Zahlen schreiben Geschichte

Quand l'histoire fait dates

13th of June 323 BCE - Alexander the Great

13 de junio de 323 a. C., la muerte de Alejandro Magno

13 czerwca 323 p.n.e.: śmierć Aleksandra Wielkiego

La morte di Alessandro Magno, la nascita del mito: 323 a.C

"13 czerwca 323 r.p.n.e.,  w Babilonie umiera Aleksander Wielki. To ważna i dokładna data. Jedna z nielicznych tak dokładnych w greckiej starożytności i jedyna w życiu Aleksandra, jaką możemy określić z dokładnością co do dnia. Śmierć Aleksandra jest tak wyjątkowa, bo otwiera drogę do marzeń: umarł człowiek, i w tej samej chwili zrodził się mit."

program_content

<p>"13 czerwca 323 r.p.n.e.,  w Babilonie umiera Aleksander Wielki. To ważna i dokładna data. Jedna z nielicznych tak dokładnych w greckiej starożytności i jedyna w życiu Aleksandra, jaką możemy określić z dokładnością co do dnia. Śmierć Aleksandra jest tak wyjątkowa, bo otwiera drogę do marzeń: umarł człowiek, i w tej samej chwili zrodził się mit."</p>

Daty, które przeszły do Historii

"Śmierć Aleksandra jest tak wyjątkowa, bo otwiera drogę do marzeń: umarł człowiek, i w tej samej chwili zrodził się mit."

program_playNext

Pandemia koronawirusa poskutkowała we Włoszech głęboką recesją. Kraj czuje się zapomniany przez resztę Unii. Tęskni za solidarnością. Na fali frustracji, ruch Italexitowy skupiony wokół Matteo Brandiego, domaga się wyjścia Włoch ze wspólnoty.

Pandemia i recesja nadszarpnęły UE

Pandemia koronawirusa poskutkowała we Włoszech głęboką recesją. Kraj czuje się zapomniany przez resztę Unii. 

Re: Sfrustrowane Włochy rozważają Italexit

Następne wideo:

program_recommendations

Program do obejrzenia również na stronie historykon.pl

Dochodzi siedemnasta, kiedy 28 sierpnia 1963 r. Martin Luther King rozpoczyna przemówienie. Nie jest pierwszym ani ostatnim mówcą występującym podczas Marszu na Waszyngton. Lecz to za sprawą jego przemówienia ten dzień zapisze się na kartach historii.

Mowy, które zmieniły historię

28.08.1963 17:00. Martin Luther King rozpoczyna przemówienie, dzięki któremu Marsz na Waszyngton na zawsze zapisze się w kartach historii.

I Have a Dream - Martin Luther King

Wiemy, gdzie jest Krym, ale do kogo należy? Do Ukrainy? Do Rosji? Putin dokonał już wyboru. To problem dla sąsiadów Krymu i Zachodu, którzy boją się zniknięcia granic po przejściu Putina.

Historie konfliktu

Wiemy, gdzie jest Krym, ale do kogo należy? Do Ukrainy? Do Rosji? Putin dokonał już wyboru

Rosja, Ukraina i przyszłość Krymu

Yukio Mishima, największy japoński pisarz swojego pokolenia, obsesyjnie związany był ze związkiem ciała. W 1970 roku dokonał nieudanego zamachu stanu i zabił się w archaiczny sposób samurajów przed tłumem przestraszonych i zafascynowanych gapiów.

Zapomniani

Yukio Mishima: piękny aż do śmierci

W wieku 29 lat Tsutomu Yamaguchi jest prawdopodobnie najbardziej pechowym człowiekiem w historii. 6 sierpnia 1945 roku był w podróży służbowej do Hiroszimy, gdy wybuchła bomba atomowa. Przerażony ucieka od apokaliptycznych scen, by wrócić do domu... do Nagasaki.

Tsutomu Yamaguchi ma talent do pojawianie się w niewłaściwym sztukę miejscu w niewłaściwym czasie.

Yamaguchi, ocalały z Hiroszimy i Nagasaki

Niełatwo jest sprawić, by kilka narodów żyło w pokoju na tym samym terytorium. Marszałkowi Tito udało się przez 35 lat utrzymać zjednoczenie państwa jugosłowiańskiego. Po jego śmierci w 1980 r. wybuchła beczka prochu w regionie i obudziły się dążenia separatystyczne. Rezultat: dziesięciolecia brutalnych walk i niezliczone ludzkie dramaty.

Stories of Conflict

Niełatwo jest sprawić, by kilka narodów żyło w pokoju na tym samym terytorium.

Jugosławia: wojna byłych

W czasie zamachu stanu generała Franco w 1936 roku, Dolores Ibárruri Gómez na antenie madryckiego radia wzywała hiszpańską ludność do protestów. Podczas trzech kolejnych lat wojny domowej w Hiszpanii jej hasło „¡No Pasarán!” stało się zawołaniem bojowym wszystkich antyfaszystów i najpopularniejszym hasłem używanym przez stronę republikańską. 

W czasie zamachu stanu generała Franco w 1936 roku, hasło  Dolores Ibárruri Gómez „¡No Pasarán!” stało się zawołaniem bojowym wszystkich antyfaszystów.

¡No Pasarán! - Dolores Ibárruri

Nieco ponad rok po zakończeniu II wojny światowej Europa znajduje się na rozdrożu: Niemcy, podzielone na strefy okupacyjne, są pod kontrolą aliantów. Francja wierzy, że znów nadejdą szczęśliwe dni. Na wschodzie Sowieci potęgują swoje wpływy. Na zachodzie Amerykanie wzmacniają sojusze. Nastaje nowy podział świata. Aby uniknąć kolejnej wojny, Churchill nawołuje do zrzeszenia narodów Europy podczas przemówienia na uniwersytecie w Zurychu, 19 września 1946 roku.

Nieco ponad rok po zakończeniu II wojny światowej Europa znajduje się na rozdrożu. Nastaje nowy podział świata. Aby uniknąć kolejnej wojny, Churchill nawołuje do zrzeszenia narodów Europy.

Let Europe Arise! - Winston Churchill

Myśląc o terroryzmie, widzimy kolesi przebranych za Ninja, którzy odcinają głowy na pustyni lub strzelają, krzycząc "Allahu akbar". Jednak terroryzm nie jest wcale nowym zjawiskiem i odpowiada logikom bardziej złożonym, niż przypuszczamy. W dzisiejszym programie mamy dla Was „bombowy” odcinek, w którym wyjaśnimy czym jest terroryzm i jak z nim walczyć.
 

Terroryzm nie jest wcale nowym zjawiskiem i odpowiada logikom bardziej złożonym, niż przypuszczamy.

Terroryzm

Polecamy również

program_bonus

Bonuses and Extracts

program_external

Odkryj więcej

program_categoryMostViewed

Każdej jesieni w lasach Rumunii wybucha gorączka złota. Zbiera się tu setki kilogramów trufli dziennie. Borowiki i kurki też przynoszą dobre dochody. Z ich zbierania żyją całe rodziny. Dla wielu nie ma innej alternatywy, by zarobić. Obrońcy przyrody są jednak zaniepokojeni taką grabieżą lasów.

Każdej jesieni w lasach Rumunii wybucha gorączka złota. Zbiera się tu setki kilogramów trufli dziennie. Borowiki i kurki też przynoszą dobre dochody. 

Grzybobrania w Rumunii: konieczne i niebezpieczne

Juliusz ma 91 lat i jest królem włóczęgów. Co roku wraz z nadejściem wiosny przenosi się z mieszkania w mieście do własnoręcznie zbudowanej chaty nad brzegiem Jeziora Solińskiego. Tam może wreszcie żyć samowystarczalnie i w zgodzie z naturą, co według niego jest sekretem długowieczności.

Juliusz ma 91 lat i jest królem włóczęgów. Żyje w zgodzie z naturą nad brzegiem Jeziora Solińskiego.  

Karpaty: polscy wagabundzi

W maju 2020 roku w Afganistanie miała miejsce straszna zbrodnia. Uzbrojeni mężczyźni włamali się do szpitala położniczego i zabili 25 osób: położne, ciężarne kobiety i noworodki. Tragedia wstrząsnęła społeczeństwem i podała w wątpliwość sens negocjacji pokojowych, które afgański rząd negocjuje z talibami.

ARTE Reportage

W maju 2020 r. w Afganistanie uzbrojeni mężczyźni włamali się do szpitala położniczego i zabili 25 osób: położne, ciężarne kobiety i noworodki. 

Afganistan: wojna przeciwko noworodkom

Koronawirus odsłonił to, czego kraj od dawna nie chciał widzieć: system opieki zdrowotnej w Rumunii sam jest ciężko chory wskutek kilkudziesięcioletnich zaniedbań. 10.000 nowych przypadków koronawirusa dziennie, śmiertelność między 70 a 90% - najwyższa w UE - Rumunia, już osłabiona przez swoją gospodarkę, zostaje dodatkowo osłabiona przez pandemię. Przestarzały sprzęt medyczny, niewiele leków, niewielu specjalistów: kraj walczy o zatrzymanie lekarzy, którzy wyjeżdżają, aby praktykować w innych częściach Europy.

Koronawirus odsłonił to, czego kraj od dawna nie chciał widzieć: system opieki zdrowotnej w Rumunii sam jest ciężko chory wskutek kilkudziesięcioletnich zaniedbań. 

Rumunia: wybuch wirusa

Odnalezienie drogi do własnej seksualności i nieskrępowane wyrażanie siebie to niełatwe zadania. Nie ma seksu bez oczekiwań społecznych. Jak się od nich uwolnić? W końcu seks powinien być zabawą, a nie kolejnym konkursem.

Streetphilosophy

Seks powinien być zabawą, a nie kolejnym konkursem.

Uwolnić seksualność

W Bieszczadach żyją najstarsi w Polsce pustelnicy. Uciekli w dzikie lasy, by cieszyć się samotnością. Dzicz to dla bieszczadzkich pustelników zachwyt naturą i życie w spokoju, lecz często również niewygoda i ciężka praca. Jednak „lepsze odciski na rękach niż wrzody na żołądku” – jak tłumaczy jeden z nich.

W Bieszczadach żyją najstarsi w Polsce pustelnicy - miłośnicy natury i spokoju, a także krytycy systemu. „Lepsze odciski na rękach niż wrzody na żołądku” – tłumaczą.

Polska: Niekonwencjonalna emerytura w Karpatach

Po wielkiej powodzi w listopadzie 2019 roku w Wenecji wciąż trwa stan wyjątkowy. Zimowe powodzie należą tu do codzienności. Jednak tym razem powódź zaskoczyła Wenecjan. Zniszczeniu uległy domy i sklepy, ale także cenne dzieła sztuki i kultury. Wenecja nie posiada dobrze rozwiniętych systemów ochrony przeciwpowodziowej, a zmiany klimatu prognozują kolejne powodzie. Czy Wenecja stoi na skraju przepaści?

Czy miasto da się jeszcze uratować?

Re: Wenecja tonie

Dawno temu w fantastycznej przeszłości ludzie, elfy i krasnoludy zjednoczyli się przeciwko Sauronowi, Władcy Ciemności. Jego pierścień, odnaleziony przez hobbita, należy za wszelką cenę zniszczyć. Drużyna Pierścienia rusza więc w długą i niebezpieczną podróż. Przejdzie lasy pełne mówiących drzew, będzie walczyć z orkami Sarumana, pokonywać Góry Mgliste, zejdzie w głębiny krasnoludzkich kopalni królestwa Morii, będzie przedzierać się przez niebezpieczną przełęcz Caradhras, by podążać do Mordoru będącego celem epickiej wyprawy. A my – wraz z nimi, by pokazać Wam te wszystkie miejsca! 

Kultowe sceny kina

Wyruszamy do Mordoru wraz z Drużyną Pierścienia - zabieramy Was z nami, by pokazać Wam słynne miejsca z filmów "Władca Pierścieni" - takimi jakie sa w rzeczywistości.

Śladami filmu "Władca Pierścieni"

Turów. Tomasz i Marta Kukucowie są wściekli. Kopalnia, w której pracują od 20 lat jest teraz zagrożona zamknięciem. To rzeczywistość tysięcy innych osób zatrudnionych w górnictwie. Druga strona medalu? Jeśli kopalnia będzie funkcjonowała, za kilka lat całkowicie wyczerpie zapasy wody w regionie.

Spór na granicy

Co się kryje za sporem w trójkącie granicznym? I jak to wpływa na lokalnych mieszkańców i mieszkanki?

Re: Kopalnia Turów

W Indiach pracownice rolne stawiane są pod presją usunięcia macicy, aby mogły pracować bez przerwy. Długo była to jedna z najlepiej chronionych tajemnic wsi w Indiach. Podczas gdy wskaźnik histerektomii (zabieg chirurgicznego usunięcia macicy) na Zachodzie wynosi 2/1000, w Indiach osiąga 17/1000, do 350/1000 w stanie Maharasztra na zachodzie kraju, w tzw „Pasie Cukrowym”. Przez ostatnie 10 lat 14 000 zbieraczek trzciny poddało się histerektomii. Reportaż.

W Indiach pracownice rolne stawiane są pod presją usunięcia macicy, aby mogły pracować bez przerwy. Długo była to jedna z najlepiej chronionych tajemnic wsi w Indiach. 

Indie: wioski bez macicy

Od czasu przejęcia Kabulu przez talibów kilka tysięcy Afgańczyków próbowało uciec ze swojego kraju. Wśród nich jest wiele postaci ze świata sztuki i kultury, które w obawie o swoje życie błagają Zachód, by o nich nie zapominał.

Twist

"Nie zapomnij o nas!" Afgańscy artyści proszą świat zachodni.

Artyści z Afganistanu

Kimberose – Kimberly Kitson Mills – jest młodą francuska wokalistką soulową o zmysłowym głosie, która ostatnio cieszy się ogromną popularnością. Podczas prywatnego koncertu w paryskiej Salle Wagram przenosi nas do innego świata.

Prywatny koncert w Paryżu

Kimberly Kitson Mills przenosi nas do innego świata podczas prywatnego koncertu w paryskiej Salle Wagram.

Kimberose

W latach 1979-1989 ponad 60 tysięcy młodych rosyjskich żołnierzy wyjechało na wojnę do Afganistanu. Ponad jedna trzecia z nich nigdy nie wróciła, a 500 rozpłynęło się w powietrzu. Nikt nie wie, co się z nimi stało. W reportażu udajemy się do Rosji, by porozmawiać z tymi, którym dane było wrócić.

W latach 1979-1989 ponad 60 tysięcy rosyjskich żołnierzy wyjechało do Afganistanu. Jedna trzecia z nich nigdy nie wróciła.

Afganistan: zaginieni żołnierze Armii Czerwonej

Z okazji swojego 50-lecia francuska stacja radiowa FIP zaprosiła brytyjskiego artystę Stinga na prywatny koncert w Panteonie w Paryżu. Nigdy wcześniej muzyka pop nie zagrała w słynnej Hall of Fame.

50-lecie radia FIP

Gwiazda popu wśród narodowych bohaterów

Sting w Panteonie

Od rozpoznawania mowy po autonomiczną jazdę — sztuczna inteligencja (lub AI) jest wszędzie. Jednak czy taka samo ucząca się, zasilana danymi maszyna może być również kreatywna? Artyści badają jej potencjał twórczy i demonstrują ryzyko nieskrępowanego „dataizmu”. Wystawa w Niemieckim Muzeum Higieny w Dreźnie pokazuje szanse i zagrożenia związane z AI.

Czy samo ucząca się, zasilana danymi maszyna AI jest również kreatywna…?

Sztuczna inteligencja: czy istnieją kreatywne maszyny?

Pippi Pończoszanka, silna i psotna dziewczyna z piegami i czerwonymi warkoczami, podbija klasyczny balet. Szwedzka tancerka i choreografka Pär Isberg zabiera bohaterkę powieści Astrid Lindgren na scenę operową w Helsinkach. Muzykę zapewniają Georg Riedel i Stefan Nilsson.

Pär Isberg zabiera bohaterkę powieści Astrid Lindgren na scenę operową w Helsinkach.

Pippi Långstrump w Operze Helsińskiej

Na XXI-wiecznych polach bitwy widać coraz mniej żołnierzy, a coraz więcej dronów i robotów. Przyglądamy się przeszłym i dzisiejszym konfliktom, by przeanalizować ten trend. Zaczynamy od mapy konfliktów na świecie, a następnie zestawiamy technologie, które zostały w nich wykorzystane. Czy w przyszłości czekają nas wojny prowadzone wyłącznie przez roboty?

Na rewersie mapy

Czy w przyszłości czekają nas wojny prowadzone wyłącznie przez roboty?

Wojna XXI wieku: roboty i ludzie

Kalifornijskie lowridery to szczególny kult motoryzacyjny. Im stary pojazd jest bardziej wypucowany i im niżej osadzony, tym większy szpan. I choć lowriding zaczął się jako czysto męska sprawa, dziś coraz więcej kobiet podbija scenę. Kilka pań zaprosiło nas do swoich bryk, żebyśmy mogli lepiej zrozumieć, o co w tym wszystkim chodzi.

360° GEO

Im stary pojazd jest bardziej wypucowany i im niżej osadzony, tym większy szpan.

Lowriding w Los Angeles

Indie to jeden z krajów najbardziej dotkniętych przez pandemię Covid-19. Z powodu wirusa zmarło tam ponad 500 tysięcy osób. Brutalna druga fala, która ogarnęła kraj zeszłej wiosny, zniszczyła całe rodziny i pozostawiła po sobie 100 tysięcy sierot. Nasza ekipa reporterska udała się na miejsce, by udokumentować, jak radzą sobie w tych nowych, nieoczekiwanych warunkach.

W Indiach pandemia zniszczyła całe rodziny i pozostawiła po sobie 100 tysięcy sierot.