejących się. Dziś chcemy przyjrzeć się, jak ruchy migracyjne współtworzą historię, zwłaszcza historię Europy. Istnieje bowiem obawa zalania Północy przez Południe, wspierana przez tezę, zgodnie z którą wzrost demograficzny w Afryce doprowadzi do masowych migracji na nasz kontynent. Spójrzmy jej prosto w oczy za pomocą map i liczb.

Długa historia imigracji do Europy

Imigracja ekonomiczna, przemieszczanie się ludności z powodów politycznych i wreszcie przyjmowanie osób ubiegających się o azyl miały wpływ na historię Europy ostatnich 70 lat. Opowiadamy o nich za pomocą liczb i map.

Historia Renu i Dunaju – dwóch najdłuższych rzek w UE – to opowieść o dwóch Europach, którym nawet dziś nie do końca udało się zjednoczyć. Jakie różnice najtrudniej pogodzić? I dlaczego to ważne, by nadal się starać? Naszą analizę geopolityczną rozpoczniemy od rejsu po kanale łączącym Ren z Dunajem.

Ren i Dunaj: dwie rzeki, dwie Europy?

Historia Renu i Dunaju to opowieść o dwóch Europach, którym nawet dziś nie do końca udało się zjednoczyć.

Bagdad, stolica Iraku, od czasu inwazji na Kuwejt w 1990 r. nie zaznał wytchnienia. Embargo, interwencja USA, konflikt międzywyznaniowy, Państwo Islamskie, a także społeczeństwo, które bez złudzeń obserwuje dziś klasę rządzącą, ocenianą jako niekompetentną i skorumpowaną, niezdolną do zagwarantowania suwerenności kraju. Wiele pytań pozostaje dziś w Iraku bez odpowiedzi. Co z obecnością USA po zapowiedzi wycofania wojsk z kraju? Czy Iran na tym skorzysta, by jeszcze bardziej wzmocnić swoje wpływy, których nie akceptują wszyscy szyici? Jaka przyszłość czeka mniejszość kurdyjską? Czy poziom bezpieczeństwa będzie nieustannie spadać na skutek obecności ISIS w regionie? Dziś opowiemy wam o Iraku w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.

Irak - suwerenny kraj?

Dziś opowiemy wam o Iraku w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości i odpowiemy na najbardziej nurtujące pytania natury geopolitycznej.

Senegal to kraj o strategicznym znaczeniu dla Francji. Dawne zależności wynikające z przeszłości kolonialnej mogą się jednak wkrótce zmienić. Przyglądamy się wewnętrznym napięciom w Senegalu, a także nowym partnerstwom tego kraju, zwłaszcza tym z Chinami i U.S.A, które mogą zagrozić Francji.

Senegal i Francja: koniec romansu?

Senegal to kraj o strategicznym znaczeniu dla Francji. Dawne zależności wynikające z przeszłości kolonialnej mogą się jednak wkrótce zmienić.

„Birma” czy „Mjanma”? Tę drugą nazwę promowała junta po przejęciu władzy. Chciała wymazać brytyjską przeszłość kolonialną. Ale demokratyczny obóz skupiony wokół Aung San Suu Kyi nadal broni nazwy „Birma”. Przyglądamy się krajowi, w którym ścierają się wpływy indyjskie i chińskie, a wewnętrzna niejednorodność etniczna, religijna i językowa jest ogromnym wyzwaniem.

Przyglądamy się krajowi, w którym ścierają się wpływy indyjskie i chińskie, a wewnętrzna niejednorodność etniczna, religijna i językowa jest ogromnym wyzwaniem.

Birma: między juntą a demokratycznym marzeniem

Geopolityka kryje się wszędzie, nawet w kubku kakao … Handel tym surowcem charakteryzuje się silnymi dysproporcjami między krajami produkującymi na południu i krajami konsumenckimi, głównie na północy. Dominującymi graczami są tu duże korporacje międzynarodowe. Sytuacja może się jednak wkrótce zmienić dzięki afrykańskim inicjatywom realizowanym przy współudziale Chin.

Kto zarabia na kakao?

Geopolityka kryje się wszędzie, nawet w kubku kakao … 

Nie ma jednej Europy Wschodniej. Jest ich kilka. Polski nie da się porównać do Węgier, choć w obu krajach mają miejsce ataki na praworządność. Czechy mają swoją specyfikę, podobnie jak kraje bałtyckie, które szukają na Zachodzie ochrony przed rosyjskim ekspansjonizmem. Przedstawiamy analizę wschodnioeuropejskich tożsamości i polityk.

Europ Wschodnich jest kilka

Przedstawiamy analizę wschodnioeuropejskich tożsamości i polityk.

Kartograficzne przedstawienie różni się w zależności od miejsca, w którym żyjemy. Na Zachodzie w centrum znajduje się Europa, zaś Chiny jako Cesarstwo Środka przedstawiają w centrum siebie. Istnieje wiele takich przykładów. Mapy Morza Chińskiego są inne w Chinach i w Japonii, mapy Sahary Zachodniej różnią się w Maroku i w Algierii. Punktem odniesienia jest oczywiście prawo międzynarodowe, ale zaraz zobaczycie, że to nie rozwiązuje wszystkich problemów...

Kartografia: jak reprezentować świat

„Pokaż mi swoją mapę świata, a powiem ci, gdzie mieszkasz”.

Na XXI-wiecznych polach bitwy widać coraz mniej żołnierzy, a coraz więcej dronów i robotów. Przyglądamy się przeszłym i dzisiejszym konfliktom, by przeanalizować ten trend. Zaczynamy od mapy konfliktów na świecie, a następnie zestawiamy technologie, które zostały w nich wykorzystane. Czy w przyszłości czekają nas wojny prowadzone wyłącznie przez roboty?

Wojna XXI wieku: roboty i ludzie

Czy w przyszłości czekają nas wojny prowadzone wyłącznie przez roboty?

Na samym dole mapy świata leży jedyny w swoim rodzaju lodowy kontynent. Nie należy do żadnego państwa, ale w istocie zarządza nim kilka wielkich potęg. Oficjalnie mają na celu wyłącznie działania pokojowe i naukowe. Jednak naturalne bogactwa tego regionu wzbudzają także chciwość.

Antarktyda: lód i chciwość

Na samym dole mapy świata leży jedyny w swoim rodzaju lodowy kontynent. Jego naturalne bogactwa wzbudzają chciwość.

Pszczoły zapylają rośliny, odgrywając tym samym kluczową rolę w rolnictwie. To im po części zawdzięczamy jedzenie na naszych stołach. Czemu więc dziś musimy coraz częściej korzystać z dronów zapylających? Dowiecie się tego z naszej analizy, w której przyglądamy się sytuacji pszczół w różnych zakątkach świata.

Pszczoły na świecie

Pszczoły odgrywają kluczową rolę w rolnictwie. To im po części zawdzięczamy jedzenie na naszych stołach.

W 2021 r. 53,6% ludności świata było obecnych w mediach społecznościowych. Dzięki miliardom użytkowników media społecznościowe są dziś niezwykle ważnym podmiotem geopolitycznym. Przyjrzyjmy się temu. Bo kto kontroluje media, na których spędzamy długie godziny, kto ustala ich zasady? Jak chronić dane osobowe, które tam umieszczamy? Zależnie od tego, czy żyjemy w państwie prawa, czy w autorytarnym reżimie, sytuacja oczywiście nie wygląda tak samo...

Geopolityka mediów społecznościowych

Media społecznościowe są dziś niezwykle ważnym podmiotem geopolitycznym. Przyjrzyjmy się temu.

Żadna inna postać polityczna nie reprezentuje Niemiec XXI wieku tak, jak Angela Merkel. Urodzona w RFN i wychowana w NRD Kanclerz zrobiła karierę polityczną w zjednoczonych Niemczech i jest tym samym symbolem powojennej historii Niemiec. Po 16 latach na stanowisku kanclerz, znakomitych wynikach gospodarczych i rekordowej popularności, Angela Merkel wycofa się ze sceny politycznej w 2021 roku. Wyjaśniamy Niemcy pod rządami Angeli Merkel, która była i jest ważną siłą napędową Unii Europejskiej - ze wszystkimi jej mocnymi stronami, ale także słabościami, takimi jak rozwój demograficzny, rosnący prawicowy populizm czy federalnie fragmentaryczna polityka.

Niemcy: Angela Merkeland?

Żadna inna postać polityczna nie reprezentuje Niemiec XXI wieku tak, jak Angela Merkel

9 września 2001 roku prawie trzy tysiące osób zginęło po porwaniu czterech samolotów pasażerskich przez terrorystów z Al-Kaidy, dowodzonych przez ich przywódcę Osamę bin Ladena. Od organizacji dżihadystycznej po Daesh i Boko Haram, spoglądamy wstecz na ponad dwie dekady walki z islamistycznym terroryzmem.

20 lat po 11 września

Spojrzenie wstecz na ostatnie dwie dekady walki z terroryzmem, od Al-Kaidy po Daesh.

Ruszamy w rejs po Nilu, obok Amazonki najdłuższej rzeki na Ziemi. Podczas naszej wyprawy dowiecie się o 10 krajach, przez które przepływa ta potężna masa wodna. Bo choć Nil kojarzy się głównie z Egiptem, ambitne nadzieje wiąże z nim wiele innych państw nadbrzeżnych – w tym Etiopia.

Geopolityka Nilu

Ruszamy w rejs po Nilu. Dowiecie się o 10 krajach, przez które przepływa jedna z najdłuższych rzek na Ziemi.

Zabieramy Was do Kolumbii, by przyjrzeć się jej społeczeństwu rozdartemu między dwiema skrajnościami: rewolucyjnymi marksistowskimi partyzantami i ultrakonserwatywną prawicą ze wsparciem paramilitarnej milicji. W 2016 roku Kolumbia podpisała historyczny układ pokojowy z FARCS. Co zmieniło się od tamtej pory?

Kolumbia: analiza geopolityczna

Jak Kolumbia zmieniła się po 2016 r., gdy podpisała historyczny układ pokojowy z FARCS?

Zabieramy Was w tournée po wulkanach świata. Zaczniemy nad niemieckim jeziorem Laach. Liczbę aktywnych wulkanów na Ziemi szacuje się na 1500. W XX wieku wybuchło 437 z nich, czyniąc szkody mieszkańcom.nkom Stanów Zjednoczonych, Rosji, Indonezji czy Japonii. Ale wulkany to nie tylko zagrożenie. Zarówno te na lądzie, jak pod wodą czynią wiele dobrego.

Świat wulkanów

Zabieramy Was w tournée po wulkanach świata. Zaczniemy nad niemieckim jeziorem Laach. 

W krajach globalnej Północy zmiany klimatu są często postrzegane jako coś strasznego, ale również odległego. Jednak skutki globalnego ocieplenia już teraz są odczuwalne w wielu częściach Ziemi: topnieje lód, występują coraz częstsze powodzie i pożary, fale upałów i inne anomalie pogodowe. Prowadzi to do pogłębiającej się biedy i masowych migracji. Kto najbardziej odczuwa zmiany klimatu?

Klimat się destabilizuje

W krajach globalnej Północy zmiany klimatu są często postrzegane jako coś strasznego, ale również odległego. Kto odczuwa je najbardziej?

Choć Stany Zjednoczone często przyćmiewają Kanadę, to ona jest prawdziwym gigantem Ameryki Północnej. Kraj ten nie tylko szczyci się ogromną powierzchnią i wspaniałymi krajobrazami – z powodzeniem realizuje również alternatywny dla amerykańskiego model polityczny. Kanadzie udaje się również utrzymywać dużą autonomię względem USA.

Kanada: Inna Ameryka

Choć Stany Zjednoczone często przyćmiewają Kanadę, to ona jest prawdziwym gigantem Ameryki Północnej. 

Nie zapomnimy tych niewiarygodnych zdjęć z wiosny 2020 roku: puste lotniska, na pasach startowych niekończące się sznury samolotów przykutych do ziemi. Turystyczna gałąź gospodarki mocno przez ten czas ucierpiała. Teraz wszyscy zadają sobie jedno pytanie: czy po pandemii wrócimy do życia i podróży sprzed pojawienia się wirusa? Samolotem czy pociągiem? Blisko czy na koniec świata? Dziś odkryjemy mapy przemysłu turystycznego, a zanim spojrzymy w przyszłość, podsumujemy nasze podróżnicze zwyczaje, które znacząco zmieniły się z czasem.

Turystyka jutra

Czy po pandemii wrócimy do życia i podróży sprzed pojawienia się wirusa?

Na rewersie mapy - Geopolityka - Magazyn geopolityczny

program_recommendations

W marcu 2018 r. Xi Jinping ogłosił, że nie odda władzy, ale zmieni konstytucję, aby zostać „prezydentem dożywotnim”. Od czasów Mao to pierwszy przywódca skupiający taką władzę. Niektórzy nazywają jego Chiny „połączeniem dyktatury z Silicon Valley”, inni wskazują na Ujgurów i wprost mówią o niebezpieczeństwach.

Niektórzy nazywają Chiny Xi Jinpinga „połączeniem dyktatury z Silicon Valley”.

Świat według Xi Jinpinga

Ceny szybują na całym świecie. Przyczyny inflacji są liczne i złożone. Na gospodarce ciążą jeszcze skutki COVIDu, które zaczęły być odczuwalne z pewnym opóźnieniem. Do tego dochodzi zmiana klimatu, która od kilku lat wymiernie obniża plony rolników. A wojna w Ukrainie jeszcze pogarsza sytuację.

Geopolityka inflacji

Na gospodarce ciążą skutki COVIDu, zmiana klimatu i wojna w Ukrainie.

Prezydent Rosji Władimir Putin jest zdeterminowany, by przejąć Ukrainę militarnie. Podczas gdy jego wojska toczą zaciekłe walki z armią ukraińską, a Zachód nakłada na Rosję surowe sankcje, pozostaje pytanie: czy jest coś, co może skłonić Putina do zmiany zdania? Odpowiedzi udziela dwóch ekspertów.

Surowe sankcje, żądne władzy elity czy odważni demonstranci: co jeszcze może skłonić Putina do zmiany zdania?

Co może powstrzymać Putina?

W świetle prawdopodobnych zbrodni wojennych Rosji w Ukrainie Zgromadzenie Ogólne ONZ zagłosowało za zawieszeniem Rosji w Radzie Praw Człowieka. Od głosu wstrzymało się zaskakująco dużo członków, o wielu więcej niż w poprzednich głosowaniach dotyczących Ukrainy. Co to oznacza?

ONZ: Kto się boi Rosji?

W ONZ-owskim głosowaniu za zawieszeniem Rosji w Radzie Praw Człowieka od głosu wstrzymało się dużo członków. Co to oznacza?

Donbas to region, w którego skład wchodzą dwa obwody: doniecki i ługański. To tam koncentrują się wojska Putina. Donbas już od ośmiu lat stanowi kluczowy cel Moskwy. Analizujemy mapy, by zrozumieć dlaczego.

Dlaczego Donbas jest tak ważny dla Putina?

Donbas już od 8 lat stanowi kluczowy cel Moskwy. Analizujemy mapy, by zrozumieć dlaczego.

Przed wojną Ukraina i Rosja odpowiadały za około 30% światowego eksportu pszenicy. Agresja Rosji na sąsiada sprawiła, że ceny eksplodowały. Sytuacja jest tym bardziej napięta, że ​​Władimir Putin zadeklarował, że chce „monitorować” dostawy żywności do krajów uważanych za „wrogie” Kremlowi. Co to oznacza? By zrozumieć, spoglądamy na mapy.

Wojna a zaopatrzenie w żywność

Wojna postawiła na głowie zaopatrzenie w pszenicę w wielu miejscach na świecie.

Jakim bilansem wojskowym pochwali się Putin 9 maja z okazji święta zwycięstwa Armii Czerwonej nad nazizmem? Jego wojska wycofują się dziś do Donbasu, a Kijów, Odessa i Mariupol powoli otrząsają się po tragedii, która rozegrała się na ich ulicach. Przyglądamy się z bliska Ukrainie przed i po wojnie.

Ukraina: przed i po wojnie

Jakim bilansem wojskowym pochwali się Putin 9 maja z okazji święta zwycięstwa Armii Czerwonej nad nazizmem?

Szwecja i Finlandia składają wniosek o przyjęcie do NATO i kończą z dotychczasową neutralnością. To wojna w Ukrainie skłoniła je do tej decyzji. Rozpoczyna się nowy rozdział w historii i zupełnie inne relacje krajów skandynawskich z Rosją.

Szwecja i Finlandia w NATO

Rozpoczyna się nowy rozdział w historii i zupełnie inne relacje krajów skandynawskich z Rosją.

Według Władimira Putina rozpad ZSRR był jedną z największych katastrof geopolitycznych XX wieku. To wtedy własną drogą poszło piętnaście państw – wśród nich Ukraina, Białoruś i Litwa. Wykuły one nowe więzy zależności od Rosji. Część z nich rozwinęła demokrację według zasad obowiązujących w Europie Zachodniej. Ale w Azji Środkowej dawni wyżsi urzędnicy partyjni zamienili się w autokratycznych przywódców.

Po rozpadzie ZSRR własną drogą poszło 15 państw – wśród nich Ukraina, Białoruś i Litwa. Wykuły one nowe więzy zależności od Rosji. 

30 lat po rozpadzie Związku Radzieckiego

Polecamy również

program_bonus

Bonuses and Extracts

program_external

Odkryj więcej

program_categoryMostViewed

W Nadrenii gigantyczna kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego pochłania całe wsie, zatruwa wody, powietrze i gleby. Teren zamienia się w księżycowy krajobraz, a winny jest przemysł energetyczny. Czy aktywistom uda się zatrzymać tę piekielną machinę?

Niemcy: żarłoczna odkrywka

W Nadrenii gigantyczna kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego pochłania całe wsie, zatruwa wody, powietrze i gleby. 

Toxic Tour

Plaża Rosignano w Toskanii wygląda idyllicznie. Biały piasek, mlecznoturkusowe morze. Ta piękna woda jest jednak zabójcza. Jej odcień pochodzi od środków chemicznych, które od ponad wieku wlewa do niej pobliska fabryka. To arsen, cynk, rtęć czy ołów.

Włochy: zabójczy turkus

Plaża Rosignano w Toskanii wygląda idyllicznie. Biały piasek, mlecznoturkusowe morze. Ta woda jest jednak zabójcza. 

Brytyjski zespół Jungle to niezwykle taneczny neo-soul. Skopiowali brzmienie i styl legendarnych artystów, takich jak Daft Punk, Chet Baker czy Thom Yorke. Jungle występuje dla ARTE w paryskim metrze. Brytyjski duet zagra tam swoje największe przeboje.

Jungle występuje dla ARTE w paryskim metrze. Brytyjski duet zagra tam swoje największe przeboje.

Jungle

Ludovic Mohamet Zahed dorastał w Algierze. O tym, że istnieje homoseksualizm dowiedział się z francuskiej telewizji. Wtedy też zdał sobie sprawę, że jest gejem. W reportażu opowiada nam o długich latach, podczas których skrywał piętnowaną w islamie orientację, o swojej przeprowadzce do Francji i o wyjściu z szafy, które w doprowadziło go do powołania stowarzyszenia muzułmańskich gejów w 2010 r.

Imam gej

Imam gej? Przecież islam piętnuje homoseksualizm. A jednak.

ARTE Reportage

Po putinowskiej agresji na Ukrainę z Rosji wyjechało ponad 30 000 osób. Schronili się w Gruzji, gdzie co prawda nie dosięgają ich represje, jednak spotykają się z wrogością miejscowych mieszkańców i mieszkanek. W reportażu spotykamy się z kilkorgiem z nich, między innymi z  Artemem Petuchowem, organizatorem antywojennych protestów w Tbilisi. 

Po putinowskiej agresji na Ukrainę z Rosji wyjechało ponad 30 000 osób. Schronili się w Gruzji.

Re: Uciec przed Putinem

W Strefie Wykluczenia wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej znajduje się Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny. Żyją tu wielkie drapieżniki, rzadkie ptaki i unikalne płazy. Te tereny zamieszkuje też populacja wilków. Skąd wzięły się legendy o czarnobylskich wilkach?

Ukraina: wilki z Czarnobyla

Wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej znajduje się Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny. Żyją tu wilki, o których krąży wiele legend. 

Jest to prawdopodobnie największa operacja wojskowa w Europie od czasów zimnej wojny. Mimo protestów, 24 lutego 2022 roku Rosja przypuściła atak na Ukrainę. Prezydent USA Joe Biden stanowczo potępił rosyjską interwencję wojskową. Pozostaje pytanie, jakie interesy w konflikcie ukraińskim reprezentują Rosja i USA? Kto na tym korzysta, a komu może to zaszkodzić? Odpowiedzi udzielają dwaj politolodzy.

Jakie interesy reprezentują Rosja i USA w konflikcie ukraińskim?

Wojna w Ukrainie: USA vs. Rosja, o co toczy się gra?

Współczesne życie wpędza nas w wiele chorób. Nie stwarza warunków do zdrowego odpoczynku czy wystarczająco częstego ruchu. A przecież historycznie nasze ciała nie są zaprogramowane do siedzenia przed komputerem, lecz polowania i zbierania. Czy moglibyśmy odzyskać fizyczne zdolności naszych przodków? Jakie korzyści mogłoby nam to przynieść? I w końcu: w jaki sposób to zrobić?

Czy moglibyśmy odzyskać fizyczne zdolności naszych przodków? Jakie korzyści mogłoby nam to przynieść?

Re: Holistyczne podejście do zdrowia

Kto dziś pochyla się nad historią opowiadaną przez bunkry na Linii Maginota? Są zrujnowane, zapomniane i tylko nieliczni wiedzą, gdzie dokładnie się znajdują. Jednak te ruiny są pozostałością po wielkiej historii: zbudowano je po I wojnie światowej, by chronić Francję przed atakiem wroga. Na początku postrzegano je jako perły zaawansowanej techniki. Później stały się symbolem francuskiej klęski w 1940 roku.

Postrzegano je jako perły zaawansowanej techniki. Później stały się symbolem francuskiej klęski w 1940 roku.

Linia Maginota

Siedem lat temu para gejów z Rosji, Artiom i Bułat, chciała kupić odpowiedni strój na berlińską paradę gejów. Zszokowany tym, jak droga jest bielizna dla fetyszystów, Artiom usiadł do maszyny do szycia w domu w Nowosybirsku... Dziś oboje mają fabrykę seksownej bielizny - na homofobicznej Syberii!

Re: Seksowna męska bielizna z Syberii

Vanessa została poparzona kwasem przez swojego byłego chłopaka. Rebeccah zmarła od ciosów nożem zadanych przez jej partnera. Chahinez spłonęła, bo domagała się rozstania. Jakie mechanizmy działają u zabójców kobiet? Co mówią o naszych społeczeństwach? W dokumencie zadajemy te pytania prawnikom, działaczkom i bliskim ofiar.

Jakie mechanizmy działają u zabójców kobiet? Co mówią o naszych społeczeństwach?

Należysz do mnie! Kobietobójstwa w Europie

Hania Rani, polska pianistka, kompozytorka i wokalistka, potrafi poruszyć swoich słuchaczy zaledwie kilkoma nutami. Przekonajcie się samo podczas jej koncertu na Piano Day.

Piano Day 2022

Polska wschodząca gwiazda muzyki neoklasycznej

Hania Rani

Narodowosocjalistyczni władcy przystąpili do zacierania śladów swoich zbrodni równie skrupulatnie, co planowali i przeprowadzali masowe mordy. Początkowo chowali ofiary egzekucji w masowych grobach, ale po przełomie wojny i kontrofensywie Armii Czerwonej obawiali się, że ich okrucieństwa zostaną odkryte. Jak systematycznie biurokraci dokonujący masowych mordów zacierali ślady i jak okrutni i nieludzcy się zachowywali, jest do dziś w dużej mierze nieznanym rozdziałem historii wojny.

Jak naziści ukrywali swoje zbrodnie

Narodowosocjalistyczni władcy zacierali ślady swoich zbrodni równie skrupulatnie, co planowali i przeprowadzali masowe mordy. 

Akcja 1005

To jezioro zmienia barwy. Czasem bywa czerwone, czasem lazurowe, czasem jeszcze innego koloru. Dla pobliskich mieszkańców jest przekleństwem – wielu z nich musiało stąd uciekać. A wszystko zaczęło się od kopalni miedzi, która powstała tu za rządów komunistycznego dyktatora Nicolae Ceausescu pod koniec lat siedemdziesiątych.

Rumunia: zatrute jezioro

Czasem bywa czerwone, czasem lazurowe. Dla pobliskich mieszkańców jest przekleństwem – wielu z nich musiało stąd uciekać. 

Dla narodu rosyjskiego negocjacje w Genewie są oznaką rosnącego znaczenia ich kraju, odwetem za upokorzenie lat 90., kiedy po rozpadzie Związku Radzieckiego Rosja straciła na znaczeniu geopolitycznym. Media państwowe bliskie prezydentowi kultywują wizerunek Putina, jako męża stanu, który pomaga ustalać porządek świata i jako jedyny może przywrócić Rosji dawną wielkość na arenie międzynarodowej. Co ludność rosyjska myśli o relacjach z Ukrainą? Nadajemy z Krasnojarska na Syberii, 3500 km od Moskwy.

Co ludność rosyjska myśli o relacjach z Ukrainą? Nadajemy z Krasnojarska na Syberii.

Alpy i historia Europy

Na rewersie mapy - Geopolityka - Magazyn geopolityczny

Na rewersie mapy

Na rewersie mapy

Demokracje: coraz bardziej kruche?

Na Rewersie Mapy

Na Rewersie Mapy

Co dalej z rybołówstwem?

Na rewersie mapy

Na rewersie mapy

Chiny, Rosja i tajemnicza "SOW"

Na rewersie mapy

Na rewersie mapy

Kaukaz: geopolityczny kocioł

Na rewersie mapy

Na rewersie mapy

Afryka Południowa: demony przeszłości

Na rewersie mapy

Na rewersie mapy

Kaliningrad - rosyjska enklawa w Europie

Na rewersie mapy

Na rewersie mapy

Libia: strefa wpływów zagranicznych

Na rewersie mapy

Na rewersie mapy

Francja: między wielkością a upadkiem

Na rewersie mapyAlpy i historia Europy

Polecamy również

Świat według Xi Jinpinga

Świat według Xi Jinpinga

Na Rewersie Mapy

Na Rewersie Mapy

Geopolityka inflacji

Co może powstrzymać Putina?

Co może powstrzymać Putina?

Na Rewersie Mapy

Na Rewersie Mapy

ONZ: Kto się boi Rosji?

Na Rewersie Mapy

Na Rewersie Mapy

Dlaczego Donbas jest tak ważny dla Putina?

Na Rewersie Mapy

Na Rewersie Mapy

Wojna a zaopatrzenie w żywność

Na Rewersie Mapy

Na Rewersie Mapy

Ukraina: przed i po wojnie

Na Rewersie Mapy

Na Rewersie Mapy

Szwecja i Finlandia w NATO

Najpopularniejsze wideo

Toxic Tour

Toxic Tour

Niemcy: żarłoczna odkrywka

Toxic Tour

Toxic Tour

Włochy: zabójczy turkus

Świat według Xi Jinpinga

Świat według Xi Jinpinga

Jungle

Jungle

ARTE Reportage

ARTE Reportage

Imam gej

Re: Uciec przed Putinem

Re: Uciec przed Putinem

Toxic Tour

Toxic Tour

Ukraina: wilki z Czarnobyla

Wojna w Ukrainie: USA vs. Rosja, o co toczy się gra?

Wojna w Ukrainie: USA vs. Rosja, o co toczy się gra?