Urbex Rouge (7/8)

Belgrade: A Brutalist Jewel

Belgrado: il gioiello del Brutalismo

Urbex im Osten (7/8)

Serbia: klejnot brutalizmu

Belgrado: La joya de la arquitectura brutalista

Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych -  klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym. Zbudowany w 1977 roku dla firmy Genex, od czasu bombardowań NATO w latach 90. jest obrazem upadku. Wszechobecna cisza czyni atmosferę opustoszałych biur jeszcze bardziej upiorną.

program_content

Podróż przez ruiny komunizmu

Czerwony Urbex

<p>Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych -  klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym. Zbudowany w 1977 roku dla firmy Genex, od czasu bombardowań NATO w latach 90. jest obrazem upadku. Wszechobecna cisza czyni atmosferę opustoszałych biur jeszcze bardziej upiorną.</p>

Czerwony Urbex (7/8)

Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych -  klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym

program_playNext

Wünsdorf, było najważniejszym radzieckim miastem na niemieckiej ziemi. W tej bazie mieściło się w okresie zimnej wojny, naczelne dowództwo Armii Czerwonej. Było to też największe radzieckie miasto poza ZSRR. Mieszkało tu na stałe 35-40 tysięcy ludzi. Nie tylko żołnierze, ale ich rodziny i pracownicy cywilni. Było tu wszystko, co jest niezbędne w mieście: szkoły, przedszkola, teatr, kino, sklepy, osiedla mieszkaniowe, obiekty sportowe…  Kompletna miejska infrastruktura. Mówiono tu po rosyjsku, a Niemcy zwykle nie mieli wstępu.

Czerwony Urbex (1/8)

Wünsdorf, było najważniejszym radzieckim miastem na niemieckiej ziemi. W tej bazie mieściło się w okresie zimnej wojny, naczelne dowództwo Armii Czerwonej. Było to też największe radzieckie miasto poza ZSRR. 

Niemcy: zniknięcie Armii Czerwonej

Symbol i pamiątka bułgarskiego komunizmu. Buzłudża - lśniący przykład architektury brutalizmu został wzniesiony w 1981 roku pośród bałkańskich gór na polecenie szefa Ludowej Republiki Bułgarii Todora Żiwkowa. W czasach realnego socjalizmu odbywały się tu mistyczne pielgrzymki. Teraz, wraz z upadkiem bloku sowieckiego, budynek popadł w zapomnienie.

Czerwony Urbex (2/8)

Symbol i pamiątka bułgarskiego komunizmu. Buzłudża  - lśniący przykład architektury brutalizmu został wzniesiony w 1981 roku pośród bałkańskich gór na polecenie szefa Ludowej Republiki Bułgarii Todora Żiwkowa.

Bułgaria: UFO komunizmu

Symbolem epoki komunizmu w Chorwacji jest zachwycający budynek ze stalowych paneli, zbudowany na Petrovej Gorze w czasach reżimu marszałka Tito.  Budynek powstał w 1981 roku jako pomnik antyfaszystowskiej rebelii ludności byłej Jugosławii. W jego wnętrzu znajdować się miało muzeum, wystawy, biblioteki, teatr… Wielkie centrum kultury szerzące wiedzę o powstaniu i ruchu wyzwoleńczym. Dziś jego ściany rozpadają się na kawałki, a stal została rozkradziona. Jednak widmo komunizmu wciąż odbija się tu echem ...
 

Czerwony Urbex (3/8)

Symbolem epoki komunizmu w Chorwacji jest zachwycający budynek ze stalowych paneli, zbudowany na Petrovej Gorze w czasach reżimu marszałka Tito.  

Chorwacja: ostatnie szaleństwo Tito

W Gruzińskim mieście Ckaltubo znajduje się ulubione miejsce Stalina: uzdrowisko, które przeżywało swój wielki rozkwit w latach 50. XX wieku. Wśród rozpadających się ścian starego sanatorium spoczywają duchy radzieckich robotników. Wysublimowane ruiny, służą jako apokaliptyczne świadectwo epoki komunizmu.

Czerwony Urbex (4/8)

W Gruzińskim mieście Ckaltubo znajduje się ulubione miejsce Stalina: uzdrowisko, które przeżywało swój wielki rozkwit w latach 50. XX wieku. 

Gruzja: tajne sanatorium Stalina

W 1988 roku tuż przed końcem reżimu komunistycznego w Albanii, w Tiranie wzniesiono pomnik faraona ku pamięci dyktatora Envera Hodży, który prowadził kraj żelazną ręką i dzięki któremu Albania zyskała przydomek „Korea Północna Europy”. Po 1991 roku budynek został przekształcony w centrum kultury, w którym odbywały się pierwsze imprezy rave i stał się symbolem wyzwolenia z Tirany.

Czerwony Urbex (5/8)

W 1988 roku tuż przed końcem reżimu komunistycznego w Albanii, w Tiranie wzniesiono pomnik faraona ku pamięci dyktatora Envera Hodży, który prowadził kraj żelazną ręką i dzięki któremu Albania zyskała przydomek „Korea Północna Europy”. 

Albania: Piramida tyrana

Otwarty w Kiszyniowie (Mołdawia) w 1981 roku cyrk, jest modelowym przykładem brutalizmu. W budynku tym odbywały się przepiękne pokazy, o których marzyły całe pokolenia. Dziś żelazne posągi zostały zniszczone przez wandali, a ścienne freski noszą zapach wilgotnego kurzu. Co pozostało dzisiejszym dorosłym z tego miejsca pełnego wspomnień?

Czerwony Urbex (6/8)

Otwarty w Kiszyniowie (Mołdawia) w 1981 roku cyrk, jest modelowym przykładem brutalizmu.

Mołdawia: duchy sowieckiego cyrku

Romashka,zwana również kłosem kukurydzy to blok zbudowany w latach 80. Pod mieszkania socjalne. Można było w nim mieszkać, czekając na znalezienie stałego miejsca pobytu. Znajdowała się w nim wspólna pralnia, kuchnia, a nawet sala gimnastyczna. Dziś większość pięter stoi pusta, ale na niektórych kondygnacjach nadal żyją ludzie. Legenda głosi, że Romashka kiedyś obracała się na kołach wokół własnej osi…

Czerwony Urbex (8/8)

Romashka,zwana również kłosem kukurydzy to blok zbudowany w latach 80. pod mieszkania socjalne. 

Mołdawia: piekielna wieża komunizmu

Czerwony Urbex - Podróż przez ruiny komunizmu

program_recommendations

Na przełomie lat 50. kilku filmowców zrewolucjonizowało francuskie i światowe kino. To Nowa Fala La Nouvelle Vague: Truffaut, Chabrol, Godard, Rivette, Rohmer & Co. Filmy kręcą szybko, z małymi budżetami, w naturalnej scenografii i w ciągłym ruchu. Ich manifestem jest "Do utraty tchu" Jean-Luca Godarda. Opowiemy wam to wszystko w jednym ujęciu.

Gimnastyka

Na początku lat pięćdziesiątych grupa filmowców zrewolucjonizowała kino francuskie: wśród nich François Truffaut, Jean-Luc Godard, Jacques Rivette, Éric Rohmer, Claude Chabrol i Jean Pierre Melville. Ruch kinematograficzny przejdzie do historii jako „nowa fala”.

La Nouvelle Vague

Wszyscy mają sutki. Jednak sutek sutkowi nierówny, przynajmniej w mediach społecznościowych. Na facebooku i instagramie panuje zakaz publikowania kobiecych sutków. Jednak czemu na takich portalach sutki kobiet obowiązują inne zasady?Przecież męskich ciał się nie cenzuruje, chyba że są zupełnie nagie.I jak na te ograniczenia reaguje scena artystyczna?

Wszyscy mają sutki. Jednak sutek sutkowi nierówny...

Dlaczego sutki są cenzurowane w mediach społecznościowych?

W Japonii „washlet” łączą zachodnie toalety z japońską higieną. Są szeroko rozpowszechnione w całym kraju i koncentrują w sobie najbardziej zaawansowane technologie w dziedzinie higieny. Sprytna synteza komfortu i czystości, stają się niezbędne dla każdego, kto ich spróbuje.

Gacha Gacha (1/9)

W Japonii „washlet” łączą zachodnie toalety z japońską higieną.

Washlet, japońska toaleta

Japonia to imperium dźwięków i...dżingli! To miasto to gigantyczne wesołe miasteczko, coś pomiędzy pozytywką a automatem do gier. Tu wszystko świeci, miga, dzwoni, by sygnalizować, ogłaszać, przyciągać nasz wzrok. Nieustannie docierają do nas bodźce. Gdy służą transportowi publicznemu i przebijają się przez zgiełk ludzi, dżingle nie są już tylko sygnałami, ale znakami. Mają też swoich kolekcjonerów i oczywiście twórców jak Shiozuka.

Gacha Gacha (3/9)

Japonia to imperium dźwięków i...dżingli! 

Dżingle, melodia Tokio

Uprzejmość w Japonii to mechanika ciała mierzona z dokładnością co do milimetra: ukłon o nachylenia 15 stopni nazywa się "eshaku", 30 stopni to "keirei" a 45 stopni - "saikeirei". Kąt ukłonu wyraża intensywność pozdrowienia, które może być wyrazem szacunku, przywitania, przeprosin, podziękowania, poważania dla przełożonych i starszych. Ten ukłon, zwany "ojigi" to dosłownie "honorowy ceremoniał wyrażający szacunek".

Gacha Gacha (5/9)

Uprzejmość w Japonii to mechanika ciała mierzona z dokładnością co do milimetra.

"Ojigi", japońskie savoir-vivre

Davina Sammarcelli udowadnia, że typografia może być seksowna i erotyczna. Wszystko, czego potrzebujesz, to litery i znaki interpunkcyjne do tworzenia wierszy erotycznych. Już punkt między dwoma nawiasami staje się piersią, a „O” namiętnym pocałunkiem.

Davina Sammarcelli udowadnia, że typografia może być seksowna i erotyczna.

Seksowna typografia (.)(.)

Jedzenie ramenu w Japonii to wyjątkowe doświadczenie nie tylko kulinarne, ale także... sensoryczne i słuchowe. Robienie hałasu przy jedzeniu ramenu jest jak najbardziej wskazane, a ów dźwięk "siorbania" ma nawet swoją nazwę: Zuru Zuru! To japoński sposób na jak najlepsze wydobycie i połączeniu najróżniejszych smaków, z których skomponowany jest ramen.

Gacha Gacha (2/9)

Jedzenie ramenu w Japonii to wyjątkowe doświadczenie nie tylko kulinarne, ale także... sensoryczne i słuchowe!

Zuru Zuru, dźwięk street foodu

Kim byłą Ayn Rand? I dlaczego jej szczęście jest ważniejsze od Twojego? Była sławna od Doliny Krzemowej po Biały Dom. Stany Zjednoczone od at 80. opierają się na jej egoistycznej filozofii.

Kim byłą Ayn Rand? I dlaczego jej szczęście jest ważniejsze od Twojego? 

Ayn Rand: ikona kapitalizmu

To historia małej drewnianej chatki na Lazurowym Wybrzeżu, ale nie byle jakiej: chatki będącej domkiem letniskowym słynnego architekta Le Corbusier, którą lubił nazywać „zamkiem”. Architekt, urbanista pisarz i malarz zbudował ją w 1951 roku, w tym samym czasie co Promienne Miasto. Rezultatem jest malutki drewniany sześcian, w którym nic nie jest pozostawione przypadkowi.

To historia małej drewnianej chatki na Lazurowym Wybrzeżu, ale nie byle jakiej: chatki będącej domkiem letniskowym słynnego architekta Le Corbusier, którą lubił nazywać „zamkiem”

Chatka Le Corbusiera

Polecamy również

program_bonus

Bonuses and Extracts

program_external

Odkryj więcej

program_categoryMostViewed

Pandemia koronawirusa poskutkowała we Włoszech głęboką recesją. Kraj czuje się zapomniany przez resztę Unii. Tęskni za solidarnością. Na fali frustracji, ruch Italexitowy skupiony wokół Matteo Brandiego, domaga się wyjścia Włoch ze wspólnoty.

Pandemia i recesja nadszarpnęły UE

Pandemia koronawirusa poskutkowała we Włoszech głęboką recesją. Kraj czuje się zapomniany przez resztę Unii. 

Re: Sfrustrowane Włochy rozważają Italexit

Każdej jesieni w lasach Rumunii wybucha gorączka złota. Zbiera się tu setki kilogramów trufli dziennie. Borowiki i kurki też przynoszą dobre dochody. Z ich zbierania żyją całe rodziny. Dla wielu nie ma innej alternatywy, by zarobić. Obrońcy przyrody są jednak zaniepokojeni taką grabieżą lasów.

Każdej jesieni w lasach Rumunii wybucha gorączka złota. Zbiera się tu setki kilogramów trufli dziennie. Borowiki i kurki też przynoszą dobre dochody. 

Grzybobrania w Rumunii: konieczne i niebezpieczne

W maju 2020 roku w Afganistanie miała miejsce straszna zbrodnia. Uzbrojeni mężczyźni włamali się do szpitala położniczego i zabili 25 osób: położne, ciężarne kobiety i noworodki. Tragedia wstrząsnęła społeczeństwem i podała w wątpliwość sens negocjacji pokojowych, które afgański rząd negocjuje z talibami.

ARTE Reportage

W maju 2020 r. w Afganistanie uzbrojeni mężczyźni włamali się do szpitala położniczego i zabili 25 osób: położne, ciężarne kobiety i noworodki. 

Afganistan: wojna przeciwko noworodkom

Odnalezienie drogi do własnej seksualności i nieskrępowane wyrażanie siebie to niełatwe zadania. Nie ma seksu bez oczekiwań społecznych. Jak się od nich uwolnić? W końcu seks powinien być zabawą, a nie kolejnym konkursem.

Streetphilosophy

Seks powinien być zabawą, a nie kolejnym konkursem.

Uwolnić seksualność

Juliusz ma 91 lat i jest królem włóczęgów. Co roku wraz z nadejściem wiosny przenosi się z mieszkania w mieście do własnoręcznie zbudowanej chaty nad brzegiem Jeziora Solińskiego. Tam może wreszcie żyć samowystarczalnie i w zgodzie z naturą, co według niego jest sekretem długowieczności.

Juliusz ma 91 lat i jest królem włóczęgów. Żyje w zgodzie z naturą nad brzegiem Jeziora Solińskiego.  

Karpaty: polscy wagabundzi

Turów. Tomasz i Marta Kukucowie są wściekli. Kopalnia, w której pracują od 20 lat jest teraz zagrożona zamknięciem. To rzeczywistość tysięcy innych osób zatrudnionych w górnictwie. Druga strona medalu? Jeśli kopalnia będzie funkcjonowała, za kilka lat całkowicie wyczerpie zapasy wody w regionie.

Spór na granicy

Co się kryje za sporem w trójkącie granicznym? I jak to wpływa na lokalnych mieszkańców i mieszkanki?

Re: Kopalnia Turów

Koronawirus odsłonił to, czego kraj od dawna nie chciał widzieć: system opieki zdrowotnej w Rumunii sam jest ciężko chory wskutek kilkudziesięcioletnich zaniedbań. 10.000 nowych przypadków koronawirusa dziennie, śmiertelność między 70 a 90% - najwyższa w UE - Rumunia, już osłabiona przez swoją gospodarkę, zostaje dodatkowo osłabiona przez pandemię. Przestarzały sprzęt medyczny, niewiele leków, niewielu specjalistów: kraj walczy o zatrzymanie lekarzy, którzy wyjeżdżają, aby praktykować w innych częściach Europy.

Koronawirus odsłonił to, czego kraj od dawna nie chciał widzieć: system opieki zdrowotnej w Rumunii sam jest ciężko chory wskutek kilkudziesięcioletnich zaniedbań. 

Rumunia: wybuch wirusa

W Indiach pracownice rolne stawiane są pod presją usunięcia macicy, aby mogły pracować bez przerwy. Długo była to jedna z najlepiej chronionych tajemnic wsi w Indiach. Podczas gdy wskaźnik histerektomii (zabieg chirurgicznego usunięcia macicy) na Zachodzie wynosi 2/1000, w Indiach osiąga 17/1000, do 350/1000 w stanie Maharasztra na zachodzie kraju, w tzw „Pasie Cukrowym”. Przez ostatnie 10 lat 14 000 zbieraczek trzciny poddało się histerektomii. Reportaż.

W Indiach pracownice rolne stawiane są pod presją usunięcia macicy, aby mogły pracować bez przerwy. Długo była to jedna z najlepiej chronionych tajemnic wsi w Indiach. 

Indie: wioski bez macicy

Po wielkiej powodzi w listopadzie 2019 roku w Wenecji wciąż trwa stan wyjątkowy. Zimowe powodzie należą tu do codzienności. Jednak tym razem powódź zaskoczyła Wenecjan. Zniszczeniu uległy domy i sklepy, ale także cenne dzieła sztuki i kultury. Wenecja nie posiada dobrze rozwiniętych systemów ochrony przeciwpowodziowej, a zmiany klimatu prognozują kolejne powodzie. Czy Wenecja stoi na skraju przepaści?

Czy miasto da się jeszcze uratować?

Re: Wenecja tonie

Dawno temu w fantastycznej przeszłości ludzie, elfy i krasnoludy zjednoczyli się przeciwko Sauronowi, Władcy Ciemności. Jego pierścień, odnaleziony przez hobbita, należy za wszelką cenę zniszczyć. Drużyna Pierścienia rusza więc w długą i niebezpieczną podróż. Przejdzie lasy pełne mówiących drzew, będzie walczyć z orkami Sarumana, pokonywać Góry Mgliste, zejdzie w głębiny krasnoludzkich kopalni królestwa Morii, będzie przedzierać się przez niebezpieczną przełęcz Caradhras, by podążać do Mordoru będącego celem epickiej wyprawy. A my – wraz z nimi, by pokazać Wam te wszystkie miejsca! 

Kultowe sceny kina

Wyruszamy do Mordoru wraz z Drużyną Pierścienia - zabieramy Was z nami, by pokazać Wam słynne miejsca z filmów "Władca Pierścieni" - takimi jakie sa w rzeczywistości.

Śladami filmu "Władca Pierścieni"

Kimberose – Kimberly Kitson Mills – jest młodą francuska wokalistką soulową o zmysłowym głosie, która ostatnio cieszy się ogromną popularnością. Podczas prywatnego koncertu w paryskiej Salle Wagram przenosi nas do innego świata.

Prywatny koncert w Paryżu

Kimberly Kitson Mills przenosi nas do innego świata podczas prywatnego koncertu w paryskiej Salle Wagram.

Kimberose

W Bieszczadach żyją najstarsi w Polsce pustelnicy. Uciekli w dzikie lasy, by cieszyć się samotnością. Dzicz to dla bieszczadzkich pustelników zachwyt naturą i życie w spokoju, lecz często również niewygoda i ciężka praca. Jednak „lepsze odciski na rękach niż wrzody na żołądku” – jak tłumaczy jeden z nich.

W Bieszczadach żyją najstarsi w Polsce pustelnicy - miłośnicy natury i spokoju, a także krytycy systemu. „Lepsze odciski na rękach niż wrzody na żołądku” – tłumaczą.

Polska: Niekonwencjonalna emerytura w Karpatach

Od czasu przejęcia Kabulu przez talibów kilka tysięcy Afgańczyków próbowało uciec ze swojego kraju. Wśród nich jest wiele postaci ze świata sztuki i kultury, które w obawie o swoje życie błagają Zachód, by o nich nie zapominał.

Twist

"Nie zapomnij o nas!" Afgańscy artyści proszą świat zachodni.

Artyści z Afganistanu

W latach 1979-1989 ponad 60 tysięcy młodych rosyjskich żołnierzy wyjechało na wojnę do Afganistanu. Ponad jedna trzecia z nich nigdy nie wróciła, a 500 rozpłynęło się w powietrzu. Nikt nie wie, co się z nimi stało. W reportażu udajemy się do Rosji, by porozmawiać z tymi, którym dane było wrócić.

W latach 1979-1989 ponad 60 tysięcy rosyjskich żołnierzy wyjechało do Afganistanu. Jedna trzecia z nich nigdy nie wróciła.

Afganistan: zaginieni żołnierze Armii Czerwonej

Z okazji swojego 50-lecia francuska stacja radiowa FIP zaprosiła brytyjskiego artystę Stinga na prywatny koncert w Panteonie w Paryżu. Nigdy wcześniej muzyka pop nie zagrała w słynnej Hall of Fame.

50-lecie radia FIP

Gwiazda popu wśród narodowych bohaterów

Sting w Panteonie

Pippi Pończoszanka, silna i psotna dziewczyna z piegami i czerwonymi warkoczami, podbija klasyczny balet. Szwedzka tancerka i choreografka Pär Isberg zabiera bohaterkę powieści Astrid Lindgren na scenę operową w Helsinkach. Muzykę zapewniają Georg Riedel i Stefan Nilsson.

Pär Isberg zabiera bohaterkę powieści Astrid Lindgren na scenę operową w Helsinkach.

Pippi Långstrump w Operze Helsińskiej

Od rozpoznawania mowy po autonomiczną jazdę — sztuczna inteligencja (lub AI) jest wszędzie. Jednak czy taka samo ucząca się, zasilana danymi maszyna może być również kreatywna? Artyści badają jej potencjał twórczy i demonstrują ryzyko nieskrępowanego „dataizmu”. Wystawa w Niemieckim Muzeum Higieny w Dreźnie pokazuje szanse i zagrożenia związane z AI.

Czy samo ucząca się, zasilana danymi maszyna AI jest również kreatywna…?

Sztuczna inteligencja: czy istnieją kreatywne maszyny?

Na XXI-wiecznych polach bitwy widać coraz mniej żołnierzy, a coraz więcej dronów i robotów. Przyglądamy się przeszłym i dzisiejszym konfliktom, by przeanalizować ten trend. Zaczynamy od mapy konfliktów na świecie, a następnie zestawiamy technologie, które zostały w nich wykorzystane. Czy w przyszłości czekają nas wojny prowadzone wyłącznie przez roboty?

Na rewersie mapy

Czy w przyszłości czekają nas wojny prowadzone wyłącznie przez roboty?

Wojna XXI wieku: roboty i ludzie

Kalifornijskie lowridery to szczególny kult motoryzacyjny. Im stary pojazd jest bardziej wypucowany i im niżej osadzony, tym większy szpan. I choć lowriding zaczął się jako czysto męska sprawa, dziś coraz więcej kobiet podbija scenę. Kilka pań zaprosiło nas do swoich bryk, żebyśmy mogli lepiej zrozumieć, o co w tym wszystkim chodzi.

360° GEO

Im stary pojazd jest bardziej wypucowany i im niżej osadzony, tym większy szpan.

Lowriding w Los Angeles

25-letni Giovanni Cimarosti, podchodzi z okolic Wenecji, ale obecnie studiuje kinematografię w Łodzi. To legendarna szkoła, gdzie studiowali Wajda i Kieślowski. Żeby się do niej dostać, Giovanni przez ponad rok uczył się polskiego. We Włoszech nie ma szkoły na takim poziomie. Obecnie w Łódzkiej Szkole Filmowej studiuje około 60 cudzoziemców.

Migranci wewnętrzni UE

25-letni Giovanni Cimarosti, podchodzi z okolic Wenecji, ale obecnie studiuje kinematografię w Łodzi. 