Stories of Conflict

Turcja, wcześniej nazywana pomostem między kulturami, teraz wydaje się zamykać wewnątrz własnych granic. Prezydent Erdogan marzy o powrocie do czasów Imperium Osmańskiego. Do tego dochodzą spory terytorialne z Kurdami, kryzys uchodźczy i niepewne stosunki z Europą. Ale jak na teraźniejszość Turcji wpływa jej burzliwa przeszłość?

program_content

Turcja: Między demokracją a autokracją

<p>Turcja, wcześniej nazywana pomostem między kulturami, teraz wydaje się zamykać wewnątrz własnych granic. Prezydent Erdogan marzy o powrocie do czasów Imperium Osmańskiego. Do tego dochodzą spory terytorialne z Kurdami, kryzys uchodźczy i niepewne stosunki z Europą. Ale jak na teraźniejszość Turcji wpływa jej burzliwa przeszłość?</p>

Quo vadis, Turcjo?

Turcja, wcześniej nazywana pomostem między kulturami, teraz wydaje się zamykać wewnątrz własnych granic. 

program_playNext

Turcja produkuje miliony dżinsów dla światowych modowych marek. W przemyśle tekstylnym często "czarną robotę" wykonują podwykonawcy. Ich zdrowie często jest narażone na działanie toksycznych chemikaliów. Bego Demir, były robotnik włókienniczy, również jest ofiarą tych praktyk i od lat broni praw swoich kolegów.

Re: Toksyczne jeansy

Podwykonawcy w przemyśle tekstylnym często pracują z toksycznymi chemikaliami i w katastrofalnych warunkach.

Nieznana strona tureckiego przemysłu tekstylnego

program_recommendations

Niełatwo jest sprawić, by kilka narodów żyło w pokoju na tym samym terytorium. Marszałkowi Tito udało się przez 35 lat utrzymać zjednoczenie państwa jugosłowiańskiego. Po jego śmierci w 1980 r. wybuchła beczka prochu w regionie i obudziły się dążenia separatystyczne. Rezultat: dziesięciolecia brutalnych walk i niezliczone ludzkie dramaty.

Jugosławia: wojna byłych

Niełatwo jest sprawić, by kilka narodów żyło w pokoju na tym samym terytorium.

Czy wiedzieliście, że średniowiecze leży tylko kilka kilometrów od wybrzeża Normandii? Ustrój panujący na wyspie Sark to feudalna monarchia dziedziczna pod władzą seniora. Nie ma tu samochodów, drzwi domów nie zamyka się na klucz, a towary rolnicze wystawiane są wraz z ceną i skarbonką.

Sark: feudalna nibylandia

Czy wiedzieliście, że średniowiecze leży tylko kilka kilometrów od wybrzeża Normandii?

Crazy borders

Jak można zgubić 80 km2 terytorium? Tak właśnie stało się z wyspą Bermeja w Meksyku. W konsekwencji kraj stracił potężne źródło ropy naftowej, którym chętnie zajęły się Stany Zjednoczone. 

Bermeja: wyspa, która gdzieś się zapodziała

Miasto podzielone między dwa kraje i linia graniczna przebiegająca pod stopami na chodniku. Baarle leży w Belgii, ale też w Holandii. I to jeszcze nie koniec historii: w jej dalszej części dowiecie się o przemycie krów i sztucznych ogni, musztardzie i makabrycznym trupie.

Baarle: krowy i fajerwerki

Baarle leży w Belgii, ale też w Holandii. Ale jak to się ma do przemytu krów i sztucznych ogni?

Wertykalne slumsy, chińska mafia, dentyści i opium - witamy w Kowloon Walled City w Hongkongu. To najgęściej zaludnione miejsce na świecie: na 2,5 hektarach mieszka tu 33 tysiące osób. I jest to naprawdę państwo w państwie.

Kowloon: mrowisko Hongkongu

Na 2,5 hektarach mieszka tu 33 tysiące osób. I jest to naprawdę państwo w państwie.

Rajskie wyspy czy istne piekło? Żeglarze docierający do wysp Spratly nie byli pewni. Nie ma też konsensusu co do ich przynależności: są chińskie, tajwańskie, filipińskie czy wietnamskie? Faktem jest, że kto nadzieje się na okalające je rafy, znajdzie się w tarapatach! 

Wyspy Spratly: niebo czy piekło?

Rajskie wyspy czy istne piekło? Żeglarze docierający do wysp Spratly nie byli pewni.

Monumentalny masyw, hordy turystów, cesarz, król i niewyraźna mapa - historia szczytu Mont Blanc naszpikowana jest ciekawostkami. Bo to góra położona we Francji, choć we Włoszech. Jak to?

Mont Blanc: kłótnia na szczycie

Monumentalny masyw, hordy turystów, cesarz, król i niewyraźna mapa - historia Mont Blanc naszpikowana jest ciekawostkami.

Zaklęty w czasie półwysep, mnisi i kury - witajcie na Athos w Grecji. Ale czy na pewno w Grecji? Faktem jest, że kobiety nie mają tu wstępu. W XXi w., w Europie. Nie do wiary, ale przekonajcie się sami i same!

Athos: nie do końca Grecja

Czy w XXI w. w Europie można odmówić kobietom wstępu na jakieś terytorium?

Dwa wojujuące kraje i biorące się za łby górale: witajcie w Llivii. Leży ona w Hiszpanii, we Francji, ale przede wszystkim w Cerdanyi. Tutaj granice są naprawdę szalone! 

Llivia: między Francją i Hiszpanią

Dwa wojujuące kraje i biorące się za łby górale.

Polecamy również

program_bonus

Bonuses and Extracts

program_external

Odkryj więcej

program_categoryMostViewed

Fati chciała się dostać do Europy. Nie udało się. Zmarnowała mnóstwo czasu i energii. Po kilku miesiącach spędzonych we włoskim obozie dla migrantów postanowiła wrócić do Ghany, gdzie zostały jej dzieci. Przez bliskich jej powrót został odebrany jako haniebna porażka.

Powrót Fati

Fati chciała się dostać do Europy. Nie udało się. Przez bliskich jej powrót został odebrany jako haniebna porażka. 

Generation Africa

Tramadol jest lekiem przeciwbólowym oficjalnie zaliczanym do „słabych” opioidów. Niektórzy używaja go rekreacyjnie, by przezwyciężyć zmęczenie i zwiększyć wydajność. Jednak wraz z upływem czasu coraz trudniej wyrwać się z tramadolowych szponów. Togo, podobnie jak wiele innych krajów afrykańskich, mierzy się z rosnącym uzależnieniem od leku.

Togo: w szponach Tramadolu

Tramadol jest lekiem przeciwbólowym oficjalnie zaliczanym do „słabych” opioidów. Togo mierzy się z rosnącym uzależnieniem od Tramadolu.

ARTE Reportage

Wojna w Ukrainie jeszcze bardziej unaoczniła strategiczny charakter Azji Środkowej. To zróżnicowany i niezrozumiany region, którego kraje rozwijają się w zmiennym tempie i kierują różnymi ambicjami. Jest jednak jedno silne pragnienie, które je łączy: zniknąć z radaru Moskwy.

Azja Centralna: wielkie skrzyżowanie świata

Kraje Azji środkowej łączy jedno pragnienie: zniknąć z radaru Moskwy.

Na Rewersie Mapy

Mate. Narodowy napój Argentyny. Mate to nie tylko napój, ale też roślina. Ściślej rzecz biorąc, drzewo: yerba mate. To symbol głębokiego poczucia współprzynależności. Życie bez mate jest w kraju gauchów niewyobrażalne. W samej Argentynie produkuje się rocznie 270 milionów kg yerba mate! W czym tkwi tajemnica tego napoju, wywodzącego się ze starych, indiańskich tradycji?

360° Geo

Życie bez mate jest w kraju gauchów niewyobrażalne. W czym tkwi tajemnica tego napoju, wywodzącego się ze starych, indiańskich tradycji?

Mate - dusza Argentyny

Kicz, czy niezrozumiały geniusz? Włoskie disco lat 80. to historia światowego sukcesu, który wyrósł pod ogniem ostrzejszej niż kiedykolwiek krytyki, przyzwyczajonej przez poprzednie dekady do autorskiej i politycznie zaangażowanej muzyki. "Wszystko, co trzeba, to dwie nuty, syntezator i gotowe": tak kiedyś ludzie odtwarzali to, co 40 lat później niektórzy uznaliby za sprytny modus operandi wynalazku ikony nagrywania.  Jak Sabrina Salerno czy duet Righeira podbili branżę i parkiety takimi hitami jak "Boys" czy "Let's go to the beach"? Odpowiedź w tym dokumencie.

Brzmienie lat 80.

Ścieżka dźwiękowa do lat 80-tych: tandeta czy innowacja? Eksperci, świadkowie i muzycy przyglądają się złotej erze Italo Disco.

Italo Disco

Kopenhaga należy do małych europejskich stolic. Ta dawna wioska rybacka nad Öresundem stała się metropolią z wizją. Żadne inne miasto nie buduje tak konsekwentnie swojej zielonej przyszłości. Mieszkańcy wiodą tu spokojne życie, w którym codzienny postęp miesza się z nieustanną kreatywnością. 

Miasta nad brzegiem morza

Kopenhaga - ta dawna wioska rybacka nad Öresundem stała się metropolią z wizją

Kopenhaga

Rozpędzony przemysł szuka sobie nowych terytoriów do eksploatacji. W tym celu gotowy jest przeczesywać nawet dna oceanów. Za tę chciwość możemy jednak słono zapłacić: górnictwo głębinowe może doprowadzić do katastrofy ekologicznej. Nie mniejszym problemem jest wywożenie piasku z plaż, by wykorzystać go w budownictwie. 

Górnictwo głębinowe może doprowadzić do katastrofy ekologicznej. Nie mniejszym problemem jest wywożenie piasku z plaż.

Nadmierna eksploatacja oceanów

Wiosną Walencja świętuje swój karnawał. To wyjątkowe święto celebrujące … błędy, czyli po hiszpańsku “las fallas”. Główną atrakcją rytuału jest pokaz gigantycznych posągów, które zostają obrócone w popiół ostatniego dnia festiwalu. Udokumentowaliśmy jak powstają i giną te efemeryczne dzieła, a także jak Walencjanie i Walencjanki obchodzą to wyjątkowe święto.

360° Świat bez granic

Wiosną Walencja świętuje swój karnawał. To wyjątkowe obchody celebrujące … błędy, czyli po hiszpańsku “las fallas”.

Fallas w Walencji - Święto Ognia

Wydaje nam się, że Gioconda patrzy nam w oczy i śledzi nas wzrokiem. To iluzja optyczna nazywana efektem Mony Lisy. Tworzy kontakt z osobą ze zdjęcia czy filmu. Jednak… przy Giocondzie to nie działa. Mona Lisa patrzy bowiem lekko w prawo. Dlaczego mówimy więc o efekcie Mony Lisy? I dlaczego od 500 lat myślimy, że wodzi za nami wzrokiem?

Mona Lisa nie patrzy na ciebie

Wydaje nam się, że Gioconda patrzy nam w oczy i śledzi nas wzrokiem. Skąd to złudzenie?

Gimnastyka

Według Europejskiego Lobby Kobiet, w 2017 roku kobiety były 27 razy częściej niż mężczyźni narażone na nękanie w sieci i w mediach społecznościowych. Cyberprzemoc wobec kobiet nie jest nagromadzeniem odosobnionych aktów, ale plagą systemu: rozszerzeniem systematycznej przemocy, której kobiety doświadczały i doświadczają codziennie i od zawsze. Internet tylko zaostrzył zakorzeniony od dawna problem.

Mizoginia w internecie

Cyberprzemoc wobec kobiet nie jest nagromadzeniem odosobnionych aktów, ale plagą systemu: rozszerzeniem systematycznej przemocy, której kobiety doświadczały i doświadczają codziennie i od zawsze.

#Szmata

„Jeśli ktokolwiek odważy się oddzielić Tajwan od Chin, chińska armia będzie walczyć za wszelką cenę, aby zmiażdżyć wszelkie próby secesji” – powiedział chiński minister obrony Fengh Wei. Stanowcza odpowiedź jego amerykańskiego odpowiednika, Lloyda Austina: „Nie szukamy konfrontacji, bronimy naszych interesów”. O co chodzi w tym chińsko-amerykańskim pojedynku o Tajwan?

Tajwan: interesy Chin i USA

O co chodzi w chińsko-amerykańskim pojedynku o Tajwan?

Jest to prawdopodobnie największa operacja wojskowa w Europie od czasów zimnej wojny. Mimo protestów, 24 lutego 2022 roku Rosja przypuściła atak na Ukrainę. Prezydent USA Joe Biden stanowczo potępił rosyjską interwencję wojskową. Pozostaje pytanie, jakie interesy w konflikcie ukraińskim reprezentują Rosja i USA? Kto na tym korzysta, a komu może to zaszkodzić? Odpowiedzi udzielają dwaj politolodzy.

Jakie interesy reprezentują Rosja i USA w konflikcie ukraińskim?

Wojna w Ukrainie: USA vs. Rosja, o co toczy się gra?

Zorze polarne to nie tylko spektakularne choreografie świetlne. Niestety mogą również zakłócać działanie sieci telekomunikacyjnych i satelitów, a nawet negatywnie wpływać na klimat.

Zorze polarne to nie tylko spektakularne choreografie świetlne. 

Zorze polarne - piękne i niebezpieczne

Katowice. Miasto, z polsko-niemiecką historią i dziedzictwem socjalizmu, jak żadne inne symbolizuje postindustrialne zmiany. Jednak dziś ważna jest tu kultura, nie węgiel. Industrialna przestrzeń, która została po fabrykach, stała się miejscem realizacji nowych projektów artystycznych. Dziś porozmawiamy o nich z fotografem Bartkiem Barczykiem, malarką Martyną Czech i pianistką Anną Górecką.

Katowice. Miasto, z polsko-niemiecką historią i dziedzictwem socjalizmu, jak żadne inne symbolizuje postindustrialne zmiany. Jednak dziś ważna jest tu kultura, nie węgiel. 

Metropolis: Katowice

Jack White stał się legendą dzięki zespołom, w których śpiewał: The White Stripes i The Raconteurs. Każdy zna „Seven Nation Army” - utwór, który nadaje smaku meczom piłkarskim. W paryskiej Olympii Jack White występuje jednak solo. Jak smakuje sauté? Sprawdźcie sami. 

Koncert w paryskiej Olympii

Jack White stał się legendą dzięki zespołom, w których śpiewał: The White Stripes i The Raconteurs. Jak smakuje sauté?

Jack White

Wygląda na to, że wojna w Ukrainie jest dla polityków zimnym prysznicem. NATO zatwierdziło wsparcie dla Ukrainy „tak długo, jak to konieczne”, wzmocnienie militarne Sojuszu oraz akcesję Szwecji i Finlandii. UE zatwierdziła otwarcie kandydatur Ukrainy i Mołdawii oraz zainicjowała strategiczne dozbrojenie. 

Wojna w Ukrainie: geopolityczny przełom

Wygląda na to, że wojna w Ukrainie jest dla polityków zimnym prysznicem.

Na rewersie mapy

Vanessa została poparzona kwasem przez swojego byłego chłopaka. Rebeccah zmarła od ciosów nożem zadanych przez jej partnera. Chahinez spłonęła, bo domagała się rozstania. Jakie mechanizmy działają u zabójców kobiet? Co mówią o naszych społeczeństwach? W dokumencie zadajemy te pytania prawnikom, działaczkom i bliskim ofiar.

Jakie mechanizmy działają u zabójców kobiet? Co mówią o naszych społeczeństwach?

Należysz do mnie! Kobietobójstwa w Europie

Juliusz ma 91 lat i jest królem włóczęgów. Co roku wraz z nadejściem wiosny przenosi się z mieszkania w mieście do własnoręcznie zbudowanej chaty nad brzegiem Jeziora Solińskiego. Tam może wreszcie żyć samowystarczalnie i w zgodzie z naturą, co według niego jest sekretem długowieczności.

Juliusz ma 91 lat i jest królem włóczęgów. Żyje w zgodzie z naturą nad brzegiem Jeziora Solińskiego.  

Quo vadis, Turcjo?

Turcja: Między demokracją a autokracją