Urbex im Osten (3/8)

Red Urbex (3/8)

Urbex Rossa (3/8)

Czerwony Urbex (3/8)

Urbex Rouge (3/8)

Urbex Roja (3/8)

Symbolem epoki komunizmu w Chorwacji jest zachwycający budynek ze stalowych paneli, zbudowany na Petrovej Gorze w czasach reżimu marszałka Tito.  Budynek powstał w 1981 roku jako pomnik antyfaszystowskiej rebelii ludności byłej Jugosławii. W jego wnętrzu znajdować się miało muzeum, wystawy, biblioteki, teatr… Wielkie centrum kultury szerzące wiedzę o powstaniu i ruchu wyzwoleńczym. Dziś jego ściany rozpadają się na kawałki, a stal została rozkradziona. Jednak widmo komunizmu wciąż odbija się tu echem ...
 

program_content

Podróż przez ruiny komunizmu

Czerwony Urbex

<p>Symbolem epoki komunizmu w Chorwacji jest zachwycający budynek ze stalowych paneli, zbudowany na Petrovej Gorze w czasach reżimu marszałka Tito.  Budynek powstał w 1981 roku jako pomnik antyfaszystowskiej rebelii ludności byłej Jugosławii. W jego wnętrzu znajdować się miało muzeum, wystawy, biblioteki, teatr… Wielkie centrum kultury szerzące wiedzę o powstaniu i ruchu wyzwoleńczym. Dziś jego ściany rozpadają się na kawałki, a stal została rozkradziona. Jednak widmo komunizmu wciąż odbija się tu echem ...</p>
 

Chorwacja: ostatnie szaleństwo Tito

Symbolem epoki komunizmu w Chorwacji jest zachwycający budynek ze stalowych paneli, zbudowany na Petrovej Gorze w czasach reżimu marszałka Tito.  

program_playNext

Wünsdorf, było najważniejszym radzieckim miastem na niemieckiej ziemi. W tej bazie mieściło się w okresie zimnej wojny, naczelne dowództwo Armii Czerwonej. Było to też największe radzieckie miasto poza ZSRR. Mieszkało tu na stałe 35-40 tysięcy ludzi. Nie tylko żołnierze, ale ich rodziny i pracownicy cywilni. Było tu wszystko, co jest niezbędne w mieście: szkoły, przedszkola, teatr, kino, sklepy, osiedla mieszkaniowe, obiekty sportowe…  Kompletna miejska infrastruktura. Mówiono tu po rosyjsku, a Niemcy zwykle nie mieli wstępu.

Niemcy: zniknięcie Armii Czerwonej

Wünsdorf, było najważniejszym radzieckim miastem na niemieckiej ziemi. W tej bazie mieściło się w okresie zimnej wojny, naczelne dowództwo Armii Czerwonej. Było to też największe radzieckie miasto poza ZSRR. 

Czerwony Urbex (1/8)

Symbol i pamiątka bułgarskiego komunizmu. Buzłudża - lśniący przykład architektury brutalizmu został wzniesiony w 1981 roku pośród bałkańskich gór na polecenie szefa Ludowej Republiki Bułgarii Todora Żiwkowa. W czasach realnego socjalizmu odbywały się tu mistyczne pielgrzymki. Teraz, wraz z upadkiem bloku sowieckiego, budynek popadł w zapomnienie.

Bułgaria: UFO komunizmu

Symbol i pamiątka bułgarskiego komunizmu. Buzłudża  - lśniący przykład architektury brutalizmu został wzniesiony w 1981 roku pośród bałkańskich gór na polecenie szefa Ludowej Republiki Bułgarii Todora Żiwkowa.

Czerwony Urbex (2/8)

W Gruzińskim mieście Ckaltubo znajduje się ulubione miejsce Stalina: uzdrowisko, które przeżywało swój wielki rozkwit w latach 50. XX wieku. Wśród rozpadających się ścian starego sanatorium spoczywają duchy radzieckich robotników. Wysublimowane ruiny, służą jako apokaliptyczne świadectwo epoki komunizmu.

Gruzja: tajne sanatorium Stalina

W Gruzińskim mieście Ckaltubo znajduje się ulubione miejsce Stalina: uzdrowisko, które przeżywało swój wielki rozkwit w latach 50. XX wieku. 

Czerwony Urbex (4/8)

W 1988 roku tuż przed końcem reżimu komunistycznego w Albanii, w Tiranie wzniesiono pomnik faraona ku pamięci dyktatora Envera Hodży, który prowadził kraj żelazną ręką i dzięki któremu Albania zyskała przydomek „Korea Północna Europy”. Po 1991 roku budynek został przekształcony w centrum kultury, w którym odbywały się pierwsze imprezy rave i stał się symbolem wyzwolenia z Tirany.

Albania: Piramida tyrana

W 1988 roku tuż przed końcem reżimu komunistycznego w Albanii, w Tiranie wzniesiono pomnik faraona ku pamięci dyktatora Envera Hodży, który prowadził kraj żelazną ręką i dzięki któremu Albania zyskała przydomek „Korea Północna Europy”. 

Czerwony Urbex (5/8)

Otwarty w Kiszyniowie (Mołdawia) w 1981 roku cyrk, jest modelowym przykładem brutalizmu. W budynku tym odbywały się przepiękne pokazy, o których marzyły całe pokolenia. Dziś żelazne posągi zostały zniszczone przez wandali, a ścienne freski noszą zapach wilgotnego kurzu. Co pozostało dzisiejszym dorosłym z tego miejsca pełnego wspomnień?

Mołdawia: duchy sowieckiego cyrku

Otwarty w Kiszyniowie (Mołdawia) w 1981 roku cyrk, jest modelowym przykładem brutalizmu.

Czerwony Urbex (6/8)

Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych -  klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym. Zbudowany w 1977 roku dla firmy Genex, od czasu bombardowań NATO w latach 90. jest obrazem upadku. Wszechobecna cisza czyni atmosferę opustoszałych biur jeszcze bardziej upiorną.

Serbia: klejnot brutalizmu

Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych -  klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym

Czerwony Urbex (7/8)

Romashka,zwana również kłosem kukurydzy to blok zbudowany w latach 80. Pod mieszkania socjalne. Można było w nim mieszkać, czekając na znalezienie stałego miejsca pobytu. Znajdowała się w nim wspólna pralnia, kuchnia, a nawet sala gimnastyczna. Dziś większość pięter stoi pusta, ale na niektórych kondygnacjach nadal żyją ludzie. Legenda głosi, że Romashka kiedyś obracała się na kołach wokół własnej osi…

Mołdawia: piekielna wieża komunizmu

Romashka,zwana również kłosem kukurydzy to blok zbudowany w latach 80. pod mieszkania socjalne. 

Czerwony Urbex (8/8)

Czerwony Urbex - Podróż przez ruiny komunizmu

program_recommendations

W Nadrenii gigantyczna kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego pochłania całe wsie, zatruwa wody, powietrze i gleby. Teren zamienia się w księżycowy krajobraz, a winny jest przemysł energetyczny. Czy aktywistom uda się zatrzymać tę piekielną machinę?

Niemcy: żarłoczna odkrywka

W Nadrenii gigantyczna kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego pochłania całe wsie, zatruwa wody, powietrze i gleby. 

Toxic Tour

To jezioro zmienia barwy. Czasem bywa czerwone, czasem lazurowe, czasem jeszcze innego koloru. Dla pobliskich mieszkańców jest przekleństwem – wielu z nich musiało stąd uciekać. A wszystko zaczęło się od kopalni miedzi, która powstała tu za rządów komunistycznego dyktatora Nicolae Ceausescu pod koniec lat siedemdziesiątych.

Rumunia: zatrute jezioro

Czasem bywa czerwone, czasem lazurowe. Dla pobliskich mieszkańców jest przekleństwem – wielu z nich musiało stąd uciekać. 

W Strefie Wykluczenia wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej znajduje się Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny. Żyją tu wielkie drapieżniki, rzadkie ptaki i unikalne płazy. Te tereny zamieszkuje też populacja wilków. Skąd wzięły się legendy o czarnobylskich wilkach?

Ukraina: wilki z Czarnobyla

Wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej znajduje się Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny. Żyją tu wilki, o których krąży wiele legend. 

W Andaluzji żadna ryba nie przetrwa w krwistoczerwonych wodach Rio Tinto. Rzeka jest zakwaszona i pełna metali ciężkich. Jej cechą szczególną jest podobieństwo do powierzchni Marsa. Dlatego Rio Tinto przyciąga astrobiologów z całego świata i rzesze turystów.

Hiszpania: marsjańska rzeka

W Andaluzji żadna ryba nie przetrwa w krwistoczerwonych wodach Rio Tinto. Rzeka jest zakwaszona i pełna metali ciężkich.

Polska cyberelfka, ukraiński DJ na linii frontu, wojownicza rosyjska babcia, białoruscy hakerzy - to ludzie walczą o wolność. Stawiają opór wojnie, próbują powstrzymać potężne armie i doprowadzić do upadku dyktatorów. Oddajemy im głos. 

Opór

Polska cyberelfka, ukraiński DJ, wojownicza rosyjska babcia, białoruscy hakerzy - to ludzie walczą o wolność.

Tracks East

Plaża Rosignano w Toskanii wygląda idyllicznie. Biały piasek, mlecznoturkusowe morze. Ta piękna woda jest jednak zabójcza. Jej odcień pochodzi od środków chemicznych, które od ponad wieku wlewa do niej pobliska fabryka. To arsen, cynk, rtęć czy ołów.

Włochy: zabójczy turkus

Plaża Rosignano w Toskanii wygląda idyllicznie. Biały piasek, mlecznoturkusowe morze. Ta woda jest jednak zabójcza. 

W pierwszym momencie można się zachwycić pięknem tych terenów. Wszystko jest tu czerwone. Ma się wrażenie, że jest się w Kolorado. Ale to Prowansja, a ta kolorowa ziemia to odpad przemysłowy – czerwony szlam związany z produkcją tlenku glinu.

Francja: toksyczne czerwone błoto

Od lat 60. fabryka tlenku glinu zalewa Prowansję toksycznym czerwonym błotem.

To historia małej drewnianej chatki na Lazurowym Wybrzeżu, ale nie byle jakiej: chatki będącej domkiem letniskowym słynnego architekta Le Corbusier, którą lubił nazywać „zamkiem”. Architekt, urbanista pisarz i malarz zbudował ją w 1951 roku, w tym samym czasie co Promienne Miasto. Rezultatem jest malutki drewniany sześcian, w którym nic nie jest pozostawione przypadkowi.

Chatka Le Corbusiera

To historia małej drewnianej chatki na Lazurowym Wybrzeżu, ale nie byle jakiej: chatki będącej domkiem letniskowym słynnego architekta Le Corbusier, którą lubił nazywać „zamkiem”

Gimnastyka

Najlepszy z najlepszych - niemal 50 lat po śmierci Bruce Lee nadal pozostaje najważniejszą postacią sztuk walki. Często kopiowany, dalej niezrównany. Ma oddanych fanów na całym świecie, nawet gdy Quentin Tarantino pozwala sobie w swoim filmie zakwestionować moc małego smoka. Zajmijmy się więc tym tematem tabu z dzieciństwa: czy Bruce Lee naprawdę dobrze walczył?

Czy Bruce Lee naprawdę umiał walczyć?

To pytanie graniczy z bluźnierstwem: czy Bruce Lee rzeczywiście dobrze walczył?

Polecamy również

program_bonus

Bonuses and Extracts

program_external

Odkryj więcej

program_categoryMostViewed

Upadek Troi to jedna z najbardziej tajemniczych historii, jakie dotąd opowiedziano. Według mitologii Grekom udało się zdobyć Troję dzięki ogromnemu drewnianiemu koniowi, w którego wnętrzu ukryli się żołnierze i przedostali się do miasta. Naukowcy postanowili zbadać, ile jest prawdy w tysiącletnim micie.

Upadek Troi to jedna z najbardziej tajemniczych historii, jakie dotąd opowiedziano. Ile w iej prawdy?

Tajemnica konia trojańskiego

Ludzie albo czują obrzydzenie w stosunku do owadów, albo nic o nich nie wiedzą. Są mniej atrakcyjne niż słonie, orangutany czy pandy. Ludzie bardzo rzadko utożsamiają się ze ślimakiem, pasikonikiem czy karaluchem. To o wiele trudniejsze. Jesteśmy świadkami cichej masakry: Przemysł agrochemiczny właśnie wycisza brzęczenie planety. To najgorsze masowe wymieranie w historii naszej planety. Tracimy gatunki z prędkością, jakiej Ziemia nie widziała. To gorsze niż wymieranie dinozaurów. Każdy kierowca samochodu, który ma ponad 45 lat, wie, że w środowisku doszło do olbrzymiej zmiany. Po przejechaniu 200 km samochodem na przedniej szybie nie będzie żadnych owadów. A przecież gdy w dzieciństwie i jeździliśmy autem na wakacje, już po dwóch godzinach trzeba było zatrzymać się i czyścić szybę. Owady były wszędzie. Dziś zupełnie zniknęły.


Film dokumentalny na podstawie dziennikarskiego śledztwa oraz książki francuskiego dziennikarza Stephane'a Foucarta "I świat umilkł".

Jak chemia niszczy nasz ekosystem

Masowe stosowanie neonikotynoidów, tak zwanych „systemowych” insektycydów, zagraża nie tylko owadom…

Insektycydy

Z ogarniętej wojną Ukrainy ewakuowało się już około 6 milionów osób. Ponad 700 tysięcy z nich trafiło do Rosji - na ziemię wroga. Uchodźcy i uchodźczynie trafiły tam do specjalnych obozów. Chcieliby jak najszybciej je opuścić, ale wielu nie ma dokąd wracać.  

Ukraińcy w Rosji

700 tys. osób z Ukrainy trafiło do rosyjskich obozów. Chcieliby jak najszybciej je opuścić, ale dokąd wracać?

Re: W kraju wroga

Dlaczego niektórzy młodzi ludzie sięgają po broń? Dlaczego podkładają bomby i otwierają ogień do przechodniów? Wiele osób radykalizuje się w internecie - nawoływanie do nienawiści jest szczególnie widoczne na skrajnie prawicowych stronach społecznościowych. Ale problem ma swoje korzenie znacznie głębiej. Reportaż.

Przemoc wśród młodzieży

Dlaczego niektórzy młodzi ludzie sięgają po broń? Dlaczego podkładają bomby i otwierają ogień do przechodniów?

Lajkuję. Hejtuję. Morduję.

W Hiszpanii nadal urządza się średniowieczne walki. Przykładem jest behourd - walki na miecze i topory, w których biorą udział mężczyźni i kobiety ubrani w zbroje i hełmy. Co roku u podnóża zamku Belmonte w Kastylii-La Manchy odbywa się wielki turniej behourdu. Zapraszamy na reportaż, który przeniesie Was do innej epoki.

Behourd - Historyczne bitwy średniowieczne

W Hiszpanii nadal urządza się średniowieczne walki. Zapraszamy na reportaż, który przeniesie Was do innej epoki.   

360° Świat bez granic

Ludzie z Korei są zdrowi. Jedzą dobrze i niskokalorycznie, są w formie. Do tego w medycynie chętnie stosuje się nowe technologie, które przyczyniają się do ogólnej poprawy zdrowia. Ale to jeszcze nie tłumaczy, dlaczego w Korei Południowej jest najmniej chorób zakaźnych na świecie. I dlaczego kraj tak dobrze poradził sobie z Covidem.

Korea Południowa: obsesja na punkcie zdrowia

Ludzie z Korei są zdrowi. Jedzą dobrze i są w formie. Ale dlaczego jest tam najmniej chorób zakaźnych na świecie?

ARTE Reportage

Vanessa została poparzona kwasem przez swojego byłego chłopaka. Rebeccah zmarła od ciosów nożem zadanych przez jej partnera. Chahinez spłonęła, bo domagała się rozstania. Jakie mechanizmy działają u zabójców kobiet? Co mówią o naszych społeczeństwach? W dokumencie zadajemy te pytania prawnikom, działaczkom i bliskim ofiar.

Jakie mechanizmy działają u zabójców kobiet? Co mówią o naszych społeczeństwach?

Należysz do mnie! Kobietobójstwa w Europie

Seul: konsumpcja i komputery. Ta roziskrzona metropolia oszałamia nas dźwiękami, obrazami i zapachami. Jednak w górach na południe od stolicy odnajdujemy zupełnie inny świat. W małym klasztorze życie toczy się spokojnie, zgodnie z porami roku. Mieszka tam mniszka Wookwan Sunim, jedna z najlepszych kucharek świata. W otoczeniu natury zgłębia alchemię smaków i aromatów.

Dusza kuchni koreańskiej

Mniszka Wookwan Sunim, jedna z najlepszych kucharek świata, w otoczeniu natury zgłębia alchemię smaków i aromatów.

Dokument analizuje używanie pestycydów w rolnictwie, które mimo iż zakazane w Europie, są eksportowane do krajów, gdzie ich stosowanie jest dozwolone pomimo wysokiej szkodliwości - przede wszystkim do Brazylii. Następnie produkowane tam pomarańcze, kawa czy soja, z pozostałościami trujących pestycydów, są wysyłane z powrotem do Europy. Dlaczego UE pozwala na ten (lukratywny) eksport do krajów wschodzących?

Pestycydy zakazane w Europie są eksportowane do krajów, w których ich stosowanie jest dozwolone, np. do Brazylii.

Pestycydy: europejska hipokryzja

Hania Rani, polska pianistka, kompozytorka i wokalistka, potrafi poruszyć swoich słuchaczy zaledwie kilkoma nutami. Przekonajcie się samo podczas jej koncertu na Piano Day.

Piano Day 2022

Polska wschodząca gwiazda muzyki neoklasycznej

Hania Rani

Na kilka tygodni przed wydaniem albumu The Sick, the Dying... and the Dead! Megadeth zachwyci fanów thrashu na Hellfest.

Megadeth

Megadeth prezentuje, na kilka tygodni przed premierą, album "The Sick, the Dying... and the Dead!".

Hellfest 2022

Fani punk rocka zacierają ręce: The Offspring wydali nowy album! I oczywiście nie przegapią okazji, by zaprezentować "Let the Bad Times Roll" na Hellfest.

The Offspring

The Offspring pozwalają nam rozkoszować się słodkimi wspomnieniami młodości.

Jest to prawdopodobnie największa operacja wojskowa w Europie od czasów zimnej wojny. Mimo protestów, 24 lutego 2022 roku Rosja przypuściła atak na Ukrainę. Prezydent USA Joe Biden stanowczo potępił rosyjską interwencję wojskową. Pozostaje pytanie, jakie interesy w konflikcie ukraińskim reprezentują Rosja i USA? Kto na tym korzysta, a komu może to zaszkodzić? Odpowiedzi udzielają dwaj politolodzy.

Jakie interesy reprezentują Rosja i USA w konflikcie ukraińskim?

Wojna w Ukrainie: USA vs. Rosja, o co toczy się gra?

Dla narodu rosyjskiego negocjacje w Genewie są oznaką rosnącego znaczenia ich kraju, odwetem za upokorzenie lat 90., kiedy po rozpadzie Związku Radzieckiego Rosja straciła na znaczeniu geopolitycznym. Media państwowe bliskie prezydentowi kultywują wizerunek Putina, jako męża stanu, który pomaga ustalać porządek świata i jako jedyny może przywrócić Rosji dawną wielkość na arenie międzynarodowej. Co ludność rosyjska myśli o relacjach z Ukrainą? Nadajemy z Krasnojarska na Syberii, 3500 km od Moskwy.

Co ludność rosyjska myśli o relacjach z Ukrainą? Nadajemy z Krasnojarska na Syberii.

Ukraina oczami Rosjan

Epica zachwyciła publiczność Hellfestu utworami z nowego albumu Omega i połączeniem heavy metalu z elementami symfonicznymi.