Name: Serbia: klejnot brutalizmu - Czerwony Urbex (7/8)
Uploaded: 2019-11-29T00:00:00.000+01:00
Duration: 313 s
Description: Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych - klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym. Zbudowany w 1977 roku dla firmy Genex, od czasu bombardowań NATO w latach 90. jest obrazem upadku. Wszechobecna cisza czyni atmosferę opustoszałych biur jeszcze bardziej upiorną.

Urbex Rouge (7/8)

Belgrado: il gioiello del Brutalismo

Belgrade: A Brutalist Jewel

Urbex im Osten (7/8)

Serbia: klejnot brutalizmu

Belgrado: La joya de la arquitectura brutalista

Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych -  klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym. Zbudowany w 1977 roku dla firmy Genex, od czasu bombardowań NATO w latach 90. jest obrazem upadku. Wszechobecna cisza czyni atmosferę opustoszałych biur jeszcze bardziej upiorną.

program_content

Podróż przez ruiny komunizmu

Czerwony Urbex

<p>Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych -  klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym. Zbudowany w 1977 roku dla firmy Genex, od czasu bombardowań NATO w latach 90. jest obrazem upadku. Wszechobecna cisza czyni atmosferę opustoszałych biur jeszcze bardziej upiorną.</p>

Czerwony Urbex (7/8)

Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych -  klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym

program_playNext

Wünsdorf, było najważniejszym radzieckim miastem na niemieckiej ziemi. W tej bazie mieściło się w okresie zimnej wojny, naczelne dowództwo Armii Czerwonej. Było to też największe radzieckie miasto poza ZSRR. Mieszkało tu na stałe 35-40 tysięcy ludzi. Nie tylko żołnierze, ale ich rodziny i pracownicy cywilni. Było tu wszystko, co jest niezbędne w mieście: szkoły, przedszkola, teatr, kino, sklepy, osiedla mieszkaniowe, obiekty sportowe…  Kompletna miejska infrastruktura. Mówiono tu po rosyjsku, a Niemcy zwykle nie mieli wstępu.

Czerwony Urbex (1/8)

Wünsdorf, było najważniejszym radzieckim miastem na niemieckiej ziemi. W tej bazie mieściło się w okresie zimnej wojny, naczelne dowództwo Armii Czerwonej. Było to też największe radzieckie miasto poza ZSRR. 

Niemcy: zniknięcie Armii Czerwonej

Symbol i pamiątka bułgarskiego komunizmu. Buzłudża - lśniący przykład architektury brutalizmu został wzniesiony w 1981 roku pośród bałkańskich gór na polecenie szefa Ludowej Republiki Bułgarii Todora Żiwkowa. W czasach realnego socjalizmu odbywały się tu mistyczne pielgrzymki. Teraz, wraz z upadkiem bloku sowieckiego, budynek popadł w zapomnienie.

Czerwony Urbex (2/8)

Symbol i pamiątka bułgarskiego komunizmu. Buzłudża  - lśniący przykład architektury brutalizmu został wzniesiony w 1981 roku pośród bałkańskich gór na polecenie szefa Ludowej Republiki Bułgarii Todora Żiwkowa.

Bułgaria: UFO komunizmu

Symbolem epoki komunizmu w Chorwacji jest zachwycający budynek ze stalowych paneli, zbudowany na Petrovej Gorze w czasach reżimu marszałka Tito.  Budynek powstał w 1981 roku jako pomnik antyfaszystowskiej rebelii ludności byłej Jugosławii. W jego wnętrzu znajdować się miało muzeum, wystawy, biblioteki, teatr… Wielkie centrum kultury szerzące wiedzę o powstaniu i ruchu wyzwoleńczym. Dziś jego ściany rozpadają się na kawałki, a stal została rozkradziona. Jednak widmo komunizmu wciąż odbija się tu echem ...
 

Czerwony Urbex (3/8)

Symbolem epoki komunizmu w Chorwacji jest zachwycający budynek ze stalowych paneli, zbudowany na Petrovej Gorze w czasach reżimu marszałka Tito.  

Chorwacja: ostatnie szaleństwo Tito

W Gruzińskim mieście Ckaltubo znajduje się ulubione miejsce Stalina: uzdrowisko, które przeżywało swój wielki rozkwit w latach 50. XX wieku. Wśród rozpadających się ścian starego sanatorium spoczywają duchy radzieckich robotników. Wysublimowane ruiny, służą jako apokaliptyczne świadectwo epoki komunizmu.

Czerwony Urbex (4/8)

W Gruzińskim mieście Ckaltubo znajduje się ulubione miejsce Stalina: uzdrowisko, które przeżywało swój wielki rozkwit w latach 50. XX wieku. 

Gruzja: tajne sanatorium Stalina

W 1988 roku tuż przed końcem reżimu komunistycznego w Albanii, w Tiranie wzniesiono pomnik faraona ku pamięci dyktatora Envera Hodży, który prowadził kraj żelazną ręką i dzięki któremu Albania zyskała przydomek „Korea Północna Europy”. Po 1991 roku budynek został przekształcony w centrum kultury, w którym odbywały się pierwsze imprezy rave i stał się symbolem wyzwolenia z Tirany.

Czerwony Urbex (5/8)

W 1988 roku tuż przed końcem reżimu komunistycznego w Albanii, w Tiranie wzniesiono pomnik faraona ku pamięci dyktatora Envera Hodży, który prowadził kraj żelazną ręką i dzięki któremu Albania zyskała przydomek „Korea Północna Europy”. 

Albania: Piramida tyrana

Otwarty w Kiszyniowie (Mołdawia) w 1981 roku cyrk, jest modelowym przykładem brutalizmu. W budynku tym odbywały się przepiękne pokazy, o których marzyły całe pokolenia. Dziś żelazne posągi zostały zniszczone przez wandali, a ścienne freski noszą zapach wilgotnego kurzu. Co pozostało dzisiejszym dorosłym z tego miejsca pełnego wspomnień?

Czerwony Urbex (6/8)

Otwarty w Kiszyniowie (Mołdawia) w 1981 roku cyrk, jest modelowym przykładem brutalizmu.

Mołdawia: duchy sowieckiego cyrku

Romashka,zwana również kłosem kukurydzy to blok zbudowany w latach 80. Pod mieszkania socjalne. Można było w nim mieszkać, czekając na znalezienie stałego miejsca pobytu. Znajdowała się w nim wspólna pralnia, kuchnia, a nawet sala gimnastyczna. Dziś większość pięter stoi pusta, ale na niektórych kondygnacjach nadal żyją ludzie. Legenda głosi, że Romashka kiedyś obracała się na kołach wokół własnej osi…

Czerwony Urbex (8/8)

Romashka,zwana również kłosem kukurydzy to blok zbudowany w latach 80. pod mieszkania socjalne. 

Mołdawia: piekielna wieża komunizmu

Czerwony Urbex - Podróż przez ruiny komunizmu

program_recommendations

Rower – symbol wolności i szacunku do środowiska. W dzisiejszym odcinku zajeżdżamy do Berlina - nieoficjalnej stolicy rowerów vintage, do Londynu – gdzie rowerowe kafejki proponują również wieczory „speed-dating”, oraz do Holandii - prekursorki rowerowego szaleństwa.

Rower to styl życia

Rower – symbol wolności i szacunku do środowiska. 

Biking Boom

Rowerowe kształty, idealnie działający mechanizm i ponadczasowa symbolika inspirują artystów na całym świecie. W dzisiejszym odcinku spotkamy niektórych z nich.

Rower w popkulturze

Rowerowe kształty, idealnie działający mechanizm i ponadczasowa symbolika inspirują artystów na całym świecie. W cieńszym odcinku spotkamy niektórych z nich.

Niepokoją, zajmują miejsce i nadal nas nawiedzają. Dyktatorzy, bohaterowie wstydliwych kart historii czy dzieła kontrowersyjnych rzeźbiarzy, rozbudzają niemałe emocje. Od głowy słynnego pomnika Lenina po rasistowskie przedstawienia niemieckiej epoki kolonialnej, refleksja na temat najbardziej problematycznych pomników w Berlinie.

Gimnastyka

Czy należy niszczyć kotrowersyjne pomniki i budowle?

Kontrowersyjne rzeźby

Rower jako symbol buntu i ideologia wolności. Of Stanów Zjednoczonych przez Londyn aż po Iran.

Jednośladowa rewolucja

Kto nie słyszał o „Myślicielu” Rodina? Odlewy tej rzeźby znaleźć można na całym świecie. Od Paryża przez Szanghaj, po brazylijskie Recife i Moskwę. Zastygły w brązie - myśli. I tak od 1880 roku zmusza nas do myślenia, jest analizowana, fotografowana, obserwowana… Jednak o czym, a raczej o kim myśli ten myśliciel od ponad wieku?

Kto nie słyszał o „Myślicielu” Rodina? O czym, a raczej o kim myśli ten myśliciel od ponad wieku?

O czym myśli myśliciel?

Na przełomie lat 50. kilku filmowców zrewolucjonizowało francuskie i światowe kino. To Nowa Fala La Nouvelle Vague: Truffaut, Chabrol, Godard, Rivette, Rohmer & Co. Filmy kręcą szybko, z małymi budżetami, w naturalnej scenografii i w ciągłym ruchu. Ich manifestem jest "Do utraty tchu" Jean-Luca Godarda. Opowiemy wam to wszystko w jednym ujęciu.

Na początku lat pięćdziesiątych grupa filmowców zrewolucjonizowała kino francuskie: wśród nich François Truffaut, Jean-Luc Godard, Jacques Rivette, Éric Rohmer, Claude Chabrol i Jean Pierre Melville. Ruch kinematograficzny przejdzie do historii jako „nowa fala”.

La Nouvelle Vague

Najlepszy z najlepszych - niemal 50 lat po śmierci Bruce Lee nadal pozostaje najważniejszą postacią sztuk walki. Często kopiowany, dalej niezrównany. Ma oddanych fanów na całym świecie, nawet gdy Quentin Tarantino pozwala sobie w swoim filmie zakwestionować moc małego smoka. Zajmijmy się więc tym tematem tabu z dzieciństwa: czy Bruce Lee naprawdę dobrze walczył?

To pytanie graniczy z bluźnierstwem: czy Bruce Lee rzeczywiście dobrze walczył?

Czy Bruce Lee naprawdę umiał walczyć?

Wydaje nam się, że Gioconda patrzy nam w oczy i śledzi nas wzrokiem. To iluzja optyczna nazywana efektem Mony Lisy. Tworzy kontakt z osobą ze zdjęcia czy filmu. Jednak… przy Giocondzie to nie działa. Mona Lisa patrzy bowiem lekko w prawo. Dlaczego mówimy więc o efekcie Mony Lisy? I dlaczego od 500 lat myślimy, że wodzi za nami wzrokiem?

Wydaje nam się, że Gioconda patrzy nam w oczy i śledzi nas wzrokiem. Skąd to złudzenie?

Mona Lisa nie patrzy na ciebie

Wszyscy mają sutki. Jednak sutek sutkowi nierówny, przynajmniej w mediach społecznościowych. Na facebooku i instagramie panuje zakaz publikowania kobiecych sutków. Jednak czemu na takich portalach sutki kobiet obowiązują inne zasady?Przecież męskich ciał się nie cenzuruje, chyba że są zupełnie nagie.I jak na te ograniczenia reaguje scena artystyczna?

Wszyscy mają sutki. Jednak sutek sutkowi nierówny...

Dlaczego sutki są cenzurowane w mediach społecznościowych?

Polecamy również

program_bonus

Bonuses and Extracts

program_external

Odkryj więcej

program_categoryMostViewed

Słynna amsterdamska dzielnica czerwonych latarni przyciąga tak wielu imprezowiczów, że miejscowi nie mogą już tego znieść. Rada Miejska rozważa przeniesienie prostytutek, aby przyciągnąć inny rodzaj turystyki do historycznego centrum.

Słynna amsterdamska dzielnica czerwonych latarni przyciąga tak wielu imprezowiczów, że miejscowi nie mogą już tego znieść.

Re: Turystyka imprezowa w Amsterdamie

W czerwcu 2019 roku prezydent Rosji Władimir Putin i prezydent Chin Xi Jinping spotkali się, by uczcić 70. Rocznicę nawiązania relacji dyplomatycznych. Obaj przywódcy dołożyli wszelkich starań, by ukazać całemu światu ich pełne porozumienie. Tych dwóch autokratów łączy także SOW (Szanghajska Organizacja Współpracy), międzyrządowe porozumienie w kwestii bezpieczeństwa i współpracy gospodarczej, stworzone przez Chiny, Rosję oraz inne kraje Azji i Eurazji. To właśnie tej tajemniczej organizacji przyjrzymy się w dzisiejszym odcinku.

Na rewersie mapy

W dzisiejszym odcinku przyjrzymy się SOW - Szanghajskiej Organizacji Współpracy - międzyrządowemy porozumieniu w kwestii bezpieczeństwa i współpracy gospodarczej, stworzonemu przez Chiny, Rosję oraz inne kraje Azji i Eurazji.

Chiny, Rosja i tajemnicza "SOW"

W maju 2020 roku w Afganistanie miała miejsce straszna zbrodnia. Uzbrojeni mężczyźni włamali się do szpitala położniczego i zabili 25 osób: położne, ciężarne kobiety i noworodki. Tragedia wstrząsnęła społeczeństwem i podała w wątpliwość sens negocjacji pokojowych, które afgański rząd negocjuje z talibami.

ARTE Reportage

W maju 2020 r. w Afganistanie uzbrojeni mężczyźni włamali się do szpitala położniczego i zabili 25 osób: położne, ciężarne kobiety i noworodki. 

Afganistan: wojna przeciwko noworodkom

Koronawirus odsłonił to, czego kraj od dawna nie chciał widzieć: system opieki zdrowotnej w Rumunii sam jest ciężko chory wskutek kilkudziesięcioletnich zaniedbań. 10.000 nowych przypadków koronawirusa dziennie, śmiertelność między 70 a 90% - najwyższa w UE - Rumunia, już osłabiona przez swoją gospodarkę, zostaje dodatkowo osłabiona przez pandemię. Przestarzały sprzęt medyczny, niewiele leków, niewielu specjalistów: kraj walczy o zatrzymanie lekarzy, którzy wyjeżdżają, aby praktykować w innych częściach Europy.

Koronawirus odsłonił to, czego kraj od dawna nie chciał widzieć: system opieki zdrowotnej w Rumunii sam jest ciężko chory wskutek kilkudziesięcioletnich zaniedbań. 

Rumunia: wybuch wirusa

Wszyscy.tkie znamy ból pleców. W pandemii wzmaga go dodatkowy czynnik: improwizowane domowe biuro. Home office i zdalna nauka stały się próbą obciążeniową. Rozmawiamy ze specjalistami.tkami, które mówią nam, jak poradzić sobie z bólem pleców.

Home office i zdalna nauka stały się próbą obciążeniową dla naszych pleców.

Ból pleców

Jeśli polski Trybunał Konstytucyjny w myśl polskiemu rządowi zdecyduje o wyższości prawa krajowego nad unijnym, z prawnego punktu widzenia będzie to swoisty "Polexit". Po "Lex-TVN" i problemie uchodźców na granicy z Białorusią, jest to kolejne działanie rządu budzące kontrowersje na linii Warszawa-Bruksela.

Polski rząd chciałby potwierdzić wyższość prawa krajowego nad prawem europejskim.

Czy Polsce grozi Polexit?

Pandemia koronawirusa poskutkowała we Włoszech głęboką recesją. Kraj czuje się zapomniany przez resztę Unii. Tęskni za solidarnością. Na fali frustracji, ruch Italexitowy skupiony wokół Matteo Brandiego, domaga się wyjścia Włoch ze wspólnoty.

Pandemia i recesja nadszarpnęły UE

Pandemia koronawirusa poskutkowała we Włoszech głęboką recesją. Kraj czuje się zapomniany przez resztę Unii. 

Re: Sfrustrowane Włochy rozważają Italexit

Zawieszone zajęcia z edukacji seksualnej, moralność seksualna głęboko zakorzeniona w katolicyzmie i rząd, który otwarcie potępia mniejszości seksualne: kwestia seksualności głęboko dzieli polskie społeczeństwo. Ostatni wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji tylko zaognił już i tak bardzo napiętą sytuację, a tysiące ludzi w Polsce i na świecie postanowiło wyjść na ulicę w ramach protestu i solidarności z polskimi kobietami.

Zawieszone zajęcia z edukacji seksualnej, moralność seksualna głęboko zakorzeniona w katolicyzmie i rząd, który otwarcie potępia mniejszości seksualne: kwestia seksualności głęboko dzieli polskie społeczeństwo.

Re: Edukacja seksualna w Polsce

Trzydzieści lat po upadku ZSRR Rosja Władimira Putina próbuje wzmocnić swoje wpływy poprzez obecność na Ukrainie, czy w Gruzji. W reportażu przyglądamy się, jak do tego celu wykorzystuje się retorykę o silnym państwie gotowym odbudować wokół siebie dawny sojusz, a także o zagrożonej ojczyźnie, której należy bronić za wszelką cenę.

Rosja stosuje retorykę o silnym państwie gotowym odbudować wokół siebie dawny sojusz.

Rosja: historia według Putina

„W aktorstwie najbardziej lubię właśnie to, że można wieść tak wiele różnych żyć. Nie przeżywa się życia jako jedna i ta sama osoba. Można mieć sto różnych wcieleń. Taką możliwością nie można wzgardzić”. Niezapomniana w filmach takich jak "Kobieta pod presją", "Gloria" czy "Strumienie Miłości", Gena Rowlands odcisnęła swoje piętno w amerykańskim kinie. Przedstawiamy Wam portret niezwykłej aktorki.

Niezależna w kinie i w życiu

Niezapomniana w filmach takich jak "Kobieta pod presją", "Gloria" czy "Strumienie Miłości", Gena Rowlands odcisnęła swoje piętno w amerykańskim kinie. Przedstawiamy Wam portret niezwykłej aktorki.

Gena Rowlands

Historycznie stosunki między Polską a Niemcami nie zawsze były łatwe. Co obecnie Polacy sądzą o polityce Angeli Merkel? Udaliśmy się na ulice Warszawy, by ich o to zapytać. 

Bye Bye Merkel

Co Polacy sądzą o polityce Angeli Merkel? 

Angela Merkel a Warszawa

W latach 1979-1989 ponad 60 tysięcy młodych rosyjskich żołnierzy wyjechało na wojnę do Afganistanu. Ponad jedna trzecia z nich nigdy nie wróciła, a 500 rozpłynęło się w powietrzu. Nikt nie wie, co się z nimi stało. W reportażu udajemy się do Rosji, by porozmawiać z tymi, którym dane było wrócić.

W latach 1979-1989 ponad 60 tysięcy rosyjskich żołnierzy wyjechało do Afganistanu. Jedna trzecia z nich nigdy nie wróciła.

Afganistan: zaginieni żołnierze Armii Czerwonej

Czwartego sierpnia 2020 r. w porcie w Bejrucie eksplodował zbiornik na zboże. Był to jeden z największych wybuchów w historii. Dziś port nadal wygląda jak pobojowisko. Nasza ekipa reporterska spotkała się z bliskimi ofiar, którzy dociekają sprawiedliwości. Władze Libanu obiecały błyskawiczne śledztwo, ale oficjalna wersja nikogo nie satysfakcjonuje. Istnieją podejrzenia, że w całej sprawie chodzi o międzynarodowy handel bronią.

Reportaż z portu w Bejrucie, gdzie rok temu eksplodował zbiornik na zboże. 

Liban: kto jest winien wybuchu w Bejrucie?

Przekop Mierzei Wiślanej ma umożliwić budowę kanału żeglugowego pozwalającego statkom na wypłynięcie na Bałtyk z portu w Elblągu bez konieczności przekraczania terytorium Rosji. Jednak kanał ma zostać zbudowany w środku rezerwatu przyrody.  Wyciętych zostało już ponad 10 000 drzew.

Przekop Mierzei Wiślanej ma umożliwić budowę kanału żeglugowego. Jednak kanał ma zostać zbudowany w środku rezerwatu przyrody...

Przekop Mierzei Wiślanej

Para francusko-niemiecka jest uważana za główną siłę napędową polityki europejskiej. Jaki wizerunek Angeli Merkel mają Francuzi, imigranci i turyści przebywający w Paryżu?

Bye bye Merkel

Jaki wizerunek Angeli Merkel mają Francuzi?

Angela Merkel a Paryż

Bispingen, mała miejscowość wśród Pustaci Lüneburskiej, to ostatnia deska ratunku dla psów zaliczanych do ras groźnych. Vanessa Bokr prowadzi tutaj schronisko dla trudnych psów. Zajmuje się przypadkami, które przez niewłaściwe wychowanie stały się agresywne i psami zakupionymi naprędce, które potem stały się obciążeniem dla właścicieli. Vanessa jest trenerką psów z wykształcenia i od 17 lat zajmuje się psami, z którymi nikt nie chce mieć do czynienia. Dwa lata temu założyła fundację "Hellhound" ("Pies z piekła rodem"), której celem jest nauczenie agresywnych psów życia wśród ludzi.

Reportaż ze schroniska dla trudnych psów, które Vanessa chce nauczyć życia wśród ludzi.

Re: Uwaga, zły(?) pies!

Czy świat wirtualny zastąpi nam życie erotyczne w świecie rzeczywistym? Ten trend zdaje się sprawdzać w Japonii, a także, coraz częściej – w Europie: odkąd pojawiły się smartfony dużo rzadziej uprawiamy seks. Tymczasem pod drzwi naszych sypialni dostarczane mogą być seksroboty – nowi potencjalni partnerzy, bardziej czuli i idealnie rozpoznający nasze potrzeby.

Homo Digitalis

Czy świat wirtualny zastąpi nam życie erotyczne w świecie rzeczywistym?

Cyfrowy orgazm

Zabieramy Was w tournée po wulkanach świata. Zaczniemy nad niemieckim jeziorem Laach. Liczbę aktywnych wulkanów na Ziemi szacuje się na 1500. W XX wieku wybuchło 437 z nich, czyniąc szkody mieszkańcom.nkom Stanów Zjednoczonych, Rosji, Indonezji czy Japonii. Ale wulkany to nie tylko zagrożenie. Zarówno te na lądzie, jak pod wodą czynią wiele dobrego.

Zabieramy Was w tournée po wulkanach świata. Zaczniemy nad niemieckim jeziorem Laach. 

Serbia: klejnot brutalizmu

Czerwony Urbex (7/8)

Czerwony Urbex - Podróż przez ruiny komunizmu

Niemcy: zniknięcie Armii Czerwonej

Bułgaria: UFO komunizmu

Chorwacja: ostatnie szaleństwo Tito

Gruzja: tajne sanatorium Stalina

Albania: Piramida tyrana

Mołdawia: duchy sowieckiego cyrku

Serbia: klejnot brutalizmu

Mołdawia: piekielna wieża komunizmu

Serbia: klejnot brutalizmuCzerwony Urbex (7/8)

Polecamy również

Biking Boom

Biking Boom

Kontrowersyjne rzeźby

Biking Boom

O czym myśli myśliciel?

La Nouvelle Vague

Czy Bruce Lee naprawdę umiał walczyć?

Mona Lisa nie patrzy na ciebie

Najpopularniejsze wideo

Re: Turystyka imprezowa w Amsterdamie

Chiny, Rosja i tajemnicza "SOW"

Afganistan: wojna przeciwko noworodkom

Rumunia: wybuch wirusa

Ból pleców

Czy Polsce grozi Polexit?

Biking Boom

Re: Sfrustrowane Włochy rozważają Italexit