Urbex im Osten (3/8)

Red Urbex (3/8)

Urbex Rossa (3/8)

Czerwony Urbex (3/8)

Urbex Rouge (3/8)

Urbex Roja (3/8)

Symbolem epoki komunizmu w Chorwacji jest zachwycający budynek ze stalowych paneli, zbudowany na Petrovej Gorze w czasach reżimu marszałka Tito.  Budynek powstał w 1981 roku jako pomnik antyfaszystowskiej rebelii ludności byłej Jugosławii. W jego wnętrzu znajdować się miało muzeum, wystawy, biblioteki, teatr… Wielkie centrum kultury szerzące wiedzę o powstaniu i ruchu wyzwoleńczym. Dziś jego ściany rozpadają się na kawałki, a stal została rozkradziona. Jednak widmo komunizmu wciąż odbija się tu echem ...
 

program_content

Podróż przez ruiny komunizmu

Czerwony Urbex

<p>Symbolem epoki komunizmu w Chorwacji jest zachwycający budynek ze stalowych paneli, zbudowany na Petrovej Gorze w czasach reżimu marszałka Tito.  Budynek powstał w 1981 roku jako pomnik antyfaszystowskiej rebelii ludności byłej Jugosławii. W jego wnętrzu znajdować się miało muzeum, wystawy, biblioteki, teatr… Wielkie centrum kultury szerzące wiedzę o powstaniu i ruchu wyzwoleńczym. Dziś jego ściany rozpadają się na kawałki, a stal została rozkradziona. Jednak widmo komunizmu wciąż odbija się tu echem ...</p>
 

Chorwacja: ostatnie szaleństwo Tito

Symbolem epoki komunizmu w Chorwacji jest zachwycający budynek ze stalowych paneli, zbudowany na Petrovej Gorze w czasach reżimu marszałka Tito.  

program_playNext

Wünsdorf, było najważniejszym radzieckim miastem na niemieckiej ziemi. W tej bazie mieściło się w okresie zimnej wojny, naczelne dowództwo Armii Czerwonej. Było to też największe radzieckie miasto poza ZSRR. Mieszkało tu na stałe 35-40 tysięcy ludzi. Nie tylko żołnierze, ale ich rodziny i pracownicy cywilni. Było tu wszystko, co jest niezbędne w mieście: szkoły, przedszkola, teatr, kino, sklepy, osiedla mieszkaniowe, obiekty sportowe…  Kompletna miejska infrastruktura. Mówiono tu po rosyjsku, a Niemcy zwykle nie mieli wstępu.

Niemcy: zniknięcie Armii Czerwonej

Wünsdorf, było najważniejszym radzieckim miastem na niemieckiej ziemi. W tej bazie mieściło się w okresie zimnej wojny, naczelne dowództwo Armii Czerwonej. Było to też największe radzieckie miasto poza ZSRR. 

Czerwony Urbex (1/8)

Symbol i pamiątka bułgarskiego komunizmu. Buzłudża - lśniący przykład architektury brutalizmu został wzniesiony w 1981 roku pośród bałkańskich gór na polecenie szefa Ludowej Republiki Bułgarii Todora Żiwkowa. W czasach realnego socjalizmu odbywały się tu mistyczne pielgrzymki. Teraz, wraz z upadkiem bloku sowieckiego, budynek popadł w zapomnienie.

Bułgaria: UFO komunizmu

Symbol i pamiątka bułgarskiego komunizmu. Buzłudża  - lśniący przykład architektury brutalizmu został wzniesiony w 1981 roku pośród bałkańskich gór na polecenie szefa Ludowej Republiki Bułgarii Todora Żiwkowa.

Czerwony Urbex (2/8)

W Gruzińskim mieście Ckaltubo znajduje się ulubione miejsce Stalina: uzdrowisko, które przeżywało swój wielki rozkwit w latach 50. XX wieku. Wśród rozpadających się ścian starego sanatorium spoczywają duchy radzieckich robotników. Wysublimowane ruiny, służą jako apokaliptyczne świadectwo epoki komunizmu.

Gruzja: tajne sanatorium Stalina

W Gruzińskim mieście Ckaltubo znajduje się ulubione miejsce Stalina: uzdrowisko, które przeżywało swój wielki rozkwit w latach 50. XX wieku. 

Czerwony Urbex (4/8)

W 1988 roku tuż przed końcem reżimu komunistycznego w Albanii, w Tiranie wzniesiono pomnik faraona ku pamięci dyktatora Envera Hodży, który prowadził kraj żelazną ręką i dzięki któremu Albania zyskała przydomek „Korea Północna Europy”. Po 1991 roku budynek został przekształcony w centrum kultury, w którym odbywały się pierwsze imprezy rave i stał się symbolem wyzwolenia z Tirany.

Albania: Piramida tyrana

W 1988 roku tuż przed końcem reżimu komunistycznego w Albanii, w Tiranie wzniesiono pomnik faraona ku pamięci dyktatora Envera Hodży, który prowadził kraj żelazną ręką i dzięki któremu Albania zyskała przydomek „Korea Północna Europy”. 

Czerwony Urbex (5/8)

Otwarty w Kiszyniowie (Mołdawia) w 1981 roku cyrk, jest modelowym przykładem brutalizmu. W budynku tym odbywały się przepiękne pokazy, o których marzyły całe pokolenia. Dziś żelazne posągi zostały zniszczone przez wandali, a ścienne freski noszą zapach wilgotnego kurzu. Co pozostało dzisiejszym dorosłym z tego miejsca pełnego wspomnień?

Mołdawia: duchy sowieckiego cyrku

Otwarty w Kiszyniowie (Mołdawia) w 1981 roku cyrk, jest modelowym przykładem brutalizmu.

Czerwony Urbex (6/8)

Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych -  klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym. Zbudowany w 1977 roku dla firmy Genex, od czasu bombardowań NATO w latach 90. jest obrazem upadku. Wszechobecna cisza czyni atmosferę opustoszałych biur jeszcze bardziej upiorną.

Serbia: klejnot brutalizmu

Dla wielu jest to najbrzydszy budynek na świecie, dla niektórych -  klejnot brutalizmu: dominujący w Belgradzie drapacz chmur budzi mieszane uczucia, ale nie można pozostać wobec niego obojętnym

Czerwony Urbex (7/8)

Romashka,zwana również kłosem kukurydzy to blok zbudowany w latach 80. Pod mieszkania socjalne. Można było w nim mieszkać, czekając na znalezienie stałego miejsca pobytu. Znajdowała się w nim wspólna pralnia, kuchnia, a nawet sala gimnastyczna. Dziś większość pięter stoi pusta, ale na niektórych kondygnacjach nadal żyją ludzie. Legenda głosi, że Romashka kiedyś obracała się na kołach wokół własnej osi…

Mołdawia: piekielna wieża komunizmu

Romashka,zwana również kłosem kukurydzy to blok zbudowany w latach 80. pod mieszkania socjalne. 

Czerwony Urbex (8/8)

Czerwony Urbex - Podróż przez ruiny komunizmu

program_recommendations

W Nadrenii gigantyczna kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego pochłania całe wsie, zatruwa wody, powietrze i gleby. Teren zamienia się w księżycowy krajobraz, a winny jest przemysł energetyczny. Czy aktywistom uda się zatrzymać tę piekielną machinę?

Niemcy: żarłoczna odkrywka

W Nadrenii gigantyczna kopalnia odkrywkowa węgla brunatnego pochłania całe wsie, zatruwa wody, powietrze i gleby. 

Toxic Tour

Plaża Rosignano w Toskanii wygląda idyllicznie. Biały piasek, mlecznoturkusowe morze. Ta piękna woda jest jednak zabójcza. Jej odcień pochodzi od środków chemicznych, które od ponad wieku wlewa do niej pobliska fabryka. To arsen, cynk, rtęć czy ołów.

Włochy: zabójczy turkus

Plaża Rosignano w Toskanii wygląda idyllicznie. Biały piasek, mlecznoturkusowe morze. Ta woda jest jednak zabójcza. 

W Strefie Wykluczenia wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej znajduje się Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny. Żyją tu wielkie drapieżniki, rzadkie ptaki i unikalne płazy. Te tereny zamieszkuje też populacja wilków. Skąd wzięły się legendy o czarnobylskich wilkach?

Ukraina: wilki z Czarnobyla

Wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej znajduje się Rezerwat Radiacyjno-Ekologiczny. Żyją tu wilki, o których krąży wiele legend. 

To jezioro zmienia barwy. Czasem bywa czerwone, czasem lazurowe, czasem jeszcze innego koloru. Dla pobliskich mieszkańców jest przekleństwem – wielu z nich musiało stąd uciekać. A wszystko zaczęło się od kopalni miedzi, która powstała tu za rządów komunistycznego dyktatora Nicolae Ceausescu pod koniec lat siedemdziesiątych.

Rumunia: zatrute jezioro

Czasem bywa czerwone, czasem lazurowe. Dla pobliskich mieszkańców jest przekleństwem – wielu z nich musiało stąd uciekać. 

Znudzeni klasycznym porno? Akrobacjami i fantazyjnymi sceneriami? Zatem witajcie w świecie audio porno! Pobudza zmysły i sprawia przyjemność, a przy tym nie zaśmieca mózgu obrazami. Posłuchajcie sami i same!

Nadchodzi audio porno!

Znudzeni klasycznym porno? Akrobacjami i fantazyjnymi sceneriami?

Gimnastyka

W Andaluzji żadna ryba nie przetrwa w krwistoczerwonych wodach Rio Tinto. Rzeka jest zakwaszona i pełna metali ciężkich. Jej cechą szczególną jest podobieństwo do powierzchni Marsa. Dlatego Rio Tinto przyciąga astrobiologów z całego świata i rzesze turystów.

Hiszpania: marsjańska rzeka

W Andaluzji żadna ryba nie przetrwa w krwistoczerwonych wodach Rio Tinto. Rzeka jest zakwaszona i pełna metali ciężkich.

Pralka? Książki Virginii Woolf? Pigułka antykoncepcyjna? Który przedmiot najbardziej przyczynił się do emancypacji kobiet? Odpowiedź brzmi: rower. A przynajmniej tak sądziła feministyczna aktywistka Susan B. Anthony. Zgadzacie się z nią?

Co ma rower do kobiecej emancypacji?

Pralka? Książki Virginii Woolf? Pigułka antykoncepcyjna? Który przedmiot najbardziej przyczynił się do emancypacji kobiet?

W pierwszym momencie można się zachwycić pięknem tych terenów. Wszystko jest tu czerwone. Ma się wrażenie, że jest się w Kolorado. Ale to Prowansja, a ta kolorowa ziemia to odpad przemysłowy – czerwony szlam związany z produkcją tlenku glinu.

Francja: toksyczne czerwone błoto

Od lat 60. fabryka tlenku glinu zalewa Prowansję toksycznym czerwonym błotem.

Gwiazdy kina opowiadają o swoich przeżyciach związanych z festiwalem w Cannes. W tym odcinku: Léa Seydoux, aktorka, w 2013 r. zagrała w filmie „Życie Adeli”, który w Cannes otrzymał Złotą Palmę za najlepszy film i wygrał Nagrodę Międzynarodowej Federacji Krytyki Filmowej. 

Léa Seydoux

Léa Seydoux, aktorka, w 2013 r. zagrała w filmie „Życie Adeli”, który w Cannes otrzymał Złotą Palmę za najlepszy film i wygrał Nagrodę Międzynarodowej Federacji Krytyki Filmowej. 

Chwilę przed Cannes

Polecamy również

program_bonus

Bonuses and Extracts

program_external

Odkryj więcej

program_categoryMostViewed

W marcu 2018 r. Xi Jinping ogłosił, że nie odda władzy, ale zmieni konstytucję, aby zostać „prezydentem dożywotnim”. Od czasów Mao to pierwszy przywódca skupiający taką władzę. Niektórzy nazywają jego Chiny „połączeniem dyktatury z Silicon Valley”, inni wskazują na Ujgurów i wprost mówią o niebezpieczeństwach.

Niektórzy nazywają Chiny Xi Jinpinga „połączeniem dyktatury z Silicon Valley”.

Świat według Xi Jinpinga

Po putinowskiej agresji na Ukrainę z Rosji wyjechało ponad 30 000 osób. Schronili się w Gruzji, gdzie co prawda nie dosięgają ich represje, jednak spotykają się z wrogością miejscowych mieszkańców i mieszkanek. W reportażu spotykamy się z kilkorgiem z nich, między innymi z  Artemem Petuchowem, organizatorem antywojennych protestów w Tbilisi. 

Po putinowskiej agresji na Ukrainę z Rosji wyjechało ponad 30 000 osób. Schronili się w Gruzji.

Re: Uciec przed Putinem

Odkryj pierwszy wspólny koncert Pete'a Doherty'ego i Frédérica Lo. Intymny moment nagrany w nadmorskim miasteczku Etretat w Normandii w domu, w którym powstał ich nowy album The Fantasy Life of Poetry and Crime.

The Fantasy Life of Poetry and Crime

Odkryj pierwszy wspólny koncert Petera Doherty'ego i Frédérica Lo oraz ich nowy album, The Fantasy Life of Poetry and Crime.

Peter Doherty & Frédéric Lo

Współczesne życie wpędza nas w wiele chorób. Nie stwarza warunków do zdrowego odpoczynku czy wystarczająco częstego ruchu. A przecież historycznie nasze ciała nie są zaprogramowane do siedzenia przed komputerem, lecz polowania i zbierania. Czy moglibyśmy odzyskać fizyczne zdolności naszych przodków? Jakie korzyści mogłoby nam to przynieść? I w końcu: w jaki sposób to zrobić?

Czy moglibyśmy odzyskać fizyczne zdolności naszych przodków? Jakie korzyści mogłoby nam to przynieść?

Re: Holistyczne podejście do zdrowia

Brytyjski zespół Jungle to niezwykle taneczny neo-soul. Skopiowali brzmienie i styl legendarnych artystów, takich jak Daft Punk, Chet Baker czy Thom Yorke. Jungle występuje dla ARTE w paryskim metrze. Brytyjski duet zagra tam swoje największe przeboje.

Jungle występuje dla ARTE w paryskim metrze. Brytyjski duet zagra tam swoje największe przeboje.

Jungle

Ludovic Mohamet Zahed dorastał w Algierze. O tym, że istnieje homoseksualizm dowiedział się z francuskiej telewizji. Wtedy też zdał sobie sprawę, że jest gejem. W reportażu opowiada nam o długich latach, podczas których skrywał piętnowaną w islamie orientację, o swojej przeprowadzce do Francji i o wyjściu z szafy, które w doprowadziło go do powołania stowarzyszenia muzułmańskich gejów w 2010 r.

Imam gej

Imam gej? Przecież islam piętnuje homoseksualizm. A jednak.

ARTE Reportage

Jest to prawdopodobnie największa operacja wojskowa w Europie od czasów zimnej wojny. Mimo protestów, 24 lutego 2022 roku Rosja przypuściła atak na Ukrainę. Prezydent USA Joe Biden stanowczo potępił rosyjską interwencję wojskową. Pozostaje pytanie, jakie interesy w konflikcie ukraińskim reprezentują Rosja i USA? Kto na tym korzysta, a komu może to zaszkodzić? Odpowiedzi udzielają dwaj politolodzy.

Jakie interesy reprezentują Rosja i USA w konflikcie ukraińskim?

Wojna w Ukrainie: USA vs. Rosja, o co toczy się gra?

Hania Rani, polska pianistka, kompozytorka i wokalistka, potrafi poruszyć swoich słuchaczy zaledwie kilkoma nutami. Przekonajcie się samo podczas jej koncertu na Piano Day.

Piano Day 2022

Polska wschodząca gwiazda muzyki neoklasycznej

Hania Rani

Narodowosocjalistyczni władcy przystąpili do zacierania śladów swoich zbrodni równie skrupulatnie, co planowali i przeprowadzali masowe mordy. Początkowo chowali ofiary egzekucji w masowych grobach, ale po przełomie wojny i kontrofensywie Armii Czerwonej obawiali się, że ich okrucieństwa zostaną odkryte. Jak systematycznie biurokraci dokonujący masowych mordów zacierali ślady i jak okrutni i nieludzcy się zachowywali, jest do dziś w dużej mierze nieznanym rozdziałem historii wojny.

Jak naziści ukrywali swoje zbrodnie

Narodowosocjalistyczni władcy zacierali ślady swoich zbrodni równie skrupulatnie, co planowali i przeprowadzali masowe mordy. 

Akcja 1005

Alicja Rokicka jest wegańską influencerką. To w Polsce dość nietypowy zawód. Prowadzi znany i wielokrotniewyróżniany blog kulinarny Wegan Nerd (https://www.wegannerd.com/). Od sześciu lat Alicja jeździ po całej Polsce: ze spotkania autorskiego na targi, z talk-show na kurs gotowania. Właśnie w Polsce, której narodowa kuchnia jest wyjątkowo bogata w potrawy mięsne, liczba wegan gwałtownie rośnie.

W Polsce, kraju o głównie mięsnej kuchni, liczba wegan szybko rośnie. Jedną z nich jest 34-letnia Alicja Rokicka, która od dziesięciu lat jest weganką i prowadzi nagradzany wegański blog kulinarny.

Re: Polska wegańska rewolucja

Brytyjski muzyk Damon Albarn był sensacją ARTE Concert Festival 2021. Podczas porywającego koncertu w Gaîté Lyrique zaprezentował na żywo swój najnowszy album „The Nearer the Fountain, More Pure the Stream Flows”.

Festival ARTE Concert 2021

Brytyjski muzyk Damon Albarn zaprezentował swój najnowszy album „The Nearer the Fountain, More Pure the Stream Flows”.

Damon Albarn

Kto dziś pochyla się nad historią opowiadaną przez bunkry na Linii Maginota? Są zrujnowane, zapomniane i tylko nieliczni wiedzą, gdzie dokładnie się znajdują. Jednak te ruiny są pozostałością po wielkiej historii: zbudowano je po I wojnie światowej, by chronić Francję przed atakiem wroga. Na początku postrzegano je jako perły zaawansowanej techniki. Później stały się symbolem francuskiej klęski w 1940 roku.

Postrzegano je jako perły zaawansowanej techniki. Później stały się symbolem francuskiej klęski w 1940 roku.

Linia Maginota

Wiatr napędza pogodę. Przynosi zmianę. Ale kryzys klimatyczny sprawia, że wraz z rosnącą temperaturą wiatry zachowują się inaczej. Widać to między innymi po huraganach, które stają się coraz częstsze i coraz bardziej destrukcyjne. W dokumencie rozmawiamy z naukowcami i naukowczyniami, by dokładnie poznać mechanizmy wpływu zmiany klimatu na wiatr i zrozumieć, co to oznacza dla naszej przyszłości.

Kryzys klimatyczny sprawia, że wraz z rosnącą temperaturą wiatry zachowują się inaczej. Co to dla nas znacza?

Wiatr a zmiany klimatyczne

Wokalista Depeche Mode Dave Gahan powraca z Soulsavers. W poruszającym występie oddaje hołd Cat Power, Neilowi Youngowi, PJ Harvey, Bobowi Dylanowi i Charliemu Chaplinowi.

Salle Pleyel, Paryż

Wokalista Depeche Mode Dave Gahan powraca z Soulsavers. 

Dave Gahan & Soulsavers

Prezydent Rosji Władimir Putin jest zdeterminowany, by przejąć Ukrainę militarnie. Podczas gdy jego wojska toczą zaciekłe walki z armią ukraińską, a Zachód nakłada na Rosję surowe sankcje, pozostaje pytanie: czy jest coś, co może skłonić Putina do zmiany zdania? Odpowiedzi udziela dwóch ekspertów.

Surowe sankcje, żądne władzy elity czy odważni demonstranci: co jeszcze może skłonić Putina do zmiany zdania?